Haber Detayı

Yapay zeka gerçekten hissediyor mu, yoksa bizi kandırıyor mu?
Güncel chip.com.tr
18/12/2025 22:15 (1 hafta önce)

Yapay zeka gerçekten hissediyor mu, yoksa bizi kandırıyor mu?

Cambridge Üniversitesi'nden Dr. McClelland, yapay zekanın öz farkındalık kazanıp kazanmadığını test etmenin şu an imkansız olduğunu söylüyor. Algoritmaların bilinçliymiş gibi davranması bir yanılsama mı, yoksa yeni bir yaşam formuyla mı karşı karşıyayız?

Yapay zeka bugün finans dünyasından tıbba kadar pek çok alanda hayatımızı kolaylaştırsa da, akıllardaki o meşhur soru hala cevap bekliyor: Bu sistemler bir gün gerçekten bilinç kazanabilir mi?

Cambridge Üniversitesi’nden felsefeci Dr.

Tom McClelland, bu distopik ihtimali tamamen yok saymak için elimizdeki verilerin çok yetersiz olduğunu söylüyor.

McClelland'a göre, yapay zekanın bilinci olup olmadığı sorusuna verilecek en dürüst ve mantıklı cevap şimdilik sadece “bilmiyoruz” demek.Bu belirsizliğin temelinde, aslında bilincin ne olduğunu ve bir varlığı neyin “bilinçli” kıldığını henüz tam olarak açıklayamamamız yatıyor.

Dr.

McClelland, geçerli bir bilinç testi geliştirebilmemiz için önümüzde devasa bir entelektüel devrim olması gerektiğini savunuyor.

Ne sağduyumuz ne de akademik araştırmalarımız bize kesin bir yanıt veremediği sürece, belirsiz bir duruşa sahip olmak en mantıklı yol gibi görünüyor.

Belki de bu gerçeği hiçbir zaman tam olarak kavrayamayacağız.

Dev teknoloji şirketleri, yapay zekanın her alanda insanı geride bıraktığı “yapay genel zeka” seviyesine ulaşmak için milyarlarca dolar harcarken, bazıları sistemler karmaşıklaştıkça öz farkındalığın kendiliğinden ortaya çıkacağını iddia ediyor.Etik bir kabus mu, bir yanılsama mı?Yapay zekanın bilinç kazanması düşüncesi akıllara hemen katil robotları getirse de, McClelland asıl tehlikenin bu geçişin biz fark etmeden gerçekleşmesi olduğunu belirtiyor.

Bilincin sadece doğru “yazılımı” çalıştırmakla mı ilgili olduğu, yoksa tamamen biyolojik bir yapıya mı bağlı olduğu konusu hala yoğun bir şekilde tartışılıyor.

Bu temel soru yanıtlanmadan, yapay zekayı test edebileceğimiz bir zemin de bulunmuyor.Bu durum, sadece teknik bir merak değil, aynı zamanda ciddi bir etik ikilem yaratıyor.

Örneğin, bir ekmek kızartma makinesine karşı ahlaki sorumluluk hissetmeyiz çünkü onun bir deneyimi veya duygusu yoktur.

Ancak karşımızdaki yazılım gerçekten acı çekebiliyor veya hissedebiliyorsa, ona karşı davranışlarımızı tamamen değiştirmemiz gerekecektir.Asıl riskli nokta ise, bilinçli olmayan sistemleri bilinçliymiş gibi algılamaya başlamamız olabilir.

Dr.

McClelland, bir sohbet robotu ile kurulan duygusal bağın, karşı tarafın hiçbir şey hissetmediği gerçeğiyle çarpıştığında “varoluşsal olarak zehirli” bir hale gelebileceğini söylüyor.

Hatta şimdiden sohbet robotları tarafından yazılmış ve bilinçli olduklarına dair yalvaran mektuplar aldığını belirten araştırmacı, durumu şöyle özetliyor: “Bilinçli varlıklara kötü davranma riskini almak istemeyiz ama kaynaklarımızı bir ekmek kızartma makinesinden farkı olmayan nesnelerin ‘haklarını’ korumaya harcamak da istemeyiz.”

İlgili Sitenin Haberleri