Haber Detayı
Mutfaklardaki sessiz tehlike; gazlı ocaklar astım ve akciğer kanseri riskini artırıyor
Yeni bir bilimsel araştırmaya göre gazlı ocaklar, Amerikalıların ev içinde maruz kaldığı zehirli azot dioksitin başlıca kaynağı. Uzmanlar uyarıyor: “Dış havayı temizledik ama iç mekan havasını ihmal ediyoruz.”
Mutfağınızda her gün kullandığınız gazlı ocak, farkında olmadan sağlığınızı tehdit ediyor olabilir.
Aralık 2025’te PNAS Nexus dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, gazlı ocakların Amerika Birleşik Devletleri’nde ev içi azot dioksit (NO₂) maruziyetinin en büyük kaynağı olduğunu ortaya koydu.Araştırmaya göre, gazlı ocak kullanan bireylerde bu cihazlar, toplam azot dioksit maruziyetinin ortalama dörtte birinden, yoğun pişirme yapılan evlerde ise yüzde 57’sine kadarından sorumlu olabiliyor.
Azot dioksit; astım, solunum yolu tahrişi ve uzun vadede akciğer kanseriyle ilişkilendirilen toksik bir gaz.Çalışmanın yazarlarından, Stanford Üniversitesi Çevre Bilimleri profesörü Robert Jackson, durumu çarpıcı bir şekilde özetliyor: “Dış ortam havasını temizlemek için milyarlarca dolar harcadık.
Ancak iç mekan havasını temizlemek için neredeyse hiçbir şey yapmadık.
Dış hava temizlendikçe, soluduğumuz kirliliğin daha büyük kısmı evin içinden geliyor.”Azot dioksit genellikle araç egzozları, santraller ve ağır makinelerle ilişkilendirilse de, ev içinde en önemli kaynak gazlı ocaklar.
Doğal gaz ya da propan yakarak çalışan bu cihazlar, özellikle küçük ve iyi havalandırılmayan evlerde ciddi bir risk oluşturuyor.Araştırmacılar, Amerika Birleşik Devletleri genelinde 133 milyon konut üzerinden posta kodu bazlı bir analiz yaptı.
Dış ortam hava kalitesi verileri, bina enerji kullanımı ve ev aletleri bilgileri bir araya getirilerek toplumların toplam maruziyeti hesaplandı.
Sonuçlar, gazlı ocak kullanan bireylerin uzun vadede, elektrikli ocak kullananlara kıyasla yaklaşık yüzde 25 daha fazla azot dioksit soluduğunu gösterdi.Maruziyetin en yüksek olduğu bölgeler ise büyük şehirler.
Bunun nedeni hem dış hava kirliliğinin yüksek olması hem de yaşam alanlarının daha küçük olması.Araştırmaya göre, gazlı ocaklardan elektrikli modellere geçilmesi halinde yaklaşık 22 milyon Amerikalı, Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği güvenli azot dioksit sınırlarının altına düşebilir.Jackson, durumu şu benzetmeyle anlatıyor: “Kimse isteyerek arabasının egzozuna eğilip nefes almaz.
Peki neden aynı toksinleri her gün mutfağınızda soluyasınız?”Gazlı ocakların tamamen kaldırılması mümkün olmayan evler için uzmanlar bazı ara önlemler öneriyor; pişirme süresini kısaltmak, aspiratörü mutlaka çalıştırmak, pencere açmak ve mümkünse taşınabilir indüksiyonlu ocaklar ya da elektrikli mutfak aletleri kullanmak.Çevre örgütleri ise daha sert bir tablo çiziyor.
Sierra Club yetkililerine göre, “Yıllar sonra fosil yakıtları evlerimizin içinde yakmayı normal karşılamamıza dehşetle bakacağız.”Odatv.com
