Türkiye’de ikinci el devrimi: Rapor, yeni tüketim trendini açığa çıkarıyor

Türkiye’de ikinci el alışverişin sürdürülebilirlik, ekonomi ve toplumsal davranışlar üzerindeki etkisini inceleyen Konda’nın çalışması, ikinci el ürünlerin hem çevre bilincini artıran hem de ekonomik rahatlama sağlayan güçlü bir alışkanlığa dönüştüğünü gösteriyor.Rapor, Türkiye’de sürdürülebilirlik kavramının daha sık duyulduğunu ancak derinlemesine bilginin sınırlı olduğunu ortaya koyuyor.

Sürdürülebilirlik kavramını duyup bilgi sahibi olanlar yalnızca %11 iken karbon ayak izi için bu oran %7, döngüsel ekonomi için ise %5’te kalıyor.

Buna rağmen pratik çevreci davranışlar güçlü: %77 su tasarrufu yapıyor, %71 geri dönüşüme dikkat ediyor, %67 gereksiz alışverişten kaçınıyor.

Kadınlar hemen tüm çevreci pratiklerde daha yüksek oranlara sahip.Her iki kişiden biri son bir yılda ikinci el ürün almış ya da satmış.

Toplumun %45’i ikinci el alışveriş ekosistemine dahil durumda ve bu grubun %44’ü hem alım hem satım yapıyor.

Ayda bir veya daha sık ikinci el alışveriş yapanların oranı %26’ya kadar çıkıyor.

Günlük yaşamda gönüllülük ve paylaşım alışkanlıkları da bu kültürü destekliyor.

Toplumun %46’sı ihtiyaç sahiplerine düzenli yardım ediyor.Türkiye’de 15 milyondan fazla kişi aktif olarak ikinci el ekosisteminde yer alıyor.

Hem fiziksel hem dijital platformlar büyüme gösteriyor: %17 hem online hem offline kanalları kullanıyor, %19 sadece fiziksel ikinci el noktalarına yöneliyor, %9 ise tamamen online alışverişi tercih ediyor.

Anne–bebek ürünleri en çok elden çıkarılan kategori olurken, elektronik ürünlerde rasyonel ve oturmuş bir ikinci el kültürü dikkat çekiyor.Aktif ikinci el alışverişçiler ortalama 35 yaşında, eğitim seviyesi yüksek, çoğunluğu kadın olan ve beyaz yaka veya öğrenci profiliyle öne çıkan bir kitle.

Gelir düzeyleri ortalamanın üzerinde ve sürdürülebilirlik konularında daha bilinçli hissediyorlar.

Kullanmadıkları ürünleri satışa koyma eğilimleri yüksek olsa da hijyen bu grubun en önemli hassasiyeti olarak belirtiliyor.Son bir yılda en çok sirkülasyon görülen ürün kategorisi %54 ile cep telefonu ve aksesuarları.

Kadınlar giyim ve ev kategorilerinde; erkekler teknoloji ve elektronik ürünlerde daha aktif.

İkinci el satın alanların %76’sı uygun fiyat için bu tercihi yaparken, satanların %66’sı ek gelir elde etmek amacıyla satış gerçekleştiriyor.

Çevreci motivasyonlar da giderek güçleniyor; satın alanların %15’i israfı önlemek için ikinci el tercih ediyor.Gençler ve orta yaşlılar elektronik ürünlerde daha yoğunken, 50–59 yaş grubu bahçe ve yapı market ürünlerine yöneliyor.

Tek yaşayanlar spor/outdoor ürünlerini daha çok satın alıyor.

Online kullanıcı profili genelde büyük şehirlerde yaşayan, 40 yaş altı, yüksek eğitimli ve platform kullanımı yoğun bir kitleyken; offline kullanıcılar daha küçük şehirlerde yaşayan, 45 yaş üstü ve geleneksel alışveriş davranışlarına sahip kişilerden oluşuyor.Türkiye’de ikinci el alışveriş yapmayanların en büyük bariyeri hijyen kaygısı (%55) ve ürünün arızalı çıkma ihtimali (%51).

Garanti eksikliği ve ürünün geçmişini bilmemek de önemli çekinceler arasında.

Buna karşılık ikinci el alışveriş yapma ihtimalini artıran en güçlü motivasyonlar: Ürünün sıfırına göre çok daha uygun fiyatlı olması (%60) Ürünün bozuk olmadığından emin olmak (%65) Güvenilir bir yerden satın almak (%70) İade/garanti imkânının bulunması (%70) Eskiden belirleyici olan “ikinci elin düşük statü göstergesi olduğu” algısı ise %10’a kadar düşerek önemini büyük ölçüde kaybetmiş durumda.Türkiye’de hanelerin %46’sında en az 1 ikinci el eşya bulunuyor.

Elektronik, mobilya, beyaz eşya ve dekorasyon ürünleri en yaygın kategoriler arasında.

Gardıroplarda ise ikinci el kıyafet oranı %29 seviyesinde.

İkinci el alışveriş yapanların bile yalnızca yarısının gardırobunda ikinci el kıyafet bulunuyor.

Hijyen algısı bu alanda en güçlü bariyer olarak öne çıkıyor.

İkinci el artık Türkiye’nin yeni ekonomik ve sürdürülebilir normu Genel tablo, Türkiye’de ikinci elin hem ekonomik baskılar hem de artan çevre duyarlılığı sayesinde hızla normalleştiğini gösteriyor.

Güven, hijyen ve garanti mekanizmaları güçlendirildikçe ikinci el alışverişe olan ilginin daha da artması bekleniyor.

Teknoloji