Haber Detayı
Trump'tan Gün Doğumu projesi: Gazze'yi zenginler için lüks metropole dönüştürme planı
ABD Başkanı Trump'ın İsrail saldırılarıyla enkaza dönen Gazze'yi “Orta Doğu’nun Rivierası”na dönüştürme planı yeniden gündemde. ABD basınına göre Trump'ın damadı Kushner tarafından hazırlanan dev inşaat projesi Türkiye'ye de sunuldu.
ABD yönetimi, İsrail'in yerle bir ettiği Gazze’yi yüksek teknolojiye dayalı, lüks bir kıyı metropolüne dönüştürmeyi hedefleyen “Project Sunrise” (Gün Doğumu Projesi) adlı kapsamlı bir planı yabancı hükümetler ve yatırımcılara sundu.Wall Street Journal’ın ulaştığı taslak plana göre, ABD Başkanı Donald Trump’ın damadı Jared Kushner ile Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff liderliğindeki bir ekip tarafından hazırlanan proje, Gazze’nin enkazdan “geleceğin şehrine” dönüştürülmesini amaçlıyor.Habere göre ABD, planı Türkiye dahil bağışçı ülkelere sundu.32 sayfalık bir PowerPoint sunumunda yer alan plan, sahil şeridinde gökdelenler, hızlı tren hatları ve yapay zeka destekli “akıllı şehir” altyapısı inşa edilmesini öngörüyor.MALİYETİ 112 MİLYAR DOLARTaslağa göre, projenin 10 yıllık toplam maliyeti 112,1 milyar dolar olarak hesaplanıyor.
ABD, bu sürede yaklaşık 60 milyar dolarlık hibe ve borç garantisiyle finansmana “öncü ülke” olarak destek vermeyi planlıyor.Bu miktarın, toplam maliyetin yaklaşık yüzde 20’sine denk geldiği belirtiliyor.
Dünya Bankası’nın da finansmanda rol alması öngörülüyor.ASIL SORU: FİLİSTİNLİLER NEREDE YAŞAYACAK?ABD’li yetkililer, planın hangi ülkelerin veya şirketlerin projeyi finanse edeceğine dair net detaylar içermediğini belirtiyor.
Ayrıca, Gazze’de yerinden edilen yaklaşık 2 milyon Filistinlinin inşaat sürecinde nerede yaşayacağı da planda açıkça belirtilmiyor.Planın ikinci sayfasında kırmızı ve kalın harflerle, Gazze’nin yeniden inşasının Hamas’ın tüm silahlarını ve tünellerini devre dışı bırakmasına bağlı olduğu vurgulanıyor.ABD’li bazı yetkililer ise Hamas’ın silahsızlanmayı kabul etmesinin gerçekçi olmadığı ve bağışçı ülkelerin savaş riski devam eden bir bölgeye yatırım yapmaya yanaşmayacağı görüşünde.Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Gazze’ye yatırım yapılabilmesi için güvenlik ortamının kalıcı şekilde sağlanması gerektiğini belirterek, “İki-üç yıl içinde yeni bir savaş çıkacağına inanılırsa kimse Gazze’ye para yatırmaz” dedi.DÖRT AŞAMALI PLANYol haritası, ilk etapta enkazın kaldırılması, patlamamış mühimmatın temizlenmesi ve geçici barınma alanlarının kurulmasını öngörüyor.
Daha sonra kalıcı konutlar, hastaneler, okullar, ibadethaneler ve altyapı projeleri hayata geçirilecek.
Son aşamada ise lüks sahil projeleri ve modern ulaşım merkezleri inşa edilecek.Yeniden inşa süreci, güneyde Refah ve Han Yunus’tan başlayarak kuzeye, Gazze kentine doğru ilerleyecek. “Yeni Refah” adlı bölümün Gazze’nin yönetim merkezi olması ve 500 binden fazla kişiye ev sahipliği yapması planlanıyor.Daha önce Trump’ın Gazze’yi “Ortadoğu’nun Rivierası”na dönüştürme planı büyük tartışmalara yol açmıştı.
ABD'nin planla Filistinlileri Gazze'den sürmek istediği iddiası tepki çekmişti.