Ekonomide 2025 böyle geçti: Temmuz-ağustos-eylül

Yılın üçüncü çeyreğine ilişkin ekonomi gündeminde, Türkiye ile Suriye arasında 13 yıl sonra kara yolu taşımacılığının yeniden başlaması, ekonominin üç yıllık yol haritası olan Orta Vadeli Program'ın (OVP) açıklanması, 2024 yılına ilişkin en fazla vergi veren isimlerin belli olması gibi başlıklar öne çıktı.Temmuz-ağustos-eylül döneminde, makro ekonomiden uluslararası ulaştırma bağlantılarına kadar çok sayıda gelişme yaşandı.Türkiye ile Suriye arasında aktarmasız uluslararası kara yolu taşımacılığının 13 yıl sonra yeniden başladığı bu dönemde, İstanbul-Halep güzergahında uçak seferleri devreye alındı.İki ülke arasındaki ticari ilişkilerin tesisi adına iş konseyi kurulmasına yönelik adımlar da bu dönemde atıldı.Ekonominin üç yıllık yol haritası niteliğini taşıyan 2026-2028 dönemini kapsayan OVP, kamuoyuyla paylaşıldı.

OVP'ye göre, ekonominin 2026'da yüzde 3,8, 2027'de yüzde 4,3, 2028'de de yüzde 5 büyümesi öngörüldü.2024 yılına ilişkin en fazla gelir vergisi ödeyen isim, ihracat gelirleriyle Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar olarak kayıtlara geçti.AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, temmuz-ağustos-eylül döneminin önemli ekonomik gelişmeleri şöyle: 2 TEMMUZ: Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ihracatın haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8 artışla 20,5 milyar dolara ulaştığını belirterek "Bu yüzde 8'lik artış son bir yılın en yüksek aylık artış oranı olarak tarihe geçmiş oldu." diye konuştu.İslam Kalkınma Bankasından (İKB) deprem bölgesinin yeniden imarı ve kent içi ulaşım projeleri için 200 milyon avroluk uygun koşullu ve uzun vadeli finansman temin edildi.3 TEMMUZTüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda yüzde 1,37, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 2,46 arttı.

Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 35,05, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 24,45 oldu.4 TEMMUZ: Ankara Esenboğa Havalimanı'ndan Şam Uluslararası Havalimanı'na ilk uçuş yapıldı.Türkiye, Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütünün (FAO) üst yönetimi olan konsey üyeliğine seçildi.6 TEMMUZTürkiye, tarımsal hasılada rekor kırarak 2024'te dünyada ilk 7 ülke arasına girdi.9 TEMMUZSanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, 81 ilin potansiyelini harekete geçirmek, bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmak ve her bir ili kalkınma seferberliğine dahil etmek amacıyla "Yerel Kalkınma Hamlesi Teşvik Programı"nı uygulamaya aldıklarını belirtti.10 TEMMUZSanayi üretim endeksi, mayısta aylık bazda yüzde 3,1, yıllık bazda yüzde 4,9 artış gösterdi.20 TEMMUZBakan Kacır, TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen yeni nesil güdüm kiti GÖKÇE'nin, AKINCI SİHA'dan başarıyla ateşlendiğini bildirdi.24 TEMMUZTürkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), genel tarım sayımına başladı.Cumhurbaşkanı Kararı'yla yerli binek otomobillerin ÖTV oranları 5 ve 10 puan azaltılırken, ithal lüks binek otomobillerin ÖTV oranlarında 10 ve 20 puan artış yapıldı.

Elektrikli otomobillerde de matrah eşikleri yükseltildi ve ÖTV oranları 15'er puan artırıldı.Sofralık yumurta ihracatında uygulanan Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) kesintisinin kaldırılması kararlaştırıldı.25 TEMMUZMut zeytinyağı ve Kırkağaç kavunu AB'den coğrafi işaret tescili aldı28 TEMMUZTüketicilerin gıda işletmelerinin denetim durumunu takip etmesi amacıyla başlatılan "karekod uygulaması", satış ve toplu tüketim işletmelerinde zorunlu olarak kullanılmaya başlandı.31 TEMMUZTÜİK'e göre Türkiye'nin turizm geliri, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,4 artarak 16 milyar 284 milyon 322 bin dolar oldu.1 AĞUSTOSUlaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, İstanbul-Halep hattında uçak seferlerine yeniden başlandığını bildirdi.2 AĞUSTOSTicaret Bakanı Ömer Bolat, ihracatta temmuzun rekorlar ayı olduğunu belirterek "Tarihimizin en yüksek aylık mal ihracat rekorunu temmuzda kırdık.

Dolayısıyla tarihimizin en yüksek temmuz ayı ihracat rekorunu kırdık ve temmuz itibarıyla son bir yıllık toplamda tarihimizin en yüksek mal ihracat rakamına ulaştık." dedi.4 AĞUSTOSTÜFE temmuzda aylık yüzde 2,06, Yİ-ÜFE yüzde 1,73 arttı.

Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 33,52, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 24,19 oldu.Bakan Şimşek, enflasyonun, 44 ayın en düşük seviyesinde gerçekleştiğini belirterek dezenflasyonun hedefler doğrultusunda ilerlediğini, yıl sonunda enflasyonun TCMB'nin tahmin aralığında gerçekleşeceğini öngördüklerini bildirdi.5 AĞUSTOSToprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 2025-2026 sezonu kabuklu fındık alım fiyatlarını kilogram başına Giresun kalite için 200 lira, levant kalite için 195 lira olarak belirledi.6 AĞUSTOSTürkiye ve Suriye arasındaki kurumsal işbirliğini yeniden tesis etmek amacıyla iş konseyinin kurulmasına yönelik mutabakat zaptı imzalandı.7 AĞUSTOSIğdır Şehit Bülent Aydın Havalimanı, uluslararası giriş-çıkışlara açık daimi hava hudut kapısı olarak belirlendi.Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), sahteciliğe karşı güvenlik mekanizmaları artırılarak daha güçlü tedbirler alındığını belirterek "BTK tarafından tespit edilen 35 sahte e-imza hemen, ardından yapılan çalışmalarda da 9 sahte e-imza iptal edildi." açıklamasını yaptı13 AĞUSTOSTürkiye'nin nüfusu, 1 Temmuz itibarıyla 85 milyon 824 bin 854 kişi olarak hesaplandı.20 AĞUSTOSTürkiye'nin 2024 yılına ilişkin en fazla gelir vergisi ödeyen ismi, ihracat gelirleriyle Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar oldu.21 AĞUSTOSBakan Uraloğlu, Kars-Iğdır-Aralık-Dilucu Demir Yolu Hattı'nın yaklaşık 110 milyar lira yatırım bedeliyle inşa edileceğini bildirdi.22 AĞUSTOSHazine ve Maliye Bakanlığı, suç gelirleriyle mücadele kapsamında şans ve bahis oyunu faaliyetlerini elektronik ortamda yürüten bayilere uyum görevlisi atama zorunluluğu getirdi.27 AĞUSTOSBakan Uraloğlu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) ile Türk Telekom arasında yapılan anlaşma ile sabit hizmetler imtiyazının 2050'ye kadar uzatıldığını bildirdi.29 AĞUSTOSBakan Uraloğlu, Türkiye ile Suriye arasında aktarmasız uluslararası kara yolu taşımacılığının 13 yıl sonra yeniden başladığını bildirdi.Türkiye'de işsizlik oranı, temmuzda bir önceki aya göre 0,4 puan azalarak yüzde 8 oldu.1 EYLÜLTürkiye ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 4,9 ile beklentilerin üzerinde büyüdü.

Böylece Türkiye, 20 çeyrektir üst üste büyümüş oldu.3 EYLÜLTÜFE ağustosta aylık yüzde 2,04, Yİ-ÜFE yüzde 2,48 arttı.

Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 32,95, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 25,16 oldu.

Böylece, TÜFE yıllık bazda son 45 ayın en düşük seviyesine geriledi.4 EYLÜLBaykar tarafından satın alınan Piaggio Aerospace, İtalya'nın mali polisi Guardia di Finanza ile bir adet P.180 Avanti EVO uçağı alımı için yeni sözleşme imzaladığını duyurdu.Katma Değer Vergisi (KDV) genel uygulamalarında düzenlemeye gidildi.

Milli Savunma ve İçişleri bakanlıkları ile Savunma Sanayii Başkanlığı ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçlarında kullanılmak üzere taşıt teslimleri ilgili kanunda yapılan değişiklikle istisna kapsamına alındı.

Mükelleflerin akaryakıt ürününü ithal etmeleri ile yurt içinden almaları arasında KDV ve ÖTV açısından yıllardır süregelen farklılık KDV yönünden ortadan kaldırıldı5 EYLÜLBTK, elektronik imza (e-imza) veri havuzunun hacklendiğine dair iddiaların tamamen asılsız olduğunu bildirdi.6 EYLÜLCumhurbaşkanı Kararı'yla yatlar, kotralar, tekneler ve gezinti gemileri için ÖTV oranı yüzde 8 oldu.7 EYLÜL2026-2028 dönemine ilişkin Orta Vadeli Program, Resmi Gazete'de yayımlandı Buna göre, ekonominin 2026'da yüzde 3,8, 2027'de yüzde 4,3, 2028'de de yüzde 5 büyümesi öngörüldü.

Enflasyon hedefi gelecek yıl için yüzde 16, 2027 için yüzde 9, 2028 için yüzde 8 olarak belirlendi.

Bütçe açığının gayrisafi yurt içi hasılaya oranının 2026'da yüzde 3,5, program dönemi sonunda da yüzde 2,8 olarak gerçekleşeceği öngörüldü.9 EYLÜLCumhurbaşkanı Kararı'yla, basit usulde vergilendirmeye yönelik düzenleme yapıldı.

Buna göre, nüfusu 30 bini geçmeyen ilçeler hariç, büyükşehir belediyesi olan illerde bazı faaliyetlerde bulunan mükellefler, 1 Ocak 2026'dan itibaren gerçek usulde vergilendirilecek.14 EYLÜLBakan Kacır, Türkiye'nin nükleer enerjide yeni bir adım attığını belirterek "Yerli Nükleer Reaktör Geliştirilmesi Çağrısı"nın başladığını duyurdu.13 EYLÜLTicaret Bakanlığı, Kanada ile yapılan görüşmeler sonucu Türk su ürünlerinin bu ülkeye ihracatında uygulanan kısıtlamaların kaldırıldığını bildirdi.18 EYLÜL: Bakan Bolat, 15 Eylül itibarıyla Libya vatandaşları için kolaylaştırıcı, uzun süreli ve çok girişli yeni bir vize sistemine geçildiğini bildirdi.19 EYLÜL: Bakan Uraloğlu, Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii AŞ (TÜRASAŞ) tarafından geliştirilen Milli CoCo Tipi Anahat Lokomotifi'nin, Türkiye'nin yerli ve milli ilk 6 akslı elektrikli lokomotifi olacağını bildirdi.Orman yangınlarıyla mücadele sırasında hayatını kaybeden veya yaralanan "diğer gönüllüler" ile yakınlarının, nakdi tazminat ve aylık haklarından yararlanması yönünde düzenleme yapıldı.22 EYLÜLAB ve serbest ticaret anlaşması bulunan ülkeler dışından yapılacak binek otomobil ithalatında ek mali yükümlülük uygulanması kararlaştırıldı.Cumhurbaşkanı Kararı'yla, ABD menşeli bazı ürünlerin ithalatında uygulanan ek mali yükümlülükler kaldırıldı.23 EYLÜLBakan Yumaklı, Dünya Bankasından "Türkiye Taşkın ve Kuraklık Yönetimi Projesi" kapsamında önemli bir kaynak sağlandığını belirterek "600 milyon dolarlık bir kaynakla ülkemizin dört bir tarafında taşkın kontrol tesisleri inşa edeceğiz." dedi.28 EYLÜLBakan Yumaklı, Kastamonu Küre Dağları Milli Parkı'nda kayalık yamaçlarda gözlemlenen yeni keşif "Tüylü Kekreçiçeği"nin, Türkiye bitki florasına kaydedildiğini bildirdi.