Trump’ın Amerikası ne yöne gidecek

Geleneksek olarak her başkanın döneminde bir kere güncellediği bu belgede öyle büyük değişiklikler pek görülmezdi.Buna Trump’ın ilk dönemi de dahildi.

Ta ki geçen gün yayınlanan belgeye kadar.Çünkü neresinden bakarsanız bakın Trump resmen ülkenin direksiyonunu tamamen farklı bir yöne kırma niyetini belli etti.*Ezcümle Trump’ın Yeni Amerika vizyonu diyor ki...

Bizim dünyaya yön verme günlerimiz de ayar verme vaktimiz de bitti.Neden mi?

Gelin biraz açayım...Trump, ABD’nin 1945 sonrası kurduğu düzeni adeta yerden yere vuruyor.

Küreselcilik anlayışı, serbest ticaret, müdahalecilik ve uluslararası kurumlar kati bir dille reddediliyor.Buna karşılık yeni stratejinin önerdiği şey içe dönme, dışlayıcı ulusalcılık ve uluslararası hegemonyadan olabildiğince uzak durma.*Belgede “ABD dünyadan ne istiyor” diye bir kısım var.

Bakalım... 1)- Batı Yarımküre’nin kontrol altında olması, ABD ile çalışması.

Monroe Doktrini’ne Trump rötuşu. 2)- Pasifik bölgesinde güvenliğin sağlanması. 3)- Avrupa’da “Batı” kimliğinin korunması.

Orta Doğu’daki enerji kaynaklarının kaptırılmaması.

Yapay zekâ ve ileri teknolojilerde liderliği kimsenin almaması.*Trump, bu emellere ulaşmak için bazı öncelikler belirlemiş.Ne bunlar?

Göç çağının bitirilmesi.

Amerika’nın “sırtındaki yükün” paylaşılması, barışın yayılması, küresel ticaretin yeniden ABD hegemonyasına girmesi.*Açıkçası söylemeliyim ki bu “strateji belgesi” Trump’ın 1.5 yıldır her konuşmasında anlattığı “MAGA” hareketinin manifestosu gibi bir şey olmuş.Sıkı bir göç karşıtlığı üzerine kurulan bu doktrin, içe kapanan ve kendi kendine yetme suretiyle dünyaya “yeniden hükmeden” bir ABD perspektifi sunmuş.*Avrupa’ya müthiş bir saldırı ve aşağılama da görüyoruz belgede.

Trump’a göre Avrupa, “medeniyetsel bir yok oluş” ile karşı karşıya.Çözüm?Kimlik politikası yapan siyasi partileri desteklemek ve güçlendirmek.Bunun 1930’larda neye sebep olduğunu hepimiz gayet iyi biliyoruz.Trump’ın “Avrupa askeri olarak başının çaresine baksın” demesi de belgede.Peki bu geçmişte neye sebep oldu?Bunu da gayet iyi hatırlıyoruz.*Bir diğer mesele ise Çin...Trump, Çin’i küresel ticarete entegre ederek ve üretimi buraya kaydırarak Çin’in uluslararası düzene entegre olacağı savının çürüdüğünü iddia ediyor.Çin’in elde ettiği devasa ekonomik gücün ve üretim kapasitesinin askeri alana da sıçradığı ve Amerikan çıkarlarını sarsma noktasına geldiği saptaması var.Bakın bu doğru.Peki çözüm?Seçim meydanlarında duyduklarımdan başka bir şey yok...

Tedarik zincirlerinin geri kazanılması, Çin’in agresif politikalarına karşı koyulması gibi söylemler.Kimden yardım isteniyor? “Müteffiklerden.” Hani şu Trump’ın 30 sayfa boyunca yerden yere vurup “Kendi başınızın çaresine bakmayı öğrenin” dediği müttefikler.*Daha satır satır bu belgeyi incelemek isterdim ama yer sıkıntısından ötürü şöyle özetleyeyim...Trump, 1945 sonrası ABD’yi modern çağ imparatorluğu haline getiren ilkeleri ve politikaları “iflas etmiş” ilan edip yepyeni ama bana göre akılcı ve somut çözüm önerileri sunmayan bir yöne sokmuş halde.80 yıllık müttefiklerde bıraktığı etki ne?Can sıkıntısı.

Hayal kırıklığı.

Belirsizlik...

Ve kolay kolay onarılamayacak bir güven bunalımı.HA ŞUNU BİLEYDİNİZHAFTA içi acayip bir görüşme sızdı.Olay...

Avrupalı liderlerin Ukrayna konulu telefon konferansında geçiyor.

Alman Der Spiegel’den dinleyelim.- Macron diyor ki: “ABD’nin Ukrayna’ya ihanet etme şansı var.

Ukrayna’ya güvenlik garantisi vermeden toprak konusunda sırtından bıçaklayacak.”- Sonra Merz giriyor: “Zelenski çok dikkatli olmalı.

Amerikalılar oyun oynuyorlar.”- Bunları dinleyen NATO Genel Sekreteri Rutte, son dokunuşu yapıyor: “Stubb’a katılıyorum.

Zelenski’yi korumamız lazım.”Hani şu Trump’a “babacığım” diyen Rutte...*Trump göreve geleli neredeyse 11 ay bitecek.Avrupalıların bu kadar süre geçmişken bu noktaya anca varabilmeleri trajik...Bu noktaya vardıktan sonra hala Amerika’ya göbekten bağlı olmaları ise trajikomik...AMAN MUTLU OLSUN BİR ay önce FIFA Başkanı Infantino’nun “FIFA Barış Ödülü” diye bir şey uydurduğunu yazmıştım.Ve şöyle bitirmiştim... “Tahmin edin bakalım kim kazanacak?”Trump kazandı tabii ki.Hatta üstüne Dünya Kupası kurasıyla hiçbir alakası olmayan altın barış madalyası bile kazandı.*79 yaşında adam.

İki kere dünyanın süper gücüne başkan seçilmiş.

Torun torba sahibi biri.Ödül verilirken Kennedy Center’da gülüşenler, yerin dibine girenler oldu.Bazen düşünüyorum...

Trump bu yapılanların çocuk ağlamasın diye ebeveynlerin bulduğu türlü numaralar olduğunu anlamıyor mu?Ya da anlıyor ama oyunun bir parçası olarak memnun mu?Çünkü tüm dünya işi gücü bıraktı “aman Trump mutlu olsun” derdine düştü.BANA KALIRSA OLACAK BU İŞDÜNYA Kupası kurası için Washington’daki Kennedy Center’daydım.Tüm gün TFF Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu ve teknik direktörümüz Vincenzo Montella ile birlikteydim.Montella, Hacıosmanoğlu’nu görünce Türkçe “Başkan” diye selamlıyor.

Müthiş mütevazı, cana yakın biri.

Kariyeri ortada, başarıları ortada.

Ama şişirilmiş bir egodan eser yok.Hocaya “Sizi seneye görmek için çok sabırsızlanıyorum” deyince yine Türkçe “İnşallah” dedi.

Başkan’a göre Montella bayağı Türkçe anlamaya da başlamış.Kura sonrası CNN TÜRK’e özel röportaj verirken önce kurayı değil play-offu söyledi. “Benim ilk odağım mart ayı” dedi.

Açıkçası bu da çok hoşuma gitti.

Güdümlü füze gibi hedefe kenetlenmiş.*Başkan’a da özel bir parantez açayım.Haziran’da ABD ile oynanan hazırlık maçında görüştüğümüzde kura çekimine geleceğinden adı gibi emindi.Şimdi de Dünya Kupası’nda alıp yürüyeceğimizden adı gibi emin.

Oyuncu grubunun üzerine titriyor.

Hoca’nın arkasında sapasağlam duruyor.*Çarşamba “Çek lokum gibi bir kura Infantino” demiştim...

Çekti de.Şimdi de diyorum ki: Allah’ın izniyle olacak bu iş.