Halkın bütçesi

Bütçe görü şmeleri ve tartışmaları, ekonomi-politik değerlendirmeler a ç ısından b üyük önem ta şır.

Ge çmi şte, parlamenter sistem d öneminde, bu görü şmeler daha da önemliydi.

İktidardan çe şitli taleplerde bulunacak toplumsal kesimler ve onların örgütleri-temsilcileri, aylar öncesinden bu payla şım d önemine haz ırlanırlar ve halkın taleplerini seslendirirlerdi.

Aynı kapsamlı hazırlık daha da etkin olarak siyaset kesiminde ve partilerde yapılırdı.

Bu konuyla g örevli parlamenterler, plan bütçe komisyonu üyeleri; günler öncesinden adeta kampa girerlerdi.

Gerek komisyondaki gerekse Meclis Genel Kurulu’ndaki bütçe görü şmeleri, kamuoyunda önemli etkile şimler yaratır ve yurttaşlar tarafından da yakından takip edilirdi.

PAYLAŞIM GÖSTERGESİ Tabii eski çamlar bardak oldu!

Ülkeye getirilen yeni yönetsel sistemle, genel olarak siyaset kurumu ve Meclis çok irtifa kaybetti.

O eski etkili bütçe görü şmelerinden ve tartışmalarından da eser kalmadı.

Şimdi işler ço ğunlukla adet yerini bulsun kabilinden ve rutin b ürokratik i şlemler yerine getirilerek yapılmaya çal ışılıyor.

Sonu çta nas ıl yapılırsa yapılsın, b ütçe önemli bir payla şım g östergesidir.

Ülke bütçesi, toplumsal yap ıda yer alan sınıfsal ve toplumsal kesimlerin ulusal pastadan alacakları payları g österir.

Hangi kesimin dilimi daha fazla ya da azd ır, bunlar ülkelerin y ıllık b ütçelerinde ortaya ç ıkar.

Ülkeyi yönetmekle sorumlu olanlar ın tercihleri ve öncelikleri de bu bütçelerden anla şılır.

EKONOMİNİN GERÇEKLERİ Bugünlerde 2026 bütçesi görü ş ülüp tart ışılırken ülkemizin ve halk ımızın i çinde bulundu ğu olumsuz ekonomik ve sosyal koşullar daha çok duyumsan ıyor. 2025 yılı ortası itibarıyla aşırı yoksul durumdaki yurttaş sayısı 11.8 milyon olarak kayıtlara ge çiyor.

Yoksullukla mücadele program ı kapsamındaki harcamalar Ekim 2025 itibarıyla tarihin en y üksek düzeyine ula şıyor.

İktidar bu rakamları övünç vesilesiymi ş gibi sunarken aslında ülkenin yoksulluk gerçe ğini de sergilemiş oluyor.

T ürkiye enflasyonda Avrupa birincisi olurken gelir adaletsizli ğinde de OECD ülkeleri aras ında birinci oluyor.

B ütün bu veriler, ülkemizdeki hayat pahal ılığını, ge çim zorluklar ını ve gelir adaletsizliklerini çarp ıcı bi çimde ortaya koyuyor.

BOZUK DAĞILIM Ekonomik a ç ıdan bunca adaletsizliğin ve dengesizliğin yaşandığı ülkemizde, bütçe ile ilgili de ğerlendirmeler de bu olumsuzlukları derinleştiriyor. 2026 b ütçesi ile ilgili olarak ülke ölçe ğinde bir çal ışma y ürüten Kamu Emekçileri Sendikalar ı Konfederasyonu (KESK) s özcülerinin ortaya koyduklar ı rakamlar, bu değerlendirmeyi sergiliyor.

Buna g öre; bütçede her 100 TL’nin 20 TL’si faiz ödemelerine, 5 TL’si büyük şirketlere teşvik olarak veriliyor, 16 TL’si silahlanmaya gidiyor.

Kamu hizmetlerine ayrılan pay olarak ise toplanan 100 TL verginin yalnızca 4 TL’si yoksullukla m ücadeleye, 3 TL’si koruyucu sa ğlığa, 2.9 TL’si istihdama, 2.8 TL’si hukuk ve adalete ayrılıyor. ‘HALK İÇİN BÜTÇE’ Ba şta KESK s özcüleri olmak üzere, çal ışanların ve emeklilerin temsilcileri; 2026 b ütçesini “sosyal y ıkım b ütçesi” olarak tan ımlıyorlar.

Bu b ütçenin dar gelirli ve yoksul kesimleri daha karanl ık bir tabloya s ürükleyece ğini ifade ediyorlar.

Bu değerlendirmelere ana muhalefet CHP ve diğer muhalefet partileri de katılıyor.

Plan b ütçe komisyonundaki görü şmeler sırasında, muhalif vekiller ellerinden geldiğince seslerini iktidara ve kamuoyuna duyurmaya çal ıştılar.

Hoşnutsuz kitleler “halk i çin bütçe” talebiyle alanlara ç ıkıyor.

KESK’in de i çinde yer ald ığı 33 kuruluş, bu konuda “Yurttaş Birlikteliği” ni oluşturdu.

Ge çti ğimiz cumartesi g ünü, “Geçinemiyoruz” diyen binlerce yurtta ş İzmir’de alandaydı. 6 Aralık’ta da Ankara’da buluşulacak.

Muhalefet kamu kaynaklarının adil ve demokratik bi çimde payla şımını talep ediyor.

Bu haklı talep, halkın en geniş kesimlerinin ortak talebi olmalı ve birlikte y ükseltilmelidir.