Haber Detayı
Elektrikli araçlar için iyi haber: Yanıcı olmayan katı hal sodyum iyon piller geliyor
Sodyum-iyon piller, hem doğal kaynak olarak lityumdan daha bol olması hem de geri dönüşüm kolaylığı sunmasıyla pil maliyetlerini düşürmeyi hedefliyor. Çinli üreticilerin seri üretime geçtiği bu teknoloji, 2026’dan itibaren elektrikli araçlarda ve şebeke depolama sistemlerinde kullanılmaya başlanacak
Günlük hayatımızda kullandığımız elektrikli araçlardan telefonlara kadar pek çok ürüne güç veren lityum iyon piller, güvenlik riskleri nedeniyle uzun süredir eleştiriliyor.
Li-ion pillerin ticari versiyonlarında kullanılan yanıcı sıvı elektrolitler, kısa devre veya hasar anında hücre içinde aşırı ısınmaya ve patlamaya yol açabilen “termal kaçak” riskini artırıyor.Ancak bilim insanları, bu güvenlik sorunlarını kökten çözebilecek, yeni bir katı hal sodyum iyon (Na-ion) pil teknolojisi geliştirdiğini duyurdu.
Yeni nesil bu piller, daha düşük maliyet ve çok daha yüksek güvenlik vaat ediyor.
Na-ion pillerin termal kaçağa daha az eğilimli olmasının temelinde, lityuma göre daha stabil katot malzemeleri ve elektrokimyasal potansiyelin düşüklüğü yatıyor.Lityum üstünlüğüne meydan okuyan katı elektrolitNa-ion pillerin yaygınlaşmasının önündeki en büyük engeller, düşük enerji yoğunluğu ve kısa kullanım ömrüydü.
Ancak bilim insanları, kükürt ve klor içeren katı bir malzeme üreterek bu zorluğun üstesinden geldi.
Bu katı malzeme, sıvı elektrolitler gibi yüksek iletkenlik sağlarken, aynı zamanda yanıcı olmamasıyla pilin stabilitesini üstün bir seviyeye taşıyor.Bu yeni katı hal elektrolitini kullanan pil, 600 şarj döngüsünden sonra bile %99,26'lık yüksek bir Coulombic verimliliği gösteriyor.
Bu değer, Li-ion pillerin verimlilik seviyesine çok yaklaştığını kanıtlıyor.
Batı Üniversitesi'nden Profesör Yang Zhao, pildeki sıvı elektroliti yanıcı olmayan katı hal elektrolitiyle değiştirdiklerini belirtiyor.
Ekip, Kanada’nın ulusal senkrotron tesisini kullanarak iyon hareketlerini inceledi ve bulgularını doğruladı.Küresel talep ve çevresel avantajlarBu yeni teknoloji, Na-ion pillerin özellikle enerji depolama sistemleri gibi kritik alanlarda yaygınlaşmasına yardımcı olabilir.
Enerji depolama sistemleri son zamanlarda yaşanan yangınlar nedeniyle denetim altına alınmış durumda ve Na-ion piller, daha güvenli olmaları sayesinde bu endişeleri azaltarak BESS’lerin dağıtımını hızlandırabilir.
Bu sistemler, yenilenebilir enerjinin aralıklı tedarikini depolayıp talep üzerine şebekeye geri vererek enerji istikrarı için hayati önem taşıyor.Na-ion pillerin bir diğer büyük avantajı, lityuma kıyasla sodyumun doğada çok daha bol bulunması.
Bu, Na-ion pillerin seri üretiminin pil tedarik zincirinin genel maliyetini büyük ölçüde düşüreceği anlamına geliyor.
Üstelik, daha az tehlikeli madde ve ağır metal içermeleri sayesinde, Na-ion pillerin geri dönüşümü Li-ion pillere göre daha kolay.Küresel pil üreticileri bu yeni teknolojiye hızla yatırım yapıyor.
Dünyanın en büyük pil üreticisi olan CATL, “Naxtra” platformunu kullanarak Na-ion pilleri seri üretmeye başladı.
Çinli otomobil devi BYD de şebeke ölçeğinde depolama amaçlı Na-ion piller geliştiriyor.
Bu gelişmelerle birlikte, Na-ion pillerin 2026’dan itibaren hem elektrikli araçlarda hem de enerji şebekelerinde yaygın olarak kullanılması bekleniyor.