Rusya'dan Uluslararası Uzay İstasyonu için sürpriz hamle

Uluslararası Uzay İstasyonu için yolun sonu artık çok yakın.

On yıllardır insanlığın uzaydaki ortak evi olan bu devasa yapı, görev süresi dolduğunda atmosfere girerek Güney Pasifik’in sularına gömülmeye hazırlanıyor.Ancak istasyonun tamamı okyanusun karanlığına karışmayabilir.

Rusya, UUİ’in kendisine ait olan kısmını feda etmek yerine, bu modülleri söküp kendi özel uzay istasyonunu kurmak için kullanmayı planladığını duyurdu.

Roscosmos uzay ajansı, başlangıçta 2027’den itibaren yepyeni parçalar fırlatmayı hedeflese de, son açıklamalar Rusya’nın “geri dönüşüm” yoluna gideceğini gösteriyor.Rusya Bilimler Akademisi’nden Oleg Orlov’un paylaştığı bilgilere göre, Roscosmos bünyesindeki teknik konsey bu yeni senaryoyu ana plan olarak kabul etti.

Bu karara göre, UUİ 2030 yılında emekliye ayrıldığında Rus segmenti istasyondan ayrılacak ve kurulması planlanan Rus Yörünge İstasyonu ROSS'un temelini oluşturacak.

Rusya başlangıçta 2027 ile 2035 yılları arasında yedi yeni modül fırlatmayı hedefliyordu; fakat mevcut ekonomik ve jeopolitik tablo, elde olanı değerlendirme fikrini daha cazip hale getirmiş gibi duruyor.Eski donanımlar ve artan risklerRusya’nın bu stratejik değişikliği, aslında bir zorunluluktan kaynaklanıyor olabilir.

Ukrayna işgali sonrası yaşanan gerilimler, Rus uzay programını uluslararası ortaklarından izole etti ve bütçe planlarını sarstı.

Rusya daha önce 2024’ten sonra UUİ’den tamamen çekileceğini söylese de, daha sonra bu tarihi 2028’e kadar uzatmıştı.

Şimdi ise elindeki mevcut modülleri “koparıp alma” planı, yeni bir istasyon inşa etmenin maliyetli ve karmaşık yükünü hafifletmeyi amaçlıyor.

Ancak Rus segmentinin şu anda bile pek iyi durumda olmadığı düşünülürse, bu plan beraberinde büyük riskler de getirdiğini belirtmekte fayda var.Özellikle 2000 yılında uzaya fırlatılan Zvezda modülünde ciddi sorunlar yaşanıyor. 2019’dan beri devam eden hava sızıntısı, son dönemde günde yaklaşık bir kilogramlık kayıp seviyesine çıkarak iki katına ulaştı.

Hatta geçtiğimiz Haziran ayında NASA, Zvezda modülündeki basınç sinyalleri nedeniyle özel bir görevi ertelemek zorunda kaldı.İki on yılı aşkın süredir uzayın sert koşullarına göğüs geren, içinde bakteri birikimi ve metal yorgunluğu gözlemlenen bu eski parçaların, yeni bir istasyonun omurgası olmasının ne kadar güvenli olacağı, bilim dünyasında büyük bir tartışma konusu.

Rusya’nın eskiyen teknolojiyi geri dönüştürme çabası, uzaydaki gerçeklerle ne kadar örtüşecek, bunu zaman gösterecek.