Kaç kişiyle hemşehri olduğunuzu biliyor musunuz?

Yabancısı olduğumuz bir yerde coğrafi köken birliğimizin olduğu biri / birileriyle karşılaşmanın mutluluğunu yaşamayan var mıdır?

Aynı coğrafyayı paylaşmakla sınırlı kalmayan, kişilerin kimliği, psikolojisi ve sosyal yaşamı üzerinde derin izler bırakan hemşehricilik, özellikle göçün yaygın olduğu toplumlarda, aidiyet ve güven duygusunun yeşermesinde başrolü üstlenir. Üniversite veya askerdeyken tanıştığımız kişilere sorduğumuz ikinci soru; Memleket neresi? değil midir?

Başka bir şehre taşındığımızda şartlar uygunsa hemşehrilerimizin yoğun olduğu semtlerde ev tutmamız veya satın almamız da aidiyet ve güven duygusunun bir sonucu değil midir?

Yaşadığınız şehirde memleketlinizle, yurt dışında ise vatandaşınızla karşılaşmanın ortaya çıkardığı aidiyet ve güven duygusu; serotonin ile dopamin hormonlarını şelale etmesiyle özellikle büyükşehirlerde bolca ....

Dayanışma Derneği açılır.

Peki Türkiye de en fazla hemşehriye sahip kişilerin memleketinin neresi olduğunu biliyor musunuz?

Şanlıurfa...Öyle ki herkes doğduğu şehirde yaşamış olsaydı nüfusu en fazla olan il, Şanlıurfa olacaktı.

Türkiye nin en çok nüfusa sahip olan ili İstanbul ise ancak 3 üncü sırada yer alacaktı.

Aşağıda bulunan tablolarda 2024 verilerine göre; kaç kişinin hangi ilin kütüğüne bağlı olduğunu, bir başka ifadeyle hemşehrilerinizin sayısını (Yaklaşık) göreceksiniz.

TABLO I 1- Şanlıurfa... 3.037.0002- Konya... 2.662.000 3- İstanbul... 2.620.000 4- Diyarbakır... 2.397.0005- Ankara... 2.060.000 6- Samsun... 2.008.0007- İzmir... 1.970.000 8- Gaziantep... 1.838.0009- Bursa... 1.810.000 10- Adana... 1.765.000 Ekonomik, sağlık, iklim şartları, güvenlik ve eğitim ana başlıkları altındaki zorunluluklarla taşradan kent merkezlerine doğru özellikle 1960 lı yıllarda gerçekleştirilen büyük dalga, ülkemizin demografik, sosyal ve ekonomik yapısını kökten değiştirdi.

Fırsat arayışının, umudun yansıması ise çarpık kentleşme oldu.

TABLO II 11- Sivas... 1.700.00012- Erzurum... 1.625.000 13- Van... 1.540.000 14- Kayseri... 1.535.000 15- Kahramanmaraş... 1.490.000 16- Mardin... 1.340.000 17- Malatya... 1.330.000 18- Trabzon... 1.295.000 19- Tokat... 1.250.000 20- Balıkesir... 1.220.000 İç göçün ana merkezi Anadolu nun doğu ve iç kesimlerinden sanayi ve ticaretin yoğunlaştığı Marmara ve Ege bölgelerine doğru gerçekleşti.

İSTANBUL DA HANGİ İLDEN KAÇ KİŞİ YAŞIYOR? (İLK 10) ♦ Sivas... 759.363 ♦ Kastamonu... 546.718 ♦ Ordu... 519.889♦ Giresun... 485.500 ♦ Tokat... 478.500 ♦ Erzurum... 450.286 ♦ Malatya... 419.224 ♦ Samsun... 415.022 ♦ Trabzon... 411.065 ♦ Sinop... 365.925 Kütüğü İstanbul da olan (Kütüğünü İstanbul a taşıyanlar dâhil) kişilerin nüfusu, şehrin nüfusunun % 17 sini teşkil ediyor.

Bir başka deyişle İstanbul da yaşayanların % 83 ünün kütüğü başka illerde bulunuyor.

TABLO III 21- Çorum... 1.190.000 22- Muş... 1.155.000 23- Kars... 1.110.000 24- Manisa... 1.100.000 25- Yozgat... 1.050.00026- Giresun... 1.045.00027- Sivas... 1.040.00028- Ağrı... 1.025.000 29- Muğla... 980.000 En fazla göç alması bakımından İstanbul u; Ankara, İzmir ve Antalya takip ediyor.

TABLO IV 30- Erzincan... 975.000 31- Kastamonu... 950.000 32- Denizli... 935.00033- Bolu... 900.000 34- Ordu... 895.000 35- Hatay... 890.000 36- Mersin... 875.000 37- Karaman... 870.000 38- Sinop... 865.000 39- Antalya... 860.000 Göçün sanayi üretimine katkı sağlanmasıyla ekonomiye katkısı ve farklı yörelerin geleneklerinin bir araya gelmesiyle kültürel zenginliğin ortaya çıkması gibi olumlu yönleri olduğu gibi olumsuz etkileri de bulunuyor.

Plansız ve hızlı göç, büyük şehirlerde; trafik, konut, su ve çevre kirliliği gibi altyapı sorunlarını tetiklerken çarpık kentleşme ve gelir eşitsizliği gibi sosyal gerilimlere neden oluyor.

Olumsuz etkisi sadece göçün yapıldığı yerlerle sınırlı kalmayıp taşranın boşalmasıyla tarım ve hayvancılık potansiyelinde küçülme meydana geliyor.

TABLO V 40- Edirne... 850.00041- Kütahya... 845.000 42- Afyonkarahisar... 830.00043- Tekirdağ... 825.000 44- Aksaray... 810.000 45- Çanakkale... 795.000 46- Adıyaman... 770.000 47- Uşak... 750.000 48- Nevşehir... 745.000 49- Elazığ... 740.000 TERSİNE GÖÇ ARTTI Son yıllarda yurt içi göçte geleneksel rotanın dışına çıkan yeni eğilimler ortaya çıktı.

Büyükşehirlerin oluşturduğu yorgunluk ve konut kiralarının yüksek oluşu nedeniyle özellikle emekliler taşra ve küçük şehirlere göç etmeye başladı.

Bu göçün hedef noktasının ise özellikle Ege Bölgesi ndeki sahil kasabaları olduğunu görüyoruz.

TABLO VI 50- Kocaeli... 735.000 51- Niğde... 725.000 52- Zonguldak... 710.00053- Osmaniye... 705.000 54- Kırşehir... 690.00055- Bartın... 685.000 56- Bilecik... 680.000 57- Sakarya... 675.000 58- Kırklareli... 670.000 59- Burdur... 665.000 Büyük şehirlerden, küçük şehirlere ve taşraya göçte elbette sağlık ve sosyal hizmetlerinin yeterli oluşu da büyük bir etken olarak öne çıkıyor.

TABLO VII 60- Çankırı... 660.00061- Amasya... 655.000 62- Isparta... 650.000 63- Karabük... 645.00064- Kırıkkale... 630.000 65- Ağrı... 625.000 66- Kilis... 610.000 67- Bayburt... 595.000 68- Gümüşhane... 580.000 69- Tunceli... 565.000 UYDU ŞEHİRLER KAVRAMI OLUŞTU Tersine göçün bir diğer yönü de yaşanılan büyük şehirlerden çevre şehirlere taşınma şeklinde görülüyor. Örneğin İstanbul da yaşayanlar; Kocaeli, Tekirdağ ve Sakarya gibi çevre şehirlere yöneliyor.

Bunun sonucunda da bu şehirler; İstanbul un uydu şehirleri haline geldi.

TABLO VIII 70- Ardahan... 550.000 71- Iğdır... 545.000 72- Düzce... 540.000 73- Bitlis... 535.00074- Artvin... 530.000 75- Siirt... 525.000 76- Rize... 520.000 77- Hakkari... 515.000 78- Yalova... 510.00079- Şırnak... 505.00080- Aydın... 500.00081- Batman... 495.000 DOĞAL AFET GÖÇÜ Göçün nedenlerinden birini doğal afetler oluşturuyor. Örneğin 6 Şubat 2023 depremlerinin ardından, Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman gibi illerden özellikle Mersin ve Antalya ya yoğun göç yaşandığı görüldü.

Sonuç olarak Türkiye de yurt içi göç, ekonomik ve sosyal politikaların en temel belirleyicilerinden biri olmaya devam ediyor.

Şehirleşme hızını yavaşlatmak ve bölgesel dengesizliği gidermek, gelecekteki kalkınma planlarının ana hedefleri arasında yer alıyor.