Haber Detayı
Herkesin evinde var! Her gün kullandığımız eşyalardaki kalıcı tehlike
Günlük yaşamda sık kullandığımız ürünler, görünmez bir tehlikeyi barındırıyor. Yapışmaz tavalar, leke tutmayan kumaşlar ve dış giysiler, sağlığımızı sessizce etkileyen kimyasallarla işlenmiş olabilir. Bu maddelerin etkileri ve nasıl önlem alınabileceği merak konusu.
Modern evlerimiz ve günlük yaşamımız, düşündüğümüzden çok daha fazla kimyasal içeriyor.
Yapışmaz tavalardan leke tutmayan kanepelere kadar birçok ürün, perfloroalkil ve polifloroalkil maddeler (PFAS) kullanılarak üretiliyor.
Peki, PFAS nedir, neden bu kadar zararlı?
Hangi ürünlerde daha çok var?
PFAS Nedir? 1940'ların sonlarından bu yana kullanılan PFAS, perfloroalkil ve polifloroalkil bileşiklerden oluşuyor ve farklı ürünlerde 5 binden fazla çeşidi bulunuyor.
Bu kimyasallar, ürünlerin suya, yağa ve lekeye karşı dayanıklı olmasını sağlıyor.
Doğada uzun yıllar çözünmeden kaldıkları için 'sonsuz kimyasallar' olarak adlandırılıyor.
Zamanla su kaynaklarına karışan bu maddeler, balıklarda birikiyor ve dolaylı olarak hayvanlar ve insanlar aracılığıyla vücuda geçebiliyor.
PFAS maruziyeti neredeyse kaçınılmaz olsa da bazı önlemlerle riski azaltmak mümkün.
İşte dikkat edilmesi gereken dört ürün grubu: PFAS ve Sağlık Riskleri Araştırmalar, PFAS'ın hem insanlarda hem de hayvanlarda ciddi sağlık sorunlarıyla bağlantılı olabileceğini gösteriyor.
Bu kimyasallar, böbrek ve testis kanseri gibi bazı kanser türleri, hormon dengesizlikleri, karaciğer ve tiroid problemleri, bağışıklık sistemi baskılanması, üreme sorunları ve fetal gelişimde anormallikler gibi etkilerle ilişkilendiriliyor.
Leke Tutmayan Kumaşlar Halılar, koltuklar ve araç koltukları gibi sık temas edilen yüzeyler, PFAS ile işlenmiş olabilir.
Bu ürünlerle temas eden kişiler hem cilt yoluyla hem de toz ve parçacıklar aracılığıyla PFAS'a maruz kalabilir.
Gıda Ambalajları PFAS, paket servis kutuları, yağlı kağıtlar, tek kullanımlık tabak ve kaseler gibi gıda ambalajlarında bulunabiliyor.
Paket yemeklerden ve tek kullanımlık ambalajlardan mümkün olduğunca kaçınmak, PFAS'a maruziyeti azaltmaya yardımcı oluyor.
Pişirme Kapları Yapışmaz tavalar ve tencereler, ısındıkça veya çizildikçe PFAS'ı yiyeceklere geçirebilir.
Kaplamaları soyulan ürünleri, seramik, paslanmaz çelik veya dökme demir gibi PFAS içermeyen alternatiflerle değiştirmek, kimyasalı azaltmak için önemli bir adım.
Dış Giyim Ürünleri Mont, pantolon ve eldiven gibi dış mekan giysileri, su geçirmezlik sağlamak için PFAS ile işlenmiş olabilir.
Araştırmalar bu kimyasalların zamanlar ürünlerden salındığını gösteriyor.
Kozmetikler Fondöten, kapatıcı, dudak kalemi, saç ve tıraş ürünleri gibi kozmetiklerde de PFAS kullanılabiliyor.
Bu kimyasallar deri yoluyla vücuda girebilir ve uzun vadede birikebilir.
