Golan denklemi değişiyor! Rusya Suriye'nin güneyine dönüyor

Rusya'nın Suriye'nin güneyindeki Kuneytra ve Dera vilayetlerinde daha önce boşalttığı mevzilere geri dönme kararı aldığı bildirildi.

İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri'ne komşu bu hassas bölgede askeri varlığını yeniden güçlendirmeyi planlayan Moskova, dokuz eski askeri noktayı yeniden faaliyete geçirecek.

Rus ordusu, Beşar Esad'ın devrilmesinin ardından başlayan geçiş sürecinde söz konusu mevzilerden çekilmişti.

KUNEYTRA TURU VE TEKLİF The Cradle haber sitesinin kaynaklarına göre bu konudaki ilk somut adım 17 Kasım'da atıldı.

Üst düzey Rus komutanlar ve Suriye Savunma Bakanlığından bir komitenin katıldığı heyet, Kuneytra vilayetinde kapsamlı bir inceleme turu düzenledi.

Suriye hükümetine yakın bir kaynak, İsrail kamu yayıncısı KAN'a, Moskova'nın "Rus devriyelerinin sınır bölgesine geri dönmesi ve Suriye ile İsrail birlikleri arasında bir ayırma gücü olarak görev yapması için Şam'a bir teklif sunduğunu" bildirdi.

GÜVENLİK BOŞLUĞUNU DOLDURMAK Bu hamle, Rusya'nın güney sınır hattı boyunca askeri nüfuzunu yeniden konumlandırmaya yönelik yeni stratejisinin bir parçası olarak görülüyor.

Savunma kaynaklarına göre Moskova'nın temel amacı, bölgesel veya yerel güçler tarafından kullanılabilecek herhangi bir güvenlik boşluğunun oluşmasını engellemek.

Kuneytra'ya giden Rus heyetinin ziyaret ettiği noktalardan biri özellikle dikkat çekiyor: Tulul el-Hamr.

Burası, 1973'teki Yom Kippur Savaşı'nın ardından Kuvvetlerin Ayrılması Anlaşması ile belirlenen Mor Hat'a yakınlığı ve Golan'daki İsrail güçlerini gözlemleme açısından önemi nedeniyle bölgenin en hassas askeri pozisyonlarından biri olarak kabul ediliyor.

LOJİSTİK MERKEZİ KURULDU Rus heyetinin ayrıca inceleme turunun ardından Kuneytra'da kalıcı bir lojistik merkez kurduğu da öğrenildi.

Bu merkezin görevi, altyapı ve ikmal hatlarının rehabilitasyonu gibi yeniden konuşlanma gereksinimlerini içeren teknik ve mühendislik ihtiyaçlarını değerlendirmek ve raporlamak.

Askeri noktaların yıl sonundan önce kademeli olarak faaliyete geçmesi bekleniyor.

HMEYMİM'DE ÜST DÜZEY HAREKETLİLİK Suriye Gözlem Evi (SOHR) ise 19 Kasım tarihinde, üst düzey bir Rus heyetini taşıyan TU-154B-2 uçağının yüksek güvenlik önlemleri eşliğinde Hmeymim Hava Üssü'ne indiğini duyurdu.

Rus yetkililere bir SU-35 savaş jeti eşlik etti.

Heyet, ertesi sabah daha geniş güvenlik önlemleri altında Şam Uluslararası Havalimanı'na gitmek üzere Hmeymim'den ayrıldı.

Burada yapılan ancak içeriği açıklanmayan bir toplantının ardından birkaç saat sonra üsse geri döndü.

SOHR'a göre uçak Hmeymim'e dönerken yoğun Rus askeri hava aktivitesi yaşandı.

İniş sırasında SU-35 ve SU-34 savaş jetlerinin kıyı bölgeleri üzerinde belirgin bir şekilde görüldüğü ifade edildi.

STRATEJİK BOYUT Tüm bu adımlar, Moskova ile Şam arasındaki eşgüdümün hızla tamamlandığı biçiminde yorumlanıyor.

Analistler, Rusya'nın Kuneytra'ya geri dönüşünün stratejik boyutları olduğunu ve Moskova'nın bölgedeki güç dengeleri yeniden inşa edilirken ülkedeki etkisini sağlamlaştırmayı hedeflediğini belirtiyor.

Özellikle Akdeniz ve Afrika'ya güç yansıtma kabiliyeti için Tartus deniz ve Hmeymim hava üslerini korumak Rusya için hayati önem taşıyor.

Moskova ve Şam bu iki üs üzerine anlaşmaya varmıştı.

ÜÇLÜ EŞGÜDÜM İDDİASI The Cradle, Kuneytra ziyaretinden önce Suriye'nin güneyinde Rus askeri varlığının yeniden yapılandırılması kapsamında üçlü bir eşgüdüm (Türkiye-Rusya-Suriye) oluşturulacağı veya Türkiye'nin rolü olacağı yönünde iddialar bulunduğunu, ancak Türk subaylarının incelemeye katılmadığını belirtti.

FDD: İSRAİL HATA YAPIYOR Geçen şubat ayında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Washington ziyareti sırasında Türkiye'nin etkisine karşı koymak için Rusya'nın askeri üslerini Suriye'de tutmasına izin verilmesi ve ülkenin zayıf ve merkezi olmayan bir yapıda tutulması için ABD'de lobi yaptığı basına yansımıştı.

Kaynaklara göre Tel Aviv, Rusya'nın güneyde askeri üsler kurmasına Türkiye'yi dengelemek için yeşil ışık yaktı.

Ancak ABD merkezli düşünce kuruluşu Demokrasileri Savunma Vakfı (FDD), İsrail'in doğru bir adım attığı kanısında değil.

FDD, 2017 yılında ABD'nin Rusya ve Ürdün ile "yabancı güçlerin ve yabancı savaşçıların bölgede azaltılması ve nihai olarak ortadan kaldırılmasını" zorunlu kılan bir anlaşma imzaladığını hatırlatıyor ve şöyle devam ediyor: “Ancak Rusya, Esad'ı destekleyen Hizbullah ve diğer İran destekli grupları dizginlemek için çok az şey yaptı.

Hatta Hizbullah, bölgedeki nüfuzunu ve askeri altyapısını genişletti.

Hizbullah ayrıca Golan Tepeleri'ne daha fazla yaklaşabildi ve İsrail'in güvenliğini tehdit eden mevziler oluşturdu.” FDD, bu açıdan bakıldığında İsrail'in Rusya'ya güvenemeyeceğini, Türkiye'nin zaten askeri bir tehdit olduğunu savunarak Washington'un, tüm görüşmelerin sadece Tel Aviv ile Şam arasında sürdürülmesini sağlaması gerektiği sonucuna varıyor.

İran temsilcimizden Bekayi'ye Fidan sorusu İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi pazar günü düzenlediği basın toplantısında, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın 10 Kasım'da Suriye heyetiyle ABD'ye yaptığı seyahatin Tahran'a yansımalarını değerlendirdi.

Aydınlık ve Ulusal Kanal Tahran Temsilcisi Gürkan Demir, bu ziyaretin ardından Fidan'ın İranlı mevkidaşı Abbas Erakçi ile telefon görüşmesinde bulunduğunu hatırlatarak Bekayi'ye, bu görüşmede Suriye konusu ve ABD ile İran müzakerelerinin gündeme gelip gelmediğini sordu.

İran Dışişleri Sözcüsü Bekayi şöyle yanıt verdi: “Komşu ülkelerle yaptığımız her görüşmede, hem ikili konular hem de önceden bir şekilde hakkında konuştuğumuz konular olmak üzere bir dizi mesele tartışılır.

Türkiye, komşu ve çeşitli alanlarda sürekli olarak istişarede bulunduğumuz ve danıştığımız bir ülke olarak, İran Dışişleri Bakanı ile yapılan her görüşmede, Suriye konusu da dahil olmak üzere bölgesel güvenlik ve istikrar, İsrail rejiminin Gazze, işgal altındaki Filistin ve Lübnan'a yönelik suçlarının devamı ile ilgili meseleler ve ayrıca İran'ın nükleer konusuyla ilgili meselelerin tartışılması ve ele alınması doğaldır.” Ekimden beri süreç Rusya'nın Suriye'deki Hmeymim Hava Üssü'ne, altı aylık bir aradan sonra askeri uçuşlara yeniden başladığı ekim ayı sonunda bildirildi.

Uçuş takip sitesi Flightradar24, o dönemde bir Il-62M nakliye uçağı ile en az iki Antonov An-124-100 Ruslan ağır kargo uçağının Lazkiye vilayetinde bulunan üsse indiğini ortaya koydu.

Bir Il-76M nakliye uçağının ise aynı günlerde Libya-Lazkiye-Moskova güzergahında uçtuğu belirlendi.“Kremlin'e yakın” bir kaynağa göndermede bulunan Bloomberg, Rusya'nın Batı Asya ve Afrika'da güç projeksiyonu için lojistik üs olarak güvendiği Hmeymim'e uçuşları yeniden başlattığını teyit etti.

MOSKOVA BULUŞMASI Beşar Esad'ın düşüşünün ardından Rusya'nın Suriye'deki üslerini koruyup koruyamayacağı net değildi.

İki taraf arasında aylardır süren diplomatik temasların sonunda Rus Devlet Başkanı Vladimir Putin, Suriye lideri Ahmed Şara'yı 15 Ekim'de Kremlin'de konuk etmişti.

Şara, Putin ile görüşmesi sırasında Rusya'nın Suriye'deki askeri üslerinin de gündeme gelen konular arasında olduğunu belirterek şunları söylemişti: "Rusya ile önceki tüm anlaşmalara saygı duyuyoruz ve Suriye'nin egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve bölgesel ve küresel istikrarla bağlantılı olan güvenlik istikrarını sağlamak amacıyla bu ilişkilerin niteliğini yeniden tanımlamaya çalışıyoruz."