Haber Detayı
Komşuda merkez bankası başkanı kovuldu
ABD yaptırımları nedeniyle ekonomisi sarsılan İran, hayat pahalılığı protestolarını yatıştırmak için merkez bankası başkanını değiştirdi
İran, günlerdir süren ve hayat pahalılığına karşı düzenlenen protestoları kontrol altına almak amacıyla yeni bir merkez bankası başkanı atadı ve ülke genelinde kamu tatili ilan etti.Eski ekonomi bakanı Abdolnaser Hemmati, bugün İran Merkez Bankası’nın yeni başkanı olarak atandı.
İngiliz Financial Times gazetesinin aktardığına göre, hükümet sözcüsü Fatemeh Mohajerani, Hemmati’nin atanmasının bankacılık uzmanları tarafından desteklendiğini ve “hükümetin güvenoyunu aldığını” söyledi.KUR REKOR KIRDI, ENFLASYON YÜZDE 40'I AŞTIAtama, İran para birimi riyalin ABD doları karşısında tarihî düşük seviyelere gerilemesi ve enflasyonun yüzde 40’ın üzerine çıkmasının ardından geldi.
Bu gelişmeler, yaşam standartlarındaki sert düşüşe yönelik yaygın öfkeyi tetiklerken hükümet üzerindeki baskıyı da artırdı.Mohajerani, bugün X’te yaptığı paylaşımda Hemmati’nin önceliklerinin “enflasyonu dizginlemek, döviz kurunu kontrol altına almak ve bankacılık sistemindeki dengesizlikleri yönetmek” olacağını belirtti.Fotoğraf: ReutersPROTESTOLAR DÜZENLENDİSon yılların en büyük protestoları pazar günü, Tahran’ın merkezindeki ticaret bölgesinde esnafın ekonomik sıkıntıları protesto etmek amacıyla dükkânlarını kapatmasıyla başladı.
Kısa süre sonra tarihi Büyük Çarşı’daki mağazalar da eylemlere katıldı.Gösteriler salı günü üçüncü gününe girerken, Tahran’daki ve diğer şehirlerdeki çeşitli üniversitelerde öğrenciler protesto gösterileri düzenledi.
Hükümet, bugün neredeyse tüm eyaletlerde devlet daireleri ve eğitim kurumlarının kapatılacağını duyurdu.
Uzun hafta sonu öncesinde ek bir tatil ilan edilmesiyle ülke fiilen dört günlüğüne kapanmış oldu.Fotoğraf: ReutersKAPANMAYA ENERJİ TÜKETİMİ GEREKÇESİYetkililer, kararın gerekçesi olarak ülke genelinde hava sıcaklıklarının düşmesiyle birlikte enerji tüketiminin optimize edilmesi ihtiyacını gösterdi.
Ancak birçok İranlı, bu adımın en azından kısmen protestoları bastırmaya yönelik olduğuna inanıyor.Protestoların ilk patlak verdiği yerlerden biri olan Tahran’daki Alaeddin alışveriş merkezi gibi bazı ticaret merkezlerinin de kapalı olacağı bildirildi.Yükseköğretim Bakanlığı, “soğuk hava koşulları, enerji sıkıntıları ve final sınavları öncesinde öğrencilerin refahını sağlamak” gerekçesiyle mevcut dönemin son haftasında üniversite derslerinin çevrim içi yapılacağını açıkladı.Yetkililer, kamuoyundaki öfkeyi yatıştırmak amacıyla İran halkının yaşadığı ekonomik zorlukları kabul eden açıklamalarda da bulundu.Fotoğraf: ReutersYÖNETİM ÖZÜR DİLEDİCumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, dün esnafın, sendikaların ve Büyük Çarşı mütevelli heyetinin temsilcileriyle bir araya geldi.
Görüşmede, taleplerin “kendi önerileri doğrultusunda” ele alınacağı sözünü veren Pezeşkiyan, taraflardan “kamuoyundaki kaygıları azaltmak için iş birliği” istedi.Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mohammad Jafar Ghaempanah ise nadir görülen bir açıklamayla “yüzde 40’lık enflasyon nedeniyle halktan özür diledi”.
Ghaempanah, hükümetin sorunu çözmek için elinden geleni yaptığını, ancak problemlerin bir gecede çözülemeyeceğini söyledi.ABD YAPTIRIMLARI VE SAVAŞ KRİZE NEDEN OLDUABD’nin 2018 yılında İran’ın nükleer anlaşmadan çekilmesi ve ardından uygulamaya koyduğu kapsamlı yaptırımlar, ülke ekonomisini ciddi biçimde daralttı.
Bu yaptırımlar petrol ticaretini azalttı, İran’ı küresel bankacılık sisteminden büyük ölçüde kopardı ve döviz gelirlerini düşürdü.Haziran ayında İsrail ve ABD ile yaşanan 12 günlük savaş da İran ekonomisi üzerinde ilave baskı yarattı.
ABD Başkanı Donald Trump, bu hafta Florida’da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı görüşmenin ardından İran’ın nükleer programına yönelik yeni saldırı ihtimalini gündeme getirdi.YENİ BAŞKAN MART AYINDA KOVULMUŞTUHaziran ayındaki savaşın ardından değerinin yüzde 40’ını kaybeden riyal, merkez bankası başkanının değiştirilmesi haberinin ardından hafif bir yükseliş gösterdi.Hemmati, daha önce de ulusal para birimindeki değer kaybı nedeniyle mart ayında ekonomi bakanlığı görevinden azledilmişti.Mohajerani, hükümetin İran halkından gelen “protesto seslerini sabırla dinleyeceğini” söyledi ve İranlıların “çok sabırlı insanlar olduğunu, ağır baskı altında kalmadıkça seslerini yükseltmeyeceklerini” ifade etti.