Haber Detayı

Hep yorgun ve soluk soluğa mısınız? Sebebi bu maddenin eksikliği olabilir
Aile hurriyet.com.tr
26/12/2025 11:25 (2 saat önce)

Hep yorgun ve soluk soluğa mısınız? Sebebi bu maddenin eksikliği olabilir

Olağandışı bir yorgunluk hissediyorsanız, düzgün düşünmekte zorlanıyorsanız ve sık sık nefes nefese kalıyorsanız nedeni o vitaminin eksikliği olabilir.

Yorgunluk, beyin sisi, ellerde ve ayaklarda hafif bir karıncalanma hissi...

Birçok kişi bu belirtileri yaşlanmanın veya stresin bir belirtisi olarak görüyor.

Ancak uzmanlara göre tüm bunlar vücudunuzun önemli vitamin ve minerallerden yoksun olduğunun bir işareti...

Örneğin, olağandışı bir yorgunluk hissediyorsanız, düzgün düşünmekte zorlanıyorsanız ve sık sık nefes nefese kalıyorsanız, bunun nedeni B12 vitamini eksikliği olabilir.Yapılan araştırmalara göre, 15 ila 29 yaş aralığındakilerin yaklaşık yüzde 15'inin, 60 yaşın üstündekilerin ise yüzde 20'sinin vitamin seviyeleri, eksiklik aralığına girmeyecek ancak semptomlara neden olacak kadar düşük.

Bu önemli vitamin, beyninizin mesajları ileten kimyasalları üretmesine yardımcı oluyor.

B12 eksikliği, hafıza sorunlarına yol açabiliyor.

Bu da demansın erken aşamalarıyla karıştırılabiliyor.B12, sinirlerin koruyucu tabakasını korumak için de gerekli.

Uzun süreli B12 vitamini eksikliği, bu tabakanın etkinliğini azaltabiliyor.

Bunun sonucunda sinirler zarar görüyor; ellerde ve ayaklarda karıncalanma meydana gelebiliyor.

Yaşlılarda bu durum dengeyi etkileyerek düşme olasılığını artırabiliyor.

Uzun süre tedavi edilmediği takdirde, sinir asla tam olarak iyileşemiyor ve hasar kalıcı hale gelebiliyor.

Bu nedenle B12 vitamini eksikliğini zamanında tespit etmek önemli.

B12 vitamininin ana kaynaklarından biri süt.

Ancak Norwich'teki Quadram Araştırma Enstitüsü'nün 2023 yılında yaptığı bir araştırmaya göre, günümüzde sütler 1996 yılına göre yaklaşık yüzde 50 daha az B12 vitamini içeriyor.

Bunun nedeninin sığır yemlerindeki değişiklikler olduğu düşünülüyor.

Dana eti, somon ve yumurta B12 vitamininin diğer kaynakları.

Ek olarak bazı bitkisel sütlerde de B12 vitamini takviyesi bulunuyor.Bu vitaminin ana kaynağı hayvansal gıdalar olduğu için özellikle veganlar risk altında.

Ancak yaşlılar da bu gıdaları tüketmelerine karşın B12 vitamini eksikliği riskini yaşıyor.

İngiltere Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmelliği Enstitüsü'ne göre, 85 yaşın üzerindeki kişilerin yüzde 20'sinden fazlasında B12 vitamini eksikliği bulunuyor.

Bunun nedenlerinden biri vücudumuzun yaşımız ilerledikçe daha az mide asidi üretmesi.

Zira gıdalardaki B12'yi açığa çıkarmak için mide asidi gerekiyor.

Reflü tedavisinde kullanılan ve mide asidini baskılayan proton pompa inhibitörleri gibi ilaçları alan kişiler de B12 eksikliği riski yaşıyor.

Ancak dikkate alınması gereken başka eksiklikler de var.

Örneğin, yorgunluk, konsantrasyon bozukluğu ve nefes darlığı demir eksikliğinin belirtileri olabiliyor.

Çünkü demir, vücutta oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerindeki protein olan hemoglobinin üretimine yardımcı oluyor.

Oksijen taşınımı azaldığında, beyin ve sinirler gibi en yüksek enerjiye ihtiyaç duyan dokular ilk olarak zorlanıyor.

Bu da baş dönmesi ve ellerin soğuması gibi semptomlara yol açıyor.

Elbette demir tek başına çalışmıyor.

Folat (B9 vitamini) ve B12 vitamini de kırmızı kan hücrelerinin üretiminde rol oynuyor.

Bu besinlerden herhangi biri vücutta yeterli miktarda bulunmuyorsa, oksijeni verimli bir şekilde taşımak için yeterli miktarda sağlıklı kırmızı kan hücresi üretilemiyor.

Bu durumda yorgunluk, baş dönmesi, nefes darlığı hissediliyor ve merdiven çıkmak, konsantre olmak, hatta vücut sıcaklığını korumak gibi günlük işler zorlaşabiliyor.

Demir eksikliğinin en önemli sebeplerinden biri kırmızı et tüketiminin azalması çünkü kırmızı et, bitkilerde bulunan demire göre vücut tarafından daha kolay emilen bir demir türü içeriyor.

Erkeklerde ve menopoz sonrası kadınlarda demir eksikliği, mide ülseri gibi bir sorun sebebiyle bağırsaklardan kan kaybına bağlı olarak ortaya çıkabiliyor.

Bu yüzden, uzmanlar demir eksikliği anemisinin nedeninin her zaman araştırılması gerektiğini vurguluyor.

Folat eksikliği de çoğu insanın sandığından daha yaygın.

Folat, yeşil yapraklı sebzeler ve baklagiller gibi gıdalarda bulunuyor.

Bu gıdaların yeterince tüketilmemesi, seviyelerdeki düşüşün en önemli sebebi.Folat, hamileliğin erken döneminde nöral tüp kusurlarını önlemeye yardımcı olduğu için özellikle doğurganlık çağındaki kadınlar için önemli.

Ancak American Journal of Clinical Nutrition dergisinde 2023'te yayımlanan bir araştırmaya göre, bu kadınların yüzde 83'ünün folat seviyeleri, doğum kusurları riskinin artmasıyla bağlantılı eşik değerin altında kalıyor.

Bu nedenle örneğin İngiltere'de 2026 sonuna kadar beyaz una folatın bir formu olan folik asit eklenmesi planlanıyor.

Bu eksiklik belirtileri size tanıdık geliyorsa, ilk adım olarak kan testleri yaptırmak için aile hekiminizle görüşün.

Demir, sadece beslenmeyle düzeltilmesi en zor eksiklik çünkü vücudumuz demir emilimi miktarını sıkı sıkıya kontrol ediyor.

Depolar azaldığında emilim artıyor, ancak beslenme tek başına depoları yenilemek için çoğu zaman yeterli olmuyor.

Kırmızı et, baklagiller, tofu ve tam tahıllar gibi demir açısından zengin besinleri daha fazla tüketmeye başlasanız bile, genellikle eksikliklerin giderilmesi için takviye alınması gerekiyor.

Bu durum, özellikle ağır adet kanamaları veya bağırsak sorunları nedeniyle demir kaybı yaşayan kişiler için geçerli.

Öte yandan, folat eksikliği, yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller, turunçgiller ve folatla zenginleştirilmiş yiyeceklerin tüketiminin artırılmasıyla daha kolay giderilebiliyor.

Bununla birlikte hamile kalmayı planlayan kadınlara günlük 400 mcg folik asit almaları tavsiye ediliyor.

B12 vitamini düzeyinizi artırmanın yolu ise sorunun nedenine bağlı.

Vegan veya vejetaryenlere takviye almaları öneriliyor.

Ancak sorunun yaşla ilgili olduğu durumlarda veya uzun süre asit baskılayıcı ilaçlar kullanan kişilerde, vücut gıdalardan yeterli miktarda B12 vitamini alamayabileceğinden takviye veya hatta enjeksiyon gerekebiliyor.

Bu nokta önemli çünkü vücudunuz yediğiniz besinleri ememediğinde sadece beslenmeye güvenmek, seviyelerin düşük kalmasına, semptomların devam etmesine ve sinir hasarının sessizce ilerlemesine neden olabiliyor.

Bir de iyi haber verelim: Yapılan kan testlerinde eksiklikler tespit edilmesi canınızı sıkmasın.

Bu vitamin ve minerallerin eksikliğinin tedavisi oldukça basit olduğundan, sadece birkaç hafta içinde kendinizi daha iyi hissetmeye başlayabilirsiniz.

İlgili Sitenin Haberleri