Haber Detayı
İstihdam düştü, dışa bağımlılık arttı, gıda enflasyonu yükseldi, arazi azaldı: Tarım can çekişiyor
CHP Genel Başkan Yardımcısı Yalçın Karatepe’nin hazırladığı rapora göre, AKP’nin iktidarda olduğu 23 yılda tarım sektöründe istihdam düştü, dışa bağımlılık arttı. Gıda enflasyonu artarken, tarım arazilerinde de kayıplar yaşandı. Tarımsal destekleme ödemelerinin bütçe içerisindeki payı da azaldı.
CHP’li Karatepe’nin hazırladığı “tarım raporunda” yer alan değerlendirmeler özetle ş öyle: İSTİHDAM D Ü ŞT Ü: AKP’nin iktidara geldi ği 2002’de tarımda istihdam 7.5 milyon kişi iken, 2024’e gelindiğinde 4.8 milyona d ü şt ü.
Toplamda 2.6 milyon ki şilik bir istihdam kaybı s öz konusu.
Tar ımın toplam istihdam i çindeki pay ı da aynı d önemde yüzde 34.9’dan yüzde 14.8’e geriledi.
Tar ımın GSYH i çindeki pay ı da yıllar i çinde darald ı. 2002’de y üzde 10.2 olan pay, 2024 itibariyle yüzde 5.8’e dü şt ü.
YATIRIM AZALDI: AKP iktidara geldi ğinde toplam yatırımlar i çinde tar ımın payı y üzde 3.4 iken, y ıllar i çinde sürekli bir gerileme oldu. 2026 y ılı programına g öre tar ım yatırımlarının payı y üzde 1.5’e dü şecek.
GIDA ENFLASYONU: T ürkiye, Avrupa’n ın en y üksek g ıda enflasyonuna sahip ülkesi konumunda.
Tar ımsal girdi endeksinde yıllık fiyat artışı y üzde 34.6; tar ımsal üretici fiyatlar ında y üzde 45.4; TÜFE g ıda fiyatlarındaki artış ise y üzde 32.9.
G ıda fiyatlarındaki artışlar, özellikle dü ş ük gelir gruplar ının refahı üzerinde olumsuz sonuçlar do ğurmakta.
Yoksul n üfusun yüzde 66.6’s ı et, tavuk ya da balık t üketemiyor.
DI ŞA BAĞIMLIYIZ: 2012-2023 yılları arasında tarımda kullanılan ithal girdilerin toplam girdilere oranı y üzde 14.5’ten yüzde 22.4’e ç ıktı.
Tarımda ithal girdi kullanımının yarattığı en b üyük sorunlardan biri, tar ımsal üretim maliyetlerinin döviz kurundaki hareketlere daha duyarl ı h âle gelmesidir. 2013 y ılında 7.9 milyar dolar olan canlı hayvan ve gıda maddeleri ithalatı, 2023 yılında 15.8 milyar dolara y ükseldi. 2025 y ılının ilk dokuz ayındaki ithalat miktarı ise 12.3 milyar dolara ulaştı. 2013 sonrasındaki toplam gıda maddesi ithalatı 139 milyar dolara ç ıktı.
B ÜYÜK KAYIP: Türkiye’nin son 20 y ılda tarım alanında karşılaştığı en önemli sorunlardan biri, tar ım arazilerinde yaşanan kayıplar.
AKP iktidarı d öneminde Türkiye, tar ım arazilerinin y üzde 6.2’sini kaybetti.
Tar ım alanları AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında 41 milyon hektarın üzerindeydi.
Son y ıllarda 39 milyon hektarın altına indi.
DESTEK AZALDI: 2006’da b ütçe içindeki pay ı y üzde 2.7 olan tar ımsal destekleme ödemelerinin, 2025 için gerçekle şme tahmini y üzde 1.1’e dü şt ü. 2026 y ılında tarımsal destekleme ödemelerinin bütçe içindeki pay ı y üzde 0.9’a inecek. 2026 y ılı i çin Tar ım ve Orman Bakanlığı’nın kurumsal b ütçesi 541.8 milyar TL.
Bunun içinde tar ımsal destekleme ödemeleri 160 milyar TL.
