Haber Detayı
Tarım bitiyor: 4.6 milyar ton tahıl yok oldu
FAO’nun raporuna göre felaketler, son 33 yılda tarıma 3,2 trilyon dolarlık zarar verdi. Kuraklık, sel, deniz ısınmaları ve zararlılar gıda üretimini tehdit ediyor. Dijital teknolojiler ise tarımın geleceğinde kritik rol oynuyor.
Felaketler, son 33 yılda dünya genelinde tarımda tahmini 3,26 trilyon dolarlık zarar oluşturdu.
Bu yıllık ortalama yaklaşık 99 milyar dolar, bu da küresel tarımsal GSYİH’nin yaklaşık yüzde 4’ü anlamına geliyor.
FAO'nun yayımladığı rapor, felaketlerin (kuraklık, sel, zararlılar, deniz ısınmaları vb.) gıda üretimi, geçim kaynakları ve beslenme üzerindeki etkilerini kapsamlı şekilde ele alıyor.
Dijital teknolojiler sayesinde çiftçiler, hükümetler ve toplumlar riskleri daha etkin bir şekilde izleyebiliyor, etkileri önceden tahmin edebiliyor ve geçim kaynaklarını koruyabiliyor.
Bu teknolojiler tarım sistemlerini krizlere tepki veren yapılardan, veriye dayalı ve dirençli yapılara dönüştürüyor.
FAO Genel Direktörü QU Dongyu “Dijital teknolojiler risk izleme, erken uyarı ve çiftçi kararlarını destekleme biçimimizi devrim niteliğinde değiştiriyor.
Artık 9,1 milyon çiftçi dijital platformlar aracılığıyla parametrik sigortaya erişiyor.
Afetler gerçekleşmeden önce risk altındaki nüfusun %90’ının tahliyesi sağlanabiliyor.
Bu, tepki yerine proaktif risk azaltımına geçiştir.” dedi.
Küresel gıda güvenliği üzerindeki etkiler 1991–2023 yılları arasında 4,6 milyar ton tahıl, 2,8 milyar ton meyve ve sebze, 900 milyon ton et ve süt ürünü kaybı yaşandı.
Bu, kişi başı günlük ortalama 320 kilokalori azalma anlamına geliyor ve bu da enerji ihtiyacının %13–16’sı demek.
Kıtalar bazında kayıplar: Asya: %47’lik payla 1,53 trilyon dolar kayıp Amerika kıtası: %22’lik payla 713 milyar dolar kayıp Afrika: 611 milyar dolar kayıp; ancak tarımsal GSYİH’ye göre en büyük oransal etki (%7,4) Küçük Ada Devletleri: üretim küçük ama felaketlerden etkilenme oranı çok yüksek Balıkçılık: Deniz ısınmaları 1985–2022 döneminde 6,6 milyar dolar kayba yol açtı ve küresel balıkçılığın %15’ini etkiledi.
Dijital çözümler ve örnek uygulamalar İklim Riski Araç Kutusu (CRTB): Küresel veri setlerini entegre ederek tarımsal planlamayı yönlendiriyor.
RVF-DST: Tanzanya, Kenya, Uganda gibi ülkelerde Rift Valley ateşi salgınlarını öngörerek erken aşılamaya olanak sağladı.
SoilFER: Toprak ve gübre verilerini eşleştirerek sürdürülebilir tarım öneriyor.
FAMEWS: 60+ ülkede zararlıları mobil cihazlarla izliyor.
Parametrik sigorta: 9 milyondan fazla çiftçiyi dijital risk analizleriyle sigortalıyor.
GIEWS: Erken uyarı sistemleri aracılığıyla yapılan önlem yatırımları 1 dolar karşılığında 7 dolar kazanç sağlıyor.
FSFC Mekanizması: Gıda krizleri başlamadan önlem almayı hedefliyor.
Hâlâ 2,6 milyar insan internete erişemiyor; çoğu kırda yaşıyor ve afetlere karşı en savunmasız kesimi oluşturuyor.
Rapora göre dijital çözümlerin potansiyeli, ancak insan odaklı tasarım, kurumsal güçlenme, dijital okuryazarlık ve uyumlu politikalarla tam olarak kullanılabilir.
