Yapay zekada fiyat eşitsizliği: Türkçe İngilizce'den daha pahalı

İleri Teknoloji ve Toplum Enstitüsü'nün yayımladığı "Yapay Zeka'da Türkçe Vergisi (The Turkish Token Tax)" başlıklı araştırması yayımlandı.Araştırmada, yapay zekâ hizmetlerinin token bazlı fiyatlandırmasının Türkçe kullanan kurum ve bireyler için ek maliyet yarattığı öne sürüldü.

Çalışma, Mutlu Doğuş Yıldırım imzası taşıdı.Rapora göre yapay zekâ modelleri metinleri "token" adı verilen parçalara ayırarak işliyor.

İngilizce kelimelerin çoğu daha az token'a bölünürken, Türkçenin eklemeli yapısı nedeniyle aynı anlamın daha fazla token tükettiği belirtildi.

Token başına ücretlendirme uygulandığı için, bu farkın maliyete yansıdığı kaydedildi.MALİYETLERCumhuriyet'in aktardığına göre, araştırmada 9 büyük model üzerinde 5 bin 228 deneme yapıldığı, Türkçe metinlerin İngilizceye kıyasla "çıktı token" tüketimini yüzde 85'e kadar artırabildiği, "girdi" tarafındaki farkın ise yüzde 122'ye kadar çıkabildiği aktarıldı.

Raporda ayrıca, kâğıt üzerinde "daha ucuz" görünen bazı modellerin Türkçe kullanımda daha pahalı hâle gelebildiği, örnek olarak GPT-5-mini'nin Türkçede Gemini 2.5 Flash'a göre yüzde 15,8 daha yüksek maliyete çıkabildiği belirtildi.'GÜVENLİK ASİMETRİSİ'Çalışmanın "güvenlik asimetrisi" başlığı altında, güvenlik ve telif filtrelerinin Türkçede daha zayıf çalışabildiği iddia edildi.

Raporda verilen örnekte, bir modelin telifli bir eserin giriş cümlesini İngilizce talepte reddettiği, benzer isteğe Türkçe yanıt verirken aynı uyarıyı üretmeyebildiği ifade edildi.Yıldırım, çözüm için daha verimli tokenizasyon yöntemleri ve "adil fiyatlandırma" tartışmasını gündeme getirirken, karakter bazlı ücretlendirme gibi seçeneklere işaret etti.

Raporda, Türkiye'nin yerli dil modelleri geliştirmesinin maliyet ve güvenlik açısından önem taşıdığı da vurgulandı.Odatv.com