Görünmezlik gerçek mi oluyor?

Birçok bilim kurgu romanında ve filminde görünmezlikle ilgili bir kurgu olmuştur.

Görünmezlik insanoğluna her zaman enteresan gelmiştir ve birçok filmde ve romanda bu konu işlenmiştir.

Esasında bilimsel olarak gözlerimiz elektromanyetik spektrumun sadece küçük bir kısmını görebilmektedir.

Bu görünen spektrum ise şu an yaşadığımız ve gördüğümüz dünyayı bir nevi hayata geçirmekte ve yaşam sınırlarımızı belirlemektedir.

İnsan gözü, yaklaşık olarak mor ile kırmızı arasındaki dar bir bantta yer alan ışığı algılayabilir.

Oysa evren, bu dar pencerenin çok ötesinde bir gerçekliğe sahiptir.

Radyo dalgaları, mikrodalgalar, kızılötesi, morötesi, X ışınları ve gama ışınları; hepsi aynı fizik yasalarına tabi olmasına rağmen bizim algı dünyamızın dışında kalır.

İşte görünmezlik kavramının bilimsel temeli tam da burada başlar.

Bir nesnenin görünmez olması, aslında onun var olmaması değil, bizim onu algılayamıyor olmamız anlamına gelir.

Son yıllarda yapılan çalışmalar gösteriyor ki görünmezlik artık sadece edebiyatın ve sinemanın bir hayali olmaktan çıkmaya başlamıştır.

Özellikle meta-maddeler olarak adlandırılan yapay yapılar, ışığın bir nesnenin etrafından bükülerek geçmesini sağlayabilmekte.

Bu sayede ışık, cisme çarpıp geri yansımak yerine, adeta nesnenin etrafında dolaşarak yoluna devam ediyor.

Sonuç olarak gözlemciye ulaşan ışık, nesnenin orada olmadığını zannediyor.

Dolayısıyla beyinlerimiz bunu o cisim açısından görünmezlik olarak algılıyor.

Burada durup şu soruyu sormak gerekiyor: Bu tür bir teknoloji gerçekten Harry Potter pelerini gibi tam anlamıyla bir görünmezlik mi sağlıyor?

Aslında bu derecede görünmezlik henüz elde edilmedi ama birçok çalışma buna çok yakın olduğumuza işaret ediyor.

Mevcut sistemler belirli dalga boyları ve sınırlı açılar için çalışabiliyor.

Ancak bilim tarihinde pek çok büyük dönüşüm gibi, bu da ilk adımlarıyla yol alıyor.

Uçaklar da ilk ortaya çıktığında birkaç yüz metre uçabiliyordu; bugün ise kıtalararası yolculuklar sıradan hâle geldi.

Her tür teknoloji gibi bu teknoloji henüz başlangıç aşamasında ama tüm bulgular önümüzdeki 2-3 yıl içinde ciddi sonuçlar alınacağı yönünde.

Asıl dikkat çekici nokta, görünmezliğin sadece askeri veya savunma amaçlı düşünülmemesi gerektiğidir.

Elbette savunma sanayiinde radar görünmezliği, yapay görünmezlik teknolojileri ve elektromanyetik kamuflaj büyük önem taşıyor.

Ancak görünmezlik kavramı, tıptan mimariye, enerjiden uzay teknolojilerine kadar çok geniş bir kullanım alanına sahip.

Örneğin tıpta, görünmezlik prensipleri kullanılarak dokuların arkasını daha net görebilen görüntüleme sistemleri geliştiriliyor.

Bu da erken teşhis ve hassas cerrahi açısından devrim niteliğinde sonuçlar doğurabilir.

Bir diğer çarpıcı alan ise şehircilik ve mimari.

Düşünün ki büyük enerji santralleri, baz istasyonları veya altyapı tesisleri çevreyle görsel olarak tamamen uyumlu hâle geliyor, hatta adeta yokmuş gibi davranıyor.

Bu, şehir estetiğini ve yaşam kalitesini doğrudan etkileyen bir dönüşüm olur.

Aynı zamanda güneş panellerinin veya rüzgâr türbinlerinin görsel etkisi azaltılarak çok daha geniş alanlara entegre edilmesi mümkün hâle gelebilir.

Görünmezlik teknolojilerinin yapay zekâ ile birleşmesi ise işin etkileyici etkisini bir üst seviyeye taşıyor.

Yapay zekâ destekli optik sistemler, çevresel koşullara göre anlık olarak ışık yönlendirmesini optimize edebiliyor.

Yani sistem, sabit bir kamuflajdan ziyade dinamik bir uyum sergiliyor.

Bu, doğadaki bukalemunların ya da ahtapotların çevreye uyum sağlama yeteneğinin teknolojik bir karşılığı olarak düşünülebilir.

Türkiye açısından bakıldığında bu alandaki gelişmeler son derece stratejik bir anlam taşıyor.

Savunma sanayiinde elde edilen kabiliyetler, üniversitelerde yapılan temel bilim araştırmaları ve genç mühendis nüfusu bir araya geldiğinde, görünmezlik ve ileri optik teknolojiler Türkiye için önemli bir fırsat alanı sunuyor.

Ancak bunun için fizik, malzeme bilimi ve yapay zekâ eğitimlerinin bütüncül bir vizyonla ele alınması gerekiyor.

Aksi hâlde bu teknolojileri sadece ithal eden bir ülke konumunda kalırız.

Burada eğitime özellikle vurgu yapmak gerekir.

Görünmezlik gibi ileri düzey konular, disiplinler arası düşünmeyi ve farklı bilimleri bir araya getirmeyi zorunlu kılar.

Fizik bilen ama yazılım bilmeyen, malzeme bilimi bilen ama sistem düşüncesine sahip olmayan bir nesille bu alanlarda ilerlemek mümkün değildir.

Türkiye’nin gençlerine erken yaşlardan itibaren nasıl çalışır ve neden çalışır sorularını sorma cesareti kazandırması gerekiyor.

Ezberden ziyade merak ve sorgulama kültürü bu noktada belirleyici olacaktır.

Bunun için özellikle mühendislik ve bilime merak duyan gençlerin daha az ezberci ama daha çok bütünü anlamaya yönelik bir eğitimi hem lise hem üniversite yıllarında vermek gerekiyor.

Sonuç olarak görünmezlik, insanlığın kadim hayallerinden biri olmaktan çıkıp, bilimsel olarak temellendirilen ve adım adım gerçeğe yaklaşan bir teknoloji hâline geliyor.

Ancak her güçlü teknolojide olduğu gibi burada da asıl mesele onu nasıl ve hangi amaçla kullandığımızdır.

Bilim, insanlığın hizmetinde olduğu sürece anlamlıdır.

Türkiye’nin bu dönüşümde pasif bir izleyici değil, aktif bir üretici olması ise hem bilimsel hem de stratejik bir zorunluluktur.

Bilimi, eğitimi ve teknolojiyi merkeze alan ülkeler ise sessizce ama kararlılıkla öne çıkacaktır.

Görünmezlik gerçek mi oluyor sorusunun cevabı artık olabilir mi değil, “ne kadar hazırız?” sorusunda gizlidir.

Yüce Önderimiz Atatürk’ün dediği gibi “En Hakiki Mürşit İlimdir” ve görünmezlikte bu ilimlerden bir tanesi olmuştur bile.