Haber Detayı
Roma betonunun sırrı açığa çıktı
Pompeii’de 79 yılında Vezüv Yanardağı’nın küle boğduğu bir yapının içindeki donmuş hâlde kalmış şantiye, Romalıların dayanıklı ve kendini onaran beton teknolojisine dair en net kanıtlardan birini sundu.
İtalya Pompeii’de yürütülen kazılarda, Vezüv’ün 79 yılındaki patlamasıyla yarım kalan bir inşaat projesi gün yüzüne çıkarıldı.Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) Prof.
Admir Masic liderliğindeki ekip, duvarları henüz tamamlanmamış odalar, önceden hazırlanmış kuru karışım yığınları ve ölçüm aletleriyle karşılaştı.
Masic, “Sanki işçilerin yanında durup betonlarını nasıl hazırladıklarını izliyormuşum gibi hissettim” dedi.Antik Roma’nın devasa mimari başarılarının temelinde yer alan beton, yüzyıllardır araştırmacıların merceğindeydi.
Ancak son keşif, betonun hazırlanışına dair uzun süredir tartışılan ayrıntıları netleştirdi.
Bulgular, Romalıların “sıcak karışım” adı verilen bir teknik kullandığını ortaya koydu.Bu yöntemde, daha önce ısıtılmış kuru kireç (kalsiyum oksit), su ve volkanik kayaçlarla doğrudan karıştırılıyor ve kimyasal reaksiyon karışımı doğal olarak ısıtıyor.
Bu yaklaşım, 1. yüzyıl MÖ’de Vitruvius’un bahsettiği “sönmüş kireç” yönteminden farklılık gösteriyor.EŞSİZ KORUNMUŞLUKMasic, Pompeii’deki koşulların benzersiz olduğunu vurgulayarak, “Burası bitmiş yapılarda yüzyıllar boyunca oluşan tamir ve aşınmaların aksine, inşa sürecini olduğu gibi koruyor.
Roma yapı pratiğine dair gerçek bir anlık görüntü sunuyor” dedi.Keşfedilen yapı, konut alanlarını bir fırınla birleştiriyor; içinde ekmek fırınları, tahıl yıkama havuzları ve depolama alanları bulunuyor.
Elde edilen kanıtlar, Vitruvius’un tarif ettiği yöntemin bu dönemde artık kullanılmadığını gösteriyor.KENDİNİ ONARAN BETONUN SIRRIAraştırmacılar, sıcak karışım tekniğinin betonun kendini onarma yeteneğine doğrudan katkı sağladığını belirtti.
Karışım içinde yer alan ve “kireç parçacıkları” olarak bilinen beyaz kalıntılar, zamanla çözünüp yeniden kristalleşerek çatlakları dolduruyor.
Bu sayede su sızmasıyla oluşabilecek hasarlar kendiliğinden onarılabiliyor.ROMA MİMARLIĞININ DÖNÜM NOKTASIRomalılar, beton teknolojisini MÖ 1. yüzyıldan itibaren büyük ölçekte kullanarak stadyumlardan hamamlara, liman yapılarından dev kemerlere kadar dönemin en iddialı projelerini hayata geçirdi.
Suyun altında sertleşebilen beton sayesinde, daha önce mümkün olmayan liman ve dalgakıran inşaatları yapılabildi.Masic, antik tekniğin günümüz inşaat anlayışı için ilham verici olabileceğini belirterek, “Modern betonlar genellikle kendini onarma özelliğine sahip değil.
Oysa bu özellik, düşük bakım ihtiyacı ve daha uzun ömürlü altyapılar için giderek önem kazanıyor” dedi.
Antik yöntem doğrudan bugünkü standartların yerini tutmasa da, araştırmacılar bunun gelecekte daha dayanıklı ve düşük karbon ayak izine sahip beton tasarımlarına yön verebileceğini düşünüyor.
