Haber Detayı
Son yılbaşınız olmasın! Sahte içki nasıl anlaşılır?
Türkiye’de her yıl özellikle yılbaşı öncesi piyasaya sürülen sahte alkollü içkiler onlarca can alıyor, çok sayıda kişiyi de kalıcı sakatlığa sürüklüyor. Peki sahte içki neden üretiliyor, masadaki bardağın ölümcül olup olmadığı nasıl anlaşılır? Sahte içki insanı nasıl zehirleyip öldürüyor?
Türkiye’de sahte içki vakaları özellikle yılbaşı döneminde artıyor.Nedeni basit: Fiyatlar yüksek ve bazı tüketiciler “daha ucuz olsun” diyerek kayıt dışı ürünlere yöneliyor.Bu tablo, sahte içki üretenler için “fırsat dönemi” anlamına geliyor.
El altından satılan şişeler çoğu zaman “orijinal” süsü verilmiş, bandrollü ya da tanınmış markaların şişelerine doldurulmuş oluyor.Endüstriyel alkol, cam sil, kolonya, hatta yakıt amaçlı kullanılan çözeltiler gibi maddeler çok daha ucuz.
Bunlar seyreltilip renklendirilerek “rakı, votka, viski” diye satıldığında kâr marjı astronomik seviyeye çıkıyor.Sahte içki çoğu zaman organize yapılar tarafından üretiliyor; bu kişiler için insan hayatı değil, yalnızca kazanç önemli.Yakalanma riskinin düşük olduğu düşünülen, kazancın ise çok yüksek olduğu bu alan, maalesef yasa dışı üreticiler için cazip.Sahte içki neden öldürür?Sahte içki vakalarının büyük bölümünde metanol (metil alkol) adı verilen madde başrolde.
Etanol (etil alkol) kontrollü ve sınırlı tüketimde içkilerde kullanılan alkoldür.
Metanol ise teknik amaçlı kullanılan, çok daha ucuz ama son derece zehirli bir alkoldür.Sahte içki yapanlar, maliyeti düşürmek için etanol yerine metanol veya metanol karışımı kullanabiliyor.Metanol vücuda girdiğinde: Karaciğerde formaldehit ve formik asit gibi toksik maddelere dönüşür.
Görme sinirini ve beyin dokusunu tahrip eder.
Metabolik asidoz denilen ağır bir tabloya yol açar.Geçici veya kalıcı körlük, böbrek yetmezliği, solunum yetmezliğine yol açar.Metanol zehirlenmesinin belirtileri çoğu zaman 8-24 saat sonra ortaya çıkıyor.
Yani kişi içkiyi içip uyuyor, ertesi gün “başım ağrıyor, midem bulanıyor, gözüm bulanık görüyor” derken aslında tablo çoktan kritik seviyeye gelmiş olabiliyor.Sahte içki nasıl anlaşılır?Sahte içkiyi, sadece tadına/kokuna bakarak kesin olarak anlamak mümkün değildir.Kesin tespit için laboratuvar analizi gerekir.Yine de riski azaltmak için dikkat edilmesi gereken bazı kritik noktalar var:- Yalnızca resmi işletmelerden, faturalı ve fişli alışveriş yapılmalıdır.- Piyasadaki muadillerine göre “yarı fiyatına viski”, “çok ucuza ithal votka” gibi teklifler neredeyse daima tehlike işareti.- Bandrolün yırtık, kabarık, hatalı basılmış, şişeye sonradan yapıştırılmış gibi durması şüphe nedenidir.- Etiketin kalitesi, yazı karakteri, şişe camının kalitesi, kapağın orijinal görünümü önemlidir.Ürünün seri numarası ve üretici bilgisi sorgulanabilir; ama sahtekarlar bu kısmı da taklit edebildiği için yalnızca buna güvenilmemelidir.- Normalden farklı, yakıcı, plastikimsi, kimyasal bir koku ve tat varsa kesinlikle tüketilmemelidir.
Metanol kokusuz da olabilir; “normal gibi geldi” demek asla güvence değildir.Metanol zehirlenmesi belirtileriSahte içki tüketiminin ardından şu belirtiler ortaya çıkıyorsa zaman kaybetmeden 112 aranmalı, acil servise başvurulmalıdır:- Şiddetli baş ağrısı- Bulantı, kusma, karın ağrısı- Baş dönmesi, halsizlik, bilinç bulanıklığı- Görme bozuklukları (bulanık görme, çift görme, karanlıkta görme kaybı, “kar yağmış gibi” görme)- Hızlı nefes alma, göğüste sıkışma hissiBu belirtiler “geçer” diye beklenmemeli; metanol zehirlenmesinde erken müdahale hayat kurtarır, körlüğü ve ölümü önleyebilir.
