Haber Detayı
Netanyahu durdurulamıyor: Somali krizi.. Bu bir ilk oldu.. Türkiye'den tepki yağdı
İsrail, Türkiye'nin Afrika'daki en önemli ortağı Somali'den tarafsızlığını ilan eden Somaliland'i tanıyan ilk ülke oldu. Kararın ardından, Türkiye cephesinden tepkiler peş peşe geldi.
İsrail, Somali'den tek taraflı olarak ayrıldığını ilan eden Somaliland'ı "ülke" olarak tanıdığını duyurdu.Başbakanlık Basın Ofisi'nden yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in Somaliland'ı "bağımsız bir ülke olarak" tanıdığı belirtildi.Başbakan Binyamin Netanyahu, Dışişleri Bakanı Gideon Saar ve Somaliland'ın sözde Cumhurbaşkanı Muhammed Abdullahi'nin karşılıklı olarak "tanıma kararını" imzaladıkları ifade edildi.Açıklamada ayrıca Netanyahu ve Abdullahi'nin "tanıma kararı" belgesini imzalarken yaptıkları görüntülü görüşme de paylaşıldı.Bu karardan dolayı mutlu olduğunu dile getiren Netanyahu, Abdullahi'yi resmi ziyaret için İsrail'e davet etti.Netanyahu, Somaliland'ın İsrail ile ilişkileri normalleştirmenin yolunu açan "Abraham Anlaşmaları"na katılma talebini de ay sonunda yapılması öngörülen görüşmede ABD Başkanı Donald Trump'a ileteceğini kaydetti.İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, karara imza atarken Somaliland'ın sözde cumhurbaşkanı Muhammed Abdullahi ile telefonda görüştü.İLKİ GERÇEKLEŞTİRDİİsrail, Somiland'ı tanıyan ilk ülke oldu.Somaliland, 1991'de Somali'den tek taraflı olarak ayrıldığını ilan etti ancak uluslararası toplum tarafından bağımsız bir devlet olarak tanınmadı.Somali ise Somaliland'ı ülkenin ayrılmaz parçası olarak görüyor ve bölgeyle ilgili tüm uluslararası anlaşmaların yalnızca Mogadişu yönetiminin yetkisinde olduğunu vurguluyor.TÜRKİYE'DEN TEPKİ YAĞDIDışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, İsrail'in kararının, Tel Aviv yönetiminin hukuk dışı eylemlerinin yeni bir örneğini teşkil ettiğini bildirdi."İsrail'in, Somaliland bölgesinin bağımsızlığını tanıdığı yönünde yaptığı açıklama, (İsrail Başbakanı Binyamin) Netanyahu hükümetinin bölgesel ve küresel düzeyde istikrarsızlık yaratmayı hedefleyen hukuk dışı eylemlerinin yeni bir örneğini teşkil etmiştir." ifadesini kullanan Keçeli, yayılmacı politikalarını sürdüren ve Filistin Devleti'nin tanınmasını engellemek için her türlü çabayı gösteren İsrail'in bu adımının Somali'nin iç işlerine açık bir müdahale niteliği taşıdığını vurguladı.Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran ise , "İsrail'in, Somaliland bölgesinin bağımsızlığını tanıdığına ilişkin açıklaması, uluslararası hukukun açık ihlali niteliğindedir." ifadesini kullandı.Duran, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, şunları kaydetti:"Somali'nin iç işlerine müdahale anlamına gelen bu adım, ülkenin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü hedef almakta, bölgedeki hassas dengeleri daha da kırılgan hale getirmektedir.
Bu tutum, bölgede barış ve istikrar çabalarına zarar veren, soykırım ve işgal gibi karanlık bir sicile sahip Netanyahu hükümetinin sorumsuz tutumlarından biridir."TÜRKİYE'NİN SOMALİ'DEKİ FAALİYETLERİTürkiye, 1990'lı yıllardan beri Afrika'daki en önemli ortağı olan Somali'nin ekonomik, eğitim ve askerî faaliyetlerine doğrudan katkıda bulunuyor.90'lı yıllarda Birleşmiş Milletler Barış Gücü vasıtasıyla başlayan sınırlı ilişki, 2011 yılına gelindiğinde dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ülkenin başkenti Mogadişu'ya yaptığı ziyaretle üst seviyeye evrilmişti.Ziyaretin ardından Türkiye, Somali'de büyükelçilik açan ilk ülkelerden biri oldu, TİKA ofisi kurdu ve Türk Hava Yolları düzenli seferler başlattı.Ülkede bulunan ve 30 Eylül 2017 tarihinde açılan TÜRKSOM adlı üste konuşlanan Türk askeri, Somali'deki terör örgütü Eş-Şebab'la mücadele kapsamında 15 bin Somalili askere eğitim verdi.
Ülkenin başkentinde konuşlu olan ve "Anadolu Kışlası" olarak da tanınan üs, Türkiye'nin yurt dışında bulunan en büyük üssü olarak biliniyor.Öte yandan Türkiye, Somali'de cereyan eden korsanlık faaliyetleri için de Somali'ye, güvenlik eğitimi ve donanım desteği sağlıyor.Enerji alanda da iş birlikleri devam etti. 2024 yılında iki ülke arasında Çerçeve Anlaşma ile Türkiye Petrolleri, Somali kıyılarının açıklarında üç deniz bloğunda petrol ve doğal gaz arama faaliyetlerini hayata geçirdi.
Operasyonlar ileri seviyeye taşınarak, bu sene 16 bin kilometrelik üç kara sahasında da arama çalışmaları başlatıldı.Türk üniversiteleri, ülkede şubeler açtı, Somalili öğrencilere ise Türkiye'de okumaları için burs sağlandı.Odatv.com