Haber Detayı
New York Times’ın İstanbul depremi makalesine Üşümezsoy’dan sert tepki!
Uluslararası bilim camiası ve ABD medyası, İstanbul için 7.0 ve üzeri büyüklükte bir deprem alarmı verirken, Deprem Uzmanı Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, bu iddiaları destekleyen yayınları ’Zombi Fay Modelleri’ olarak adlandırarak sert bir dille eleştirdi.
İstanbul'u bekleyen olası büyük deprem tehlikesi, uluslararası medya ve yerel uzmanlar arasında bilimsel bir savaş başlattı.
New York Times (NYT) gazetesi, Science dergisinde yayımlanan son bir araştırmaya dayanarak, Marmara Denizi'ndeki fay hattının İstanbul'a doğru ilerlediğini ve şehrin 7.0 veya daha büyük bir felaket riskiyle 'hedef tahtasında' olduğunu iddia etti.
Ancak Deprem Uzmanı Prof.
Dr.
Şener Üşümezsoy, bu iddiaları 'Zombi Fay Modelleri' olarak nitelendirerek uluslararası medyayı ve dayanak gösterilen bilimsel yayınları sertçe eleştirdi.
Üşümezsoy, bu eski senaryoların hiçbir bilimsel gerçekliğinin kalmadığını ve Marmara'daki gerçek riskin maksimum 6.5 büyüklüğünde olduğunu savundu.
NYT'NİN ULUSLARARASI ALARM ZİNCİRİ VE KORKUTUCU İDDİALARI New York Times, makalesinde Marmara Denizi'nin derinliklerinde tekinsiz bir hareket başladığını ve artan büyüklükteki depremlerin son yirmi yılda sürekli olarak doğuya doğru ilerlediğini öne sürdü.
NYT, son halkası Nisan ayındaki 6.2 büyüklüğündeki sarsıntı olan bu dizinin, eğer devam ederse, büyük bir depremin İstanbul'un hemen güneyindeki sulara ulaşabileceği uyarısında bulundu.
Gazete, Science dergisindeki araştırmaya atıfla, güçlü depremlerin bilim insanlarının Ana Marmara Fayı adını verdiği, yaklaşık 14 ila 21 kilometre uzunluğundaki kilitlenmiş bir segmente doğru ilerlediğini iddia etti.
Sismolog Stephen Hicks, bu durumu teyit ederek, 'İstanbul hedef tahtasında' yorumunu yaptı.
Bu kilitli segmentin 16 milyonluk şehir üzerinde 7.0 veya daha büyük bir yıkım potansiyeli taşıdığı öne sürüldü.
ÜŞÜMEZSOY: 'BU MAKALE ESKİ, ÇÖPE ATILMIŞ VERİLERİ HORTLATIYOR!' Prof.
Dr.
Şener Üşümezsoy, NYT'nin dayandığı ve büyük risk yaratan bu modelin, 1999 depreminden sonra bilim dünyasında büyük tutarsızlıklar nedeniyle terk edilmiş 'sentifik makalelerden' ibaret olduğunu savundu.
ZOMBİ MODELLERİN İZİ Üşümezsoy, bu modellerin 99 sonrası önce Nature'da yayımlanarak 30 yıl içinde üç adet 7 üzeri deprem (Adalar, Orta Silivri ve Tekirdağ) öngördüğünü, ancak bu senaryonun daha sonra bizzat çalışmalarda yer alan Roland Armijo tarafından bile eleştirildiğini belirtti.
Modelin sürekli revize edilerek en sonunda Orta Marmara'da 7.2'lik tek bir depreme indirgendiğini hatırlatan Üşümezsoy, Science dergisindeki yeni yayının, Armijo'nun bile 'bugüne kadar yazdıklarımızın hepsi yanlışmış' dediği eski verileri canlandırmaya çalıştığını ifade etti: 'Bütün o çöpe atılan modelleri zombi model diyoruz hortlatmaya çalışmaktadır.' 2.
ADALAR VE YEŞİLKÖY FAYLARI 'ÖLÜ' NYT'nin bahsettiği kilitli segment iddiasına karşılık Üşümezsoy, Doğu Marmara'daki ve İstanbul yakınındaki fayların büyük bir risk taşımadığını vurguladı: ' Adalar Fayı Ölüdür' Üşümezsoy, Adalar Fayının hiçbir deprem canlılığı göstermediğini ve Armijo'nun bile bu fayın normal bir fay olduğunu ve bölgedeki riskin bittiğini kabul ettiğini belirtti,,.
Doğu Marmara'daki tüm stresin 1894 ve 1999 depremleriyle boşaltıldığının tabiat tarafından kanıtlandığını söyledi.
Hayali Segment İddiası Science makalesinin Büyükçekmece'den Yeşilköy'e kadar uzanan hayali segmentler yarattığını belirten Üşümezsoy, bu bölgede fay olmadığını, fay olsa bile artçı ve stres emaresinin bulunmadığını çünkü o fayın ölü olduğunu ifade etti. 'RİSK 7.0 DEĞİL MAKSİMUM 6.5' Prof.
Üşümezsoy, Marmara Denizi'nde kırılmamış ve risk taşıyan tek kesimin, Silivri ile Büyükçekmece arasındaki 30 kilometrelik Kumburgaz Fayı olduğunu yineledi.
Üşümezsoy, derinliğin 10 km olması nedeniyle, 50 kilometrelik bir fay bile olsa ancak 6.5 büyüklüğünde deprem yapabileceğini vurguladı.
Dahası, bu bölgenin iki ayrı parça olduğunu ve iki adet 6.2 büyüklüğünde deprem yapabileceğini belirtti. 6.2 büyüklüğündeki bir depremin, iddia edilen 7.2 büyüklüğündeki bir depremden 30 kat daha düşük enerji anlamına geldiğini söyleyerek, tehlike boyutunun logaritmik olarak abartıldığına dikkat çekti NİSAN DEPREMİ (6.2) ÜŞÜMEZSOY'U HAKLI ÇIKARDI NYT'nin 'doğuya doğru ilerleyen seri'nin sonuncusu olarak gösterdiği Nisan ayındaki 6.2 büyüklüğündeki deprem, Üşümezsoy'a göre bu zombi modellerini çürüttü. 23 Nisan depremi, Üşümezsoy'un başından beri riskli dediği Silivri ile Kumburgaz arasındaki fay hattı üzerine birebir oturdu ve kesinlikle Büyükçekmece'ye doğru uzanmadı.
Bir fay kırıldığında artçıların o fay üzerinde odaklandığını ve stresi boşalttığını belirten Üşümezsoy, bu deprem enerjisinin komşu faylarda (Yeşilköy/Büyükçekmece segmentinde) hiçbir tetikleme ya da artçı yaratmadığını, dolayısıyla o fayın var olmadığı gerçeğini kanıtladığını söyledi.
Üşümezsoy, 'Zombi çalışmaları hayali çalışmaları ve artık terk edilmiş çalışmaları İstanbul'da risk var diye kullanmak artık bilimsel niyet değil farklı bir tavır gerektirmektedir.' diyerek eleştirisini sonlandırdı.