Haber Detayı
Sayılar daha yokken... 8 bin yıllık seramikler gizli matematiği ortaya çıkardı
Yeni bir araştırma insanlık tarihindeki en eski bitki tasvirlerinin yalnızca süsleme amacı taşımadığını, matematiksel bir yanı olduğunu ortaya koydu.
Journal of World Prehistory dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmada Kudüs İbrani Üniversitesi’nden Prof.
Yosef Garfinkel ve araştırmacı Sarah Krulwich, tarih öncesi döneme ait seramikleri incelerken bitki motiflerinin insan sanatında tutarlı bir şekilde kullanılmasının 8 bin yıldan daha eskiye dayandığını tespit etti.Araştırmaya konu olan seramiklerin Kuzey Mezopotamya'da M.Ö. 6200-5500 yılları arasında varlık gösteren Halaf kültürüne ait olduğu düşünülüyor.Erken tarım toplulukları tarafından üretilen kapların üzerinde çiçek, çalı, dal ve ağaçların titizlikle resmedildiği belirtiliyor.
Araştırmacılara göre bu bitki desenleri rastgele süslemelerden ziyade bilinçli bir geometrik düzene ve sayısal planlamaya sahip olabilir.TARİH ÖNCESİ SANATTA DÖNÜM NOKTASIAraştırmacılar daha önceki tarih öncesi figürlerde insan ve hayvanların baskın olduğunu, Halaf kültüründe ise bitkilerin ilk kez düzenli ve anlamlı bir ifade şekli olarak sanata girdiğini belirtiyor.Çalışma sırasında toplam 29 arkeolojik alandan elde edilen bulgular incelendi ve yüzlerce bitki motifi kaydedildi.
Bu motiflerin bir kısmının gerçekçi biçimde çizildiği, bir kısmının ise soyut formlar içerdiği saptandı.ÇİÇEK DESENLERİNDE GİZLİ SAYILARÇalışmanın en dikkat çekici bulgularından biri, seramikler üzerindeki çiçek desenlerinde ortaya çıkan sayısal örüntüler oldu.
Pek çok kapta çiçeklerin yaprak sayılarının 4, 8, 16, 32 ve hatta 64'lü gruplar halinde düzenlendiği belirlendi.Araştırmacılar bu örüntünün tesadüf olmadığını ve alanı eşit parçalara bölmeye yönelik ileri bir düşünce biçimini yansıttığını savundu.Araştırmacılar desenlerdeki örüntülerin hasat paylaşımı ve ortak arazilerin düzenlenmesi gibi gündelik uygulamalardan beslenmiş olabileceğini düşünüyor.YENEBİLİR BİTKİLERİ HİÇ TASVİR ETMEMİŞLERSeramiklerdeki bitki motiflerinin çok geniş yelpazeden olduğu belirtiliyor.
Bunlar arasında çiçekler, filizler ve çalılar, dallar ve zaman zaman hayvanlar ya da yapılarla birlikte tasvir edilen ağaçlar bulunuyor.Dikkat çekici bir ayrıntı ise yenilebilir bitkilerin hiç tasvir edilmemiş olması.
Araştırmacılar bu durumu, desenlerin tarımsal kayıt ya da ritüel amaçlı olmadığının göstergesi olarak yorumladı.Çiçeklerin tercih edilmesinin ise insanlarda olumlu duygular uyandırmasıyla bağlantılı olabileceği ifade edildi.MATEMATİĞİN KÖKENİNE YENİ BİR PERSPEKTİFYazılı matematik sistemleri Sümer döneminde ortaya çıkmasına rağmen Halaf seramikleri matematiksel düşüncenin çok daha erken ve sezgisel bir biçimde var olduğunu gösteriyor.
