Haber Detayı
DİKKAT! Dijital mirasınızı güvenceye alın: Vasiyetname yapmayı unutmayın
Hayatını kaybeden birçok kişinin kripto para hesapları, sosyal medya ve e-posta şifreleri, bilinçsizlik nedeniyle mirasçılara devredilemiyor. Hukuk uzmanları, bu durumun aileleri dolandırıcılık riskiyle karşı karşıya bıraktığını ve mirasçıları karmaşık bürokratik süreçlere sürüklediğini vurgulayarak, acil çözüm çağrısında bulunuyor.
Teknolojinin hayatın her alanına nüfuz etmesiyle birlikte mülkiyet kavramı da köklü bir dönüşüm yaşadı.
Artık miras, sadece gayrimenkullerden, banka hesaplarından veya fiziki mallardan oluşmuyor, aynı zamanda kripto cüzdanlar, sosyal medya arşivleri ve bulut depolamada saklanan dijital varlıkları da kapsıyor.
Bu bakımdan dijital vasiyetname hazırlanması hayati önem taşıyor.
Çünkü sosyal medya hesapları, e-posta adresleri, bulut depolama alanları, kripto cüzdanları ve dijital abonelikler ölüm sonrası büyük mağduriyetlere yol açabiliyor.HESAPLARA ERİŞİLMİYORMilyonlarca kişi, ölümünden sonra dijital varlıklarının kimde kalacağını, nasıl kullanılacağını ya da silinip silinmeyeceğini belirtmiyor.
Sonuçta aile üyeleri hesaplara erişemiyor, fotoğraf ve anılar kaybolabiliyor, kripto paralar geri alınamıyor, ayrıca dolandırıcılık riski de artıyor.
Türkiyede dijital vasiyetnameye ilişkin net bir yasal düzenleme bulunmaması ise, mirasçıların haklarını arama süreçlerini uzatan ve aşırı meşakkatli hale getiren bir krize sebep olabiliyor.KAPANACAK SANIYORLARBilişim hukuku uzmanı Avukat Alara Ceryan, dijital vasiyetnamenin artık klasik miras kavramının ayrılmaz bir parçası haline geldiğini belirterek, Bugün milyonlarca kişinin sosyal medya hesabı, e-posta arşivi, dijital yatırım hesabı veya kripto cüzdanı var.
Ancak ölüm sonrası bu hesaplara kimlerin erişeceği, nasıl kullanılacağı veya silinip silinmeyeceği genellikle belirsiz.
Hatta çoğu kişi, dijital hesaplarının ölümden sonra otomatik olarak kapanacağını sanıyor dedi.AÇIK TALİMAT EKLENMELİPlatformların farklı politikalar uyguladığını, MASAK mevzuatında kimi gri alanların olduğu, dolandırıcılık suçunun çok çeşitli bilişim araçlarıyla işlenebildiği ve erişim taleplerinin bazen uzun ve karmaşık süreçlere dönüşebildiğini belirten Ceryan, şöyle devam etti: Bu nedenle bireyler, dijital varlıklarını tespit edip güvenli biçimde kayda almalı, vasiyetnamelerine açık talimatlar eklemeli.
Birçok aile, vefat eden kişinin sosyal medya hesaplarına erişemediği için dolandırıcılık veya kimlik suiistimali riskiyle karşılaşıyor.
Hatta bazı kripto cüzdanlarda milyonlarca liralık varlıklar, erişim anahtarları kaybolduğu için tamamen yok oluyor.FARKINDALIK ÇOK DÜŞÜKCeryan, dijital miras konusunda farkındalığın hâlâ çok düşük olduğunu ve birçok kişinin bu konuyu ertelediğini vurgulayarak, Dijital varlıklar da tıpkı fiziki mal gibi maddi ve manevi değer taşıyor.
Örneğin bir kişinin yıllarca biriktirdiği dijital fotoğraf arşivi, ailesi için paha biçilemez bir hatıradır.
Aynı şekilde kripto cüzdanlar ya da çevrim içi gelir kaynakları, önemli bir ekonomik değere sahip olabilir.
Bu nedenle herkesin, klasik vasiyetle birlikte dijital varlıklarını da içeren bir planlama yapması gerekir diye konuştu.
Peki dijital miras nasıl bırakılmalı?
İşte size madde madde rehber...
YÖNETİCİ BELİRLEYİNVarlıklarınızı listeleyin: Sosyal medya hesapları, e-posta adresleri, bulut depoları (Google Drive, iCloud vb.), kripto cüzdanlar, çevrim içi üyelikler ve dijital yatırımların tam listesini çıkarın.Erişim bilgilerini saklayın: Parolaları doğrudan yazmak yerine, güvenli bir parola yöneticisine veya şifreli bir dosyaya kaydedin.
Erişim talimatlarını vasiyetnameye ekleyin.Yönetici (Vasiyeti Tenfiz Memuru) belirleyin: Bu kişi, ölüm sonrası hesaplarınızı kapatacak, hatıra moduna alacak ya da yönetmeye devam edecek kişi olmalı.
Güvendiğiniz bir akraba veya arkadaş olabilir.Kripto varlıkları unutmayın: Kripto para cüzdanlarının anahtar kelimeleri olmadan hiçbir şekilde erişim sağlanamaz.
Bu bilgileri mutlaka güvenli biçimde saklayın.Bulut depolama: Bazı platformlar (örneğin Google veya Apple) ölüm sonrası erişim politikaları sunar.
İnaktif hesap yöneticisi veya mirasçı hesabı ayarlarını aktif hale getirin.Hukuki geçerliliği olan bir belge oluşturun: Dijital varlıkları içeren vasiyetnameyi noter huzurunda veya avukat desteğiyle hazırlamak, ileride doğabilecek hukuki anlaşmazlıkların önüne geçer.Belgenizi güncelleyin: Yeni hesaplar açtığınızda veya şifre değiştirdiğinizde vasiyetnameyi güncelleyin.
Bu hesap güvenliklerini en az ayda bir kez gözden geçirin.Hazırlık yapın: Dijital dünyada bıraktıklarımız da en az fiziki miraslarımız kadar değerli.
Bir gün şifresi bilinemeyen bir cüzdan ya da erişilemeyen bir fotoğraf arşivine karşı dijital vasiyetnamenizi bugünden hazırlayın.
