O ses benim

Yapay zekâyla üretilen şarkılar müzik dünyasında tartışma yaratmaya devam ederken, genç müzisyen Eda Tat sesinin izinsiz şekilde kopyalandığını öne sürerek isyan etti.

Sosyal medyada konuyla ilgili bir video yayınlayan şarkıcı, “O dinlediğiniz yapay zekâ şarkılarındaki ses bana ait.

Sesimi çaldılar ve kullanıyorlar” dedi.KOCAMAN BİR HIRSIZLIKEda Tat, kendi sesiyle hazırlanan şarkıların dijital ortamlarda yayınlandığını ve o paylaşımlarda fotoğraflarının da kullanıldığını söyledi: “Sesimi çaldıkları yetmiyor, gidip fotoğrafımı da koyuyorlar.

Kendilerine ulaşıyorum, utanmadan diyorlar ki; ‘Bu şarkı yapay zekâ’.

Madem bu şarkı benimle alakalı değil, neden benim fotoğrafım var?

Düşünsenize sesinizi yapay zekâ ile çalıyor, şu anda dinlediğiniz birçok şarkıda kullanıyorlar.

Hatta bir tanesi patladı gitti bayağı.

Allem ettiler kallem ettiler bir şekilde solist falan gösterdiler ama o sesteki tını da tıpatıp benim sesim.

Yani kocaman bir hırsızlık.”BÜYÜK ZORLUKLAR YAŞADIMBir dönem sokak müzisyenliği yapan, son dönemde ise sosyal medyada yayınladığı şarkılarla adını duyuran Eda Tat, uğradığı haksızlığı duyurmak için çaba gösterdiğini belirterek şöyle devam etti: “Bir sene oldu sokak müzisyenliğini bırakalı ama hâlâ içerik üretmeye devam ediyorum.

Sokak müziği yaptığım süreçte büyük zorluklar yaşadım.

Ne yollardan geçtiğimi, ne kadar zor şeyler yaşadığımı kimse bilmiyor.

Bu kadar mücadelenin içinde böyle koca bir haksızlığa uğruyorum.

Sesimi tabii ki duyuracağım.

Eminim vicdanı olan hiç kimse kayıtsız kalmayacaktır.” SESİM BİREBİR KOPYALANMIŞHÜRRİYET’e konuşan Eda Tat, dijital mecralarda paylaşılan “Sensizlik” adlı videoda hem sesinin hem de görüntüsünün kullanıldığını dile getirdi: “Yaptığım açıklamada bahsettiğim, ‘Sensizlik’ adlı şarkı.

Bir Azerbaycan parçası.

Birebir benim sesimi kopyalamış, bir de yapay zekâ ile fotoğrafımı koymuşlar.

Ben kendilerine ulaştım, ‘Bu ses yapay zekâ, sizinle alakası yok.

Fotoğrafı sizden aldık’ dediler. ‘Madem kullanmışsınız, bari adımı yazın’ dediğimde ‘Bizi ilgilendiren bir mesele yok’ deyip engellediler beni.

Sesin bana ait olduğu bariz ortada.

Bu haksızlığı neden duyurmuyorum dedim ve o paylaşımı yaptım.

Ben bu yolda büyük emek sarf ediyorum.

Bir gün bir uyanıyorum, milyonlara ulaşan şarkılar var ve sesin sahibi ortada yok.”FOTOĞRAFIMI DA KULLANMIŞLAREda Tat durumdan tesadüfen haberi olduğunu anlattı: “Annem sosyal medyada şarkıyı tesadüfen dinlemiş, benim sesim sanmış.

Bana gösterdi, bakınca fotoğrafımı da kullandıklarını gördüm.

Şu anda milyonlar dinliyor bu şarkıyı.

Ben şans eseri gördüm.

Her yerde bana benzer şeyler görüyorum.

Anatolian Lab’in paylaşımında da bir yapay zekâ kadın tasarlamışlar, o bile kıvırcık saçlı.”DAVA AÇACAĞIMGenç müzisyen, nasıl bir yol izleyeceği konusunda “Dava açmayı düşünüyorum.

Şu an avukatımla süreci ilerletiyoruz.

Önce sosyal medyamda duyurdum ki insanlar burada bir haksızlık olduğunu fark etsin.

Yapay zekâ çok sıkıntılı bir mesele.

Şarkılardaki ses benim sesime benzetilmiş de olabilir, tını da alınmış olabilir.

Uzun bir süreç ama işin peşini bırakmayacağım” dedi.SPOTIFY BENİ YAPAY ZEKÂ SANIYOREda Tat, sesinin Spotify’da ‘yapay zekâ’ olarak algılandığını söyledi: “Spotify benim şarkılarımı yapay zekâ listelerine koyuyor.

Spotify bile bunu böyle algılamış.”YAPAY ZEKÂYLA İLGİLİ YASAL DÜZENLEME GEREKPeki konunun hukuki boyutu ne?

Avukat Hayati Şahin, “Ses başlı başına bir eser değildir.

Ses daha çok icradır.

Bir sanatçının sesi tek başına eser olarak değerlendirilmez” diyerek sesi taklit edilen sanatçının konuyu yargıya taşıyabileceğini söyledi: “Eser sahibinin izniyle bir eseri icra eden kişi, komşu hak sahibi sayılır ve sesi eser üzerinde birtakım haklara sahiptir.

Sesini taklit ediyorlarsa, sanatçı bundan dolayı zarara uğruyorsa ve karşı taraf gelir elde ediyorsa, FESEK (Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu) kapsamında ihtisas mahkemelerine müracaat edip bunu tespit ettirmesi gerekir.

İspat gereklidir.

Sesinden gelir elde edildiğini ispat ederse, bunu yasaklatabilir.

Bu zamana kadar bundan gelir elde etmişlerse, hem maddi hem manevi tazminat davası da açabilir.

Bazı sesler çok ayırt edicidir, anlarsınız.

İlhan İrem dersiniz, Barış Manço dersiniz, İbrahim Tatlıses dersiniz.

Taklit edildikleri anlaşılır.

Bilirkişi ses mühendisleri tarafından ses tınısına göre bu yönde tespit yapılırsa, şarkıların kullanımı yasaklatılabilir.‘MELODİ YAP’ DİYORSUN YAPIYORTeknolojik ilerlemeyle ortaya çıkan yapay zekâ gibi konularda telifle ilgili ciddi sorunlar var.

Yaratıcılık başka bir şey, yapay zekâyla üretim yapılması başka bir şey.

Sanatçıları rahatsız eden de bu.

Hiçbir emek vermiyorsun, yapay zekâya ‘Melodi yap’ diyorsun, yapıyor.

Bu bir sorun.

Bununla ilgili barolar çalışıyor, üniversitelerde de çalışmalar var.

Mevcut kanunlar eksik kalıyor, yasal düzenleme gerekiyor.”