Pandeminin mirası bir sessiz salgın: Gooning

COVID-19 pandemisi art ık çok uzak bir an ı gibi geliyor. 2020 başlarından 2022 sonuna dek uzayan s üreç, hepimizin ya şamını – en az ından bir s üreli ğine – k ökten de ğiştirmişti.

Daha önce yaln ızca bilimkurgu filmlerinde rastlayabileceğimiz bir distopyayı bu kez bizzat deneyimledik.

Hem korkutucu hem de tuhaf bi çimde büyüleyici bir gerçeklikti bu.

Bazen o günler hepimize oldu ğundan daha uzakmış gibi geliyor.

Sanırım bunun nedeni, olayların ger çekli ğini tam kavrayamadan sonu çlar ıyla baş başa kalmamız.

Hazırlıksız yakalandığımız yasaklar, kısıtlamalar ve yerlerine ikame ettiğimiz yeni alışkanlıklar, bir rıza s üreci olmaks ızın, yaşamsal bir zorunlulukla yaşamlarımıza girdi.

Bu y üzden şartlar ortadan kalktığında unutmamız da bir o kadar hızlı oldu.

Ancak o g ünlerin izleri, bilincimizin bir yerlerinde hâlâ duruyor.

Baz ı alışkanlıklarımız o d önemle birlikte şekillendi, bazılarını ise o s üreçte kaybettik.

Peki bunlar ın ne kadar farkındayız?

MAHREMİN TOPLUMSAL KARŞILIĞI T üm bunlardan söz etmemin nedeni, ABD’de pandemi sonras ı d önemde ortaya ç ıkan ve son zamanlarda tartışma yaratan bir olgu: “gooning.” T ürkçeye çevrilmesi pek kolay olmayan bu kavram — k ökünde “goon” kelimesinin ta şıdığı argo ve metaforik ça ğrışımlar nedeniyle yalnızca bir cinsel pratik değil, aynı zamanda daha geniş bir k ültürel semptom olarak da okunabilir.

K ısaca özetlemek gerekirse, gooning; bireyin mastürbasyon s ırasında orgazmı s ürekli erteleyerek haz noktas ını yeniden ve yeniden üretmesi üzerine kurulu bir pratik.

Son dönemde ABD’de “sessiz salg ın” gibi yayılmaya başlaması, onu yalnızca bireysel bir alışkanlık olmaktan ç ıkarıp toplumsal d önü ş üm göstergesine dönü şt ürüyor.

Bu noktada, “Son derece mahrem bir eylem neden sosyolojik bir konu olsun?” diye sorabilirsiniz.

Asl ında cinselliğin nasıl yaşandığı, nasıl temsil edildiği ve pornografi sekt örünün bu temsilleri nas ıl bi çimlendirdi ği; son 50 yıldır sosyoloji, psikoloji ve medya çal ışmaları i çin önemli bir gözlem alan ı.

Bir dergideki beden temsilleri, bir porno filmindeki kamera a ç ısı ya da i çerik algoritmalar ının öneri mant ığı bile toplumsal bilin ç hakk ında çok şey s öyler.

PANDEM İYLE DEĞİŞEN CİNSELLİK Pandemi, yalnızca bir sağlık krizi değil, bir algı kriziydi.

Evlere kapanan bireylerin sosyallik, dikkat ve zaman algısı k ökten de ğişti.

Ekran merkezli yeni yaşam bi çimi, topluluk hissini yeniden tan ımlarken cinsellik algısını da d önü şt ürdü.

Bu süreçte algoritmalar ın g örünmez yönlendirmeleriyle dijital platformlar ın akışına dayalı bir varoluş bi çimi olu ştu. “Gooning”, bu yeni d üzenin uçta ama son derece aç ıklayıcı bir semptomu: Yalnızlığın, aşırı uyaranın ve sosyal platform akışının kesişiminde doğan modern bir “rit üel.” An ımsayın!

Pandemiyle birlikte g ündelik ya şamın en sıradan hareketi bile, bedenlerin birbirine yaklaşma olasılığı taşıdığı i çin “risk” kategorisine al ındı.

Temas, kuşkulu bir eylem h âline geldi; yaln ızlık ise bir korunma bi çimiydi.

Uzaktan ya şam, bedensel karşılaşmayı istisnaya çevirirken; ekran kar şısında ge çirilen saatler, bir noktadan sonra yaln ızlığı ortadan kaldırmak yerine kalıcılaştıran bir rutine d önü şt ü.

Bunun sonucu olarak dijital alan, sosyalli ğin yerini alan bir sim ülasyon olarak, ili şkileri sahici bir karşılaşma olmaktan ç ıkarıp bir “kullanıcı tarafından oluşturulan i çerik”e dönü şt ürdü.

Belki söylemesi bile rahats ız edici ama bu s üreç, ekran ki şiliklerinin ço ğu insan i çin en yak ınlık kurulan fig ürler hâline gelmesine neden oldu.

Bu ki şilerle hi ç kar şılaşmamışlardı ve samimiyetleri, olsa olsa g örüntü kalitesiyle ölçülebilir durumdayd ı.

Elbette cinselliğin sunumu da bundan payını aldı.

Eskiden “ özel bir kaç ış” olarak bilinen pornografi, pandemiden sonra s ürekli aç ık bir ortama, adeta dijital bir arka plan sesine d önü şt ü.

Ve “gooning”i ortaya ç ıkaran asıl sonu ç da burada belirdi: Cinsellik, bedensel bir deneyim olmaktan ç ıkıp bir t ür kendini oyalama tekni ğine d önü şt ü.

HAZZIN YEN İ DOĞASI Ş öyle dü ş ünün: Pandemi s ırasında g ün, ekranda aç ılıp kapanan bir tekrarlar b ütünüydü.

K ısa videolar, diziler, oyunlar ve toplantılar… Hepsi birbirinden farklı i çeriklerin ayn ı ritimde buluştuğu bir d üzende i şliyordu. “Gooning” pratiğini besleyen şey de tam olarak bu: s ürekli uyar ım, kısalan dikkat.

Bu d önemde ortaya ç ıkan ve PMV (Porn Music Video) adı verilen pornografik montaj videoları da bu yeni cinsel algıyı TikTok ritmine uyarlayan bir yenilik.

Farklı pornografik g örüntüleri müzik e şliğinde yeniden üreten bu içerikler, dopamin ak ışını tektipleştiren bir işlev g örüyor.

Görsel kesitler sesle tam senkron biçimde ilerliyor; her yeni saniye bir öncekinden daha yüksek bir uyar ım vaat ediyor.

Kısacası, haz artık i çerikten de ğil, ritimden doğuyor.

Ortaya ç ıkan g öreceli bir “trans durumu”nda orgazmdan çok zihinsel bir kaç ış bu pratiğin merkezinde.

Ancak bu trans h âli, bir özgürle şme bi çiminden çok bilinçsizlikle yap ılan bir anlaşma gibi.

Birey, sonsuz bir uyarım akışında “kendini unutmak”la huzur bulmaya çal ışıyor.

Tıpkı pandemide Zoom ekranında donup kalmış y üzler gibi, zihinsel bir donma ya şanıyor. “Gooning” bu a ç ıdan yalnızca bir cinsel pratik değil, s ürekli yenilenen merak ve bitmeyen “bir sonraki video” dürtüsüyle dijital dikkat ekonomisinin bir izdü ş ümü.

SONSUZ ‘ ŞİMDİ’ HAPİSHANESİ Artık platformlar yalnızca zamanımızı değil, zaman algımızı da y önetiyor.

Neye bakt ığımızın yanında ne kadar s üre bakt ığımızı da ölçüyorlar.

Odak süresi, yeni bir piyasa verisi hâline geldi.

Bu sistemin cinsel ekonomideki kar şılığı da OnlyFans ve e-girl i çerikleri.

Hepsi kullan ıcıyı “sonsuz şimdi”ye kilitleyen bir mekanizmanın par çalar ı.

Bu a ç ıdan “gooner”, kapitalizmin belki de ideal bireyi: Her zaman çevrimiçi ama hiçbir yere varam ıyor.

Ne hazza ulaşabiliyor ne de kopabiliyor.

Ancak unutmayın: Cinsel sunumlar ve alışkanlıklar, toplumun bir yansımasıdır.

Bu y üzden “gooning”i s ırf u ç bir sapma de ğil, genel ekran k ültürünün abart ılı bir parodisi olarak okumak m ümkün.

K ısa video bağımlılığına giden tekillik arzusu ve bir sonraki i çeri ğe ge çme dürtüsünü olu şturan mekanizmalar, yalnızca pornografiyle sınırlı değil.

Anlık dopamin talebi, s ürekli bir “ola ğan üstü hâl” ya şama alışkanlığı; haber, oyun ve alışveriş gibi alanlarda da s ürüyor.

Ve öyle bir an geliyor ki, bir son dakika haberiyle anl ık indirim bildirimi arasındaki d öngü, ayn ı ritimde buluşuyor.