ETİK DEĞERLER - 5 Çocuklarımıza sağlam bir karakter kazandırma yöntemleri

İnsan, başına gelenlerden çevresini sorumlu tutmaya yatkındır.

Ben ‘çevre’ye inanmam.

Mutlu ve başarılı olmak isteyen, istediği çevreyi arar, eğer bulamıyorsa, yaratır.

B.

Shaw Beş haftadır Etik Değerleri işliyorum.

Amaç daha güzel bir toplum olalım.

Daha ahenkli, daha huzurlu olalım.

Bunun yolu da önceki haftalarda saydığım güvenilirlik, saygı, düşüncelilik, adalet, sorumluluk, iyi yurttaşlık gibi iyi insan olmaktan geçiyor.

İlkelerimiz var.

Çocuklarımızı yetiştirirken uygulayabileceğimiz yöntemler de var.

Kişisel itibar sağlam bir karakterle oluşuyor.

Yalan söyleyerek, manipülasyon yaparak, saygısızlık ve düşüncesizlikle itibar kazanılmıyor.

Toplumların da itibarı oluyor.

Anne ve babamız itibarlı kişilerse biz de onur duyarak yaşıyor ve onları izliyoruz.

İtibar kolay kazanılmadığı gibi, hızla da kaybediliyor.

Burada, çocuklarımız için uygulayabileceğiniz yöntemleri anlatmak istiyorum.

ÖRNEK ALINAN ÖĞRETMEN, ANNE-BABA Öğretmen sınıfta, anne-baba evde örnek alınan, etik yöneticidir.

Öğretmenlerin öğrencilerini, anne-babaların çocuklarını sevgi ve saygı ile eğitmeleri, doğru davranışa yüreklendirmeleri, yanlış davranışın üzerinde durup düzeltmesi eğitim açısından yararlı olur.

Sevgi dolu bir sınıf topluluğu veya aile: Öğrencilere, çocuklara, birbirlerini sevip saymaları öğretilerek bir sevgi dolu sınıf ve aile ortamı yaratılabilir.

Etik disiplin: Sonuç ve kuralları kullanarak etik mantık yürütme, kendi kendini denetleme ve diğerlerine saygı duyma genelleştirilebilir.

Disiplini ceza ile sağlama yerine iç denetim ile sağlamaya öncelik verilir.

DEMOKRATİK EV VEYA SINIF ORTAMI Aile veya sınıf toplantılarını kullanarak çocuklara ortak karar alma ve aile ile sınıf ortamını en iyi şekle getirme sorumluluğu verilebilir.

Müfredat aracılığı ile etik değerler öğretilebilir.

Etik açısından zengin olan akademik dersler etik değerlerin öğretiminde araç olarak kullanılabilir.

Paylaşımcı öğretim yöntemleri kullanılabilinir.

Öğrencilerin birlikte çalışmaları sağlanarak birbirleriyle çalışma becerileri geliştirilebilir.

Etik düşünce önemlidir.

Okuma, araştırma, yazma, tartışma gibi yöntemlerle çocukların etik düşünceyle tanışmaları sağlanabilir.

Çatışma çözümü kullanılmalıdır.

Çocuklara çatışmaları kavgaya dönüştürmeden hakça çözme hem evde hem de okulda öğretilebilir.

Kişilik etik bilgi, etik duygu ve etik davranış olarak üç bölümde incelenebilir.

BİLGİ, DUYGU, DAVRANIŞA DÖNER Etik bilgi: Etik açıdan farkındalık, etik değerleri bilmek, bakış açısı, etik mantık, etik karar alma ve etik açıdan kendini tanıma olarak özetlenebilir.

Etik duygu: Bilinç, özgüven, empati, iyiye olan sevgi, iç denetim, etik duygu bölümüdür.

Etik davranış: Etik hareket etme isteği, alışkanlıklar ve beceri olarak özetlenebilir.

Etiktik açısından farkındalık olmasını hedefleyen çalışmalar yapılabilir.

Etik davranış ve etik duygunun gelişebilmesi için gerekli olan etik bilgilerin çocuk ve gençleri sıkmadan verilmesi amaçlanmalıdır.

Değişik sözlüklerden, değişik dillerde (örneğin: İspanyolca, İtalyanca, Rusça, Yunanca … gibi) dürüstlük, adalet, sorumluluk … gibi sözcüklerinin karşılıklarını çocuklarınızla bulup renkli kartonlara yazıp sergileyebilirsiniz… YAPABİLECEĞİNİZ ÇALIŞMALAR Özellikle öğretmenlere olan bu önerileri anne babalar da öğretmenlere iletebilir.

Çocuklarınıza okulda ve oyun sırasında dürüstlük veya adalet diye nitelendirebilecekleri durumları düşünmelerini söyleyip, aynı şekilde dürüst veya adil olmayan durumları düşündürtüp, fikirler geldikten sonra bir tablo yapabilirsiniz.

Fikirleri tabloya gruplayıp, çocukların öykülerini anlatmalarına olanak tanıyıp, öyküleri grupla tartışmaya açabilirsiniz.

Bir dosya oluşturabilirsiniz: Çocuklarınıza dürüstlükle, adaletle, sorumlulukla … ilgili kartlar, poster ve yazılar hazırlamalarını söyleyip, bunları dosyaya ekleyebilirsiniz.

Hatta küçük yaştaki çocuklara resim yaptırabilirsiniz.

Sergileyebilirsiniz: Çocuklarınızın yaptıkları resimleri, kartları, posterleri evde buzdolabının, kapıların üzerinde, okulda bülten tahtalarında sergileyebilirsiniz.

Siz olsaydınız ne yapardınız?: Çocuklara konuyla ilgili birer senaryo verip, sonunu tamamlamalarını isteyebilirsiniz.

Her grup kendisine verilen soruna bir çözüm bulur ve bir skeç haline getirir.

Daha sonra her grubun skecini oynamasını sağlayabilirsiniz.

Çocuklar senaryo hazırlasın: Her gruba bir konu başlığı verip kendi öykülerini oluşturmalarını söyleyebilirsiniz.

Yazalım: Grupla veya birey olarak fikirlerini yazacakları bir ortam oluşturabilirsiniz.

Her grup yazdığı paragrafı bülten tahtasına asar.

Kitaplar: Konuyla ilgili öykü kitapları, roman, şiirler seçip, önerebilirsiniz.

Çocuklarınızı izleyin: Bu bir kişilik eğitimi programı olduğu için çocukların gelişimini sistemli bir yaklaşımla ve dikkatle izleyebilirsiniz.

Bir deftere her öğrencinin gelişimini kaydedebilirsiniz.

Bazı alanlara tekrar geri dönmek veya tekrar odaklanmak gerekebilir.

Önce konu başlığının tanımı ile başlayın.

Bu konuya girişi sağlar.

Tanımı tahtaya yazın.

Daha sonra beyin fırtınası yöntemi ile benzer kavram ve sözcükleri öğrencilerden almaya çalışın ve bu kavram ve sözcükleri de tahtaya yazın.

Beyin fırtınası yöntemi her öğrenciyi tartışmaya katılmaya yüreklendirir, aktif eğitim ortamı yaratır.

Tanım ve benzer kavramların tartışılmasından sonra izleyen sorulara geçebilirsiniz.

Her öğrencinin bu sorularda kendini özgürce ifade edebilmesine olanak tanıyın.

Önyargıya izin vermeyin.

Her öğrencinin kendini eleştirilmeden kabul edilmiş hissetmesine yardımcı olun.

Bu tartışmalarda, yanlış yönde giden varsa, grubun bunu keşfedip doğru yönlendirmesine olanak tanıyın, müdahale etmeyin.

Senaryo yöntemi deneyin, öğrenciler farklı durumları küçük skeçlerle canlandırsınlar.

İleri bir tarihte bu skeçleri geliştirip daha geniş bir gruba da sergileyebilirsiniz.

Senaryo yaratmak için bazı kurallar gerekebilir:         1) Gruptaki herkes düşünce ve çözüm üretmelidir.         2) Herkes yaratıcılığını kullanmalıdır.         3) Herkes diğerini eleştirmemeğe özen göstermelidir.         4) Herkes diğerlerinin düşüncelerinden faydalanarak ve bu düşünceleri üst üste koyarak, içeriğinde tüm ekibin anlaştığı bir oyun yaratmaya gayret etmelidir.

KİŞİSEL İTİBARI DÜŞÜNMEK Bazı öğrencilerin böyle bir etkinlikte sıkıntı çekeceği unutulmamalıdır ve bu çalışmanın gereken dikkat ve duyarlık çerçevesinde yapılması çok önemlidir.

Buradaki tüm etkinlikleri yapmaya zaman yetmeyeceği açıktır.

Öğretmen bu etkinliklerden istediğini eleyebilir veya öğrencilerin hangi etkinlikten en çok faydalandığını izleyerek kendine göre bir program oluşturabilir.

Amacım, sizlerin en az yorulacağı şekilde, herkesin seçebileceği kadar değişik etkinlik önermektir.

Önemli olan çocuklarımızı yetiştirirken onların daha sağlam kişiliğe sahip olmaları ve yaşam boyu onlarla olacak kişisel itibarlarının önemini onlara en tatlı bir şekilde öğreterek daha kaliteli çocuklar yetiştirmeye yardımcı olmaktır.

Etik değerlere sahip bir toplum huzurlu, ahenkli, içinde yaşamaktan keyif alacağımız bir toplumdur.

Bu bir ülke olduğu kadar bir kent, bir okul, bir aile, bir arkadaş topluluğudur.

Bir yandan mutlu ve huzurlu yaşamın anahtarıdır, diğer yandan itibarlı insan olmanın anahtarıdır.

Günümüzde reklamlılar arasında “İtibar yönetimi” gibi yapay bazı konseptler de oluşmuştur ama itibar reklamcılarla değil, gerçek davranış ve tutumlarla oluşur.

Daha etik, daha huzurlu bir dünya ve gelecek dileklerimle…  Bu Eğitimle Çocuklar:o   Daha dürüst, doğruyu söyleyen o   Diğerlerinin duygu ve düşüncelerini anlayan o   Diğerlerinin duygu ve düşüncelerine değer veren o   Daha kibar o   Öfkesini denetleyebilen o   Kendisi hakkında daha olumlu düşünen o   Daha az fiziksel ve sözel kavga o   Kendini denetlemekte daha başarılı o   Daha iyi dinleyici o   Sınıf çalışmalarında daha başarılı o   Davranışlarının sonuçlarını önceden daha iyi kestirebilen o   Daha paylaşımcı o   Sırasını bekleyebilen o   Daha az bencil o   Çatışmaları daha kolay çözme becerisi o   Hem kendisine hem de çevresine daha saygılı o   Daha şefkatli o   Daha çalışkan ve daha iyi öğrenebilen o   Çatışmaya girmeden hakkını koruyabilen o   Toplumsal sorumluluklarını hakkıyla yerine getirebilen o   Daha itibarlı o   Kendiyle daha barışık, daha mutlu.