Haber Detayı

Yüzyıllardır kullanılıyor, gerçekten işe yarıyor mu? Öksürük ilaçları kullanırken bu uyarılara dikkat
Aile hurriyet.com.tr
26/12/2025 09:00 (1 gün önce)

Yüzyıllardır kullanılıyor, gerçekten işe yarıyor mu? Öksürük ilaçları kullanırken bu uyarılara dikkat

Öksürük şurupları gerçekten işe yarıyor mu? Bal ve limon gibi ev yapımı reçeteler de aynı derecede etkili mi?

Kış geldi, grip, Covid, norovirüs gibi virüsler ortalıkta kol gezmeye başladı.

Evler, ofisler, toplu taşıma araçları öksürük sesleriyle dolmuş durumda.

Böyle durumlarda pek çok kişi, özellikle şurup formundaki öksürük ilaçlarına başvuruyor.

Peki bu ilaçlar gerçekten işe yarıyor mu, yoksa bal ve limon gibi ev yapımı reçeteler de aynı derecede etkili mi?

Manchester Üniversitesi'nde solunum hastalıkları alanında dersler veren Prof.

Dr.

Jacky Smith, BBC Radio 4'ün Sliced Bread programında bu soruya yanıt verdi.

Smith, öksürük ilaçları konusunda doğru bilinen yanlışları ve şehir efsanelerini anlattı.

Öncelikle şu detayı hatırlayalım: Öksürük çoğu zaman soğuk algınlığından kaynaklanıyor ve soğuk algınlığı virüslerinin genellikle vücudunuzda doğal yollarla atılması gerekiyor.

Öksürük ilaçları öksürüğe sebep olan virüsü tedavi edemiyor, ancak boğazınızı yatıştırıp öksürmenize neden olan gıcıklanma hissini azaltabiliyor.

Smith, kuru öksürük durumlarında balsamlar veya gliserol gibi tatlı şurup bazlı yatıştırıcı maddeler seçmenin boğazınızı kaplamaya ve kuruluğa karşı korumaya yardımcı olabileceğini belirtti.

Böyle ürünlerin çoğunluğunun benzer etki yaptığına dikkat çeken Smith, tatlı şuruplarda genelde çok yüksek olan şeker içeriği konusunda uyarıda bulundu.

Smith, Şeker tüketmek sizin için bir sorun teşkil ediyorsa, şekersiz öksürük ilaçları daha iyi bir seçenek olabilir ifadelerini kullandı.

Öksürük ilaçlarının aktif bileşenleri arasında, öksürük refleksini bastırdığı iddia edilen dekstrometorfan dikkat çekiyor.

Smith bu maddenin etkisinin oldukça sınırlı olduğunu belirtti.

Dozajın her zaman önemli olduğunu ancak özellikle bağımlılık yapabilen dekstrometorfan için daha da önemli olduğunu ifade eden Smith, Etikette önerilen dozları kesinlikle aşmamalısınız ifadelerini kullandı.

Öte yandan levomenthol de göğüs öksürüğünün tedavisi için önerilen bazı öksürük şuruplarında bulunan bir bileşik.

Boğazın arkasında serinletici bir his yaratarak tahriş hissini maskeleyen bu madde öksürüğü sınırlayabiliyor.

Göğüs öksürüğü söz konusu olduğunda, birçok kişi kendini okyanus dolusu gibi hissedilen balgamla ve göğüs sıkışmasıyla mücadele ederken buluyor.

Bu durum, çoğunlukla hava yollarını iltihaplandıran bronşit gibi ikincil enfeksiyonlardan veya burun ve sinüslerdeki fazla mukus birikiminden kaynaklanıyor.

Böyle durumlarda reçetesiz satılan şuruplara başvurmak doğal olsa da Prof.

Smith bunların etkisine şüpheyle yaklaşılmasını tavsiye etti.

Smith, Örneğin, guaifenesin adlı bileşenin balgamı gevşettiği iddia ediliyor, ancak bunun kesin bir kanıtı yok.

Difenhidramin gibi yatıştırıcı antihistaminikler gece uyumanıza yardımcı olabilir, ancak öksürüğün kendisini tedavi etmezler.

Kekik ve sümbül soğanı gibi bitkilerin özlerinin herhangi bir etkisi olduğuna dair de benzer şekilde çok az kanıt vardır ifadelerini kullandı.

Smith, bu ilaçlara alternatif en iyi yaklaşımın beklemek, bol bol su içmek ve bir süre yutmayı teşvik eden ve öksürüğü engelleyen pastiller almak olduğunu söylüyor.

Peki ya geleneksel bir reçete olan bal ve limon?

Bu ikilinin öksürüğe iyi geldiği doğru mu yoksa bir şehir efsanesi mi?

Yapılan çalışmalar, bal ve limondan yapılan sıcak bir karışımın, kuru öksürük için birçok reçetesiz ilaçla aynı yatıştırıcı etkiye sahip olabileceğini gösteriyor.

Smith, kanıtların bağımsız olarak incelendiği Cochrane değerlendirmesine göre, öksürük ve soğuk algınlığı olan bir yaşın üzerindeki çocuklarda bal ve limon kullanımının bazı faydaları olabileceğini söyledi.

Ne var ki öksürüğün rahatsız edici olduğu kadar gerekli olduğunu da unutmamak gerek.

Çünkü öksürük vücudumuzun balgam birikimini atmasının yolu.

Balgamlı öksürükte çıkan ifrazatı fazlalığı tükürmek hava yollarını rahatlatabiliyor.

Ne kadar öksürmem gerekiyorsa öksürürüm.

Öksürüğü bastırmaya çalışman, dışarı çıkarırım diyen Smith, öksürenlere mutlaka mendil kullanmalarını tavsiye etti.

Balgamın yutulmasının bir zararı olmadığını da belirten Smith, Mide onu parçalayabilir ifadelerini kullandı.

Çıkan sıvının rengi koyu kahverengi ise endişelenmelisiniz, çünkü içinde kan olabilir diyen Smith, göğüs öksürüğünün genellikle birkaç hafta sonra antibiyotik gerekmeden geçtiğini ancak üç haftadan fazla sürerse aile hekimine başvurmak gerektiğini belirtti.

İlgili Sitenin Haberleri