Yönetmen-Yapımcı Gülşah Çeliker tarihe ışık tutuyor! Kolomb anlatılıyor ama Piri Reis anlatılmıyor

Yazar ve Belgesel yapımcısı Gülşah Çeliker yıllar boyunca Türk tarihinin önemli figürlerinden büyük denizci Piri Reis’le ilgili çalışmalar yürüttü. “Haritacı ve Kaşif” kitabını 15 yıllık bir emeğin sonucunda yayımladı.

Çeliker aynı adla bir de belgesel yaptı.

Yazarın son çalışması da dikkat çekti.

Türkiye’nin ilk kadın savaş pilotu Sabiha Gökçen’le röportaj yapan Çeliker, yakın zamanda “Gökçen” kitabını yayımladı.

Kurtuluş Savaşı’nın ve Cumhuriyet Devrimi’nin ortasında doğan Sabiha Gökçen’in hayatı sade ve samimi bir dille anlatılıyor.

Çeliker’le tarihin gerçek kahramanlarını konuştuk.

Yeni çalışmanız olduğu için Gökçen’le başlamak isterim.

Sabiha Hanım’la yaptığınız görüşmeye dayanan tarihi bir roman… Gökçen özellikle genç kuşaklara hangi mesajı veriyor? ‘Gökçen’ kitabı Cumhuriyet’in henüz kurulduğu yıllarda; ülkede yeniden bir yapılanma ve kalkınma sürecinde; yeni bir alan olan havacılıkta bir genç kızın Atatürk’ün de desteğiyle ulaştığı şahikayı anlatıyor.

SABİHA GÖKÇEN ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİĞİ YIKTI Romanda Atatürk’ün ağzından şu cümleyi duyuyoruz: “Kadere inananlardan değil, kaderi bir çeşit yıldırıcı, hayattan küstürücü, tembelliğe sevk edici araç olarak kullanıp, kötü amaçlarına erişmek isteyenlerden korkmak lazımdır.” Bugün toplum Atatürk’ün eleştirdiği kaderciliği mi taşıyor?

Bunu net olarak söyleyemem ancak kaderciliğin, modern tabirle ‘öğrenilmiş çaresizliğin’ toplumun her alanında ve ailelerde gördüğümü belirtmeliyim.

Atatürk de zamanında bu konuda tespit ve uyarıda bulunmuş.

Gökçen kitabında Atatürk’ün vizyonunun toplumu eğitim ve bilim yolu ile nasıl yeniden yapılandırdığını Sabiha Gökçen’in gözünden onun anıları ve gözlemleri ile okuyabilirsiniz.

Bu çerçevede, sıradan bir genç kızın dünya çapında bir pilot olmaya giden yolculuğuna birebir şahit olabilirsiniz.

Ona, yaşadığı zorluklara zaman zaman hak vereceksiniz, belki hafif şımarıklıklarına kızacaksınız ama sonunda onun babası Atatürk kadar güçlü bir karakter olduğuna kani geleceksiniz.

Atatürk’ün yarattığı şahika bugün bile genç kızların hayallerini ve hedeflerini süslüyor… ‘HER ŞEY DENİZCİLERLE BAŞLADI’ Denizcliğin medeniyete katkıları neler oldu?

Osmanlı’nın denizlere olan ilgisini nasıl ele almak gerekir?

Her şey denizcilerle başlamış diyebilirim.

Bunu bütün dünya tarihçileri söyler zira medeniyet, denizcilerin yeni yerler yeni ham madde kaynakları bulmak için denizaşırı seyahatleri, ailelerinden, hayatlarından fedakarlıkları, zor koşullarda çalışarak hatta neredeyse ömürlerini vermeleri sonucu bugünlere geldik!

Ünlü denizcilerin hayatlarına bir bakın, hepsi hayranlık uyandırıcı keşifler, yenilikler, yeni kültürlerle dünyanın bir ucundan bir ucuna seyahat etmişler.

Keşifler çağı ile bize yeni bilgiler, kültürler, yaşayışlar ayrıca tabi ki dünyanın bin bir çeşit mamulünü evlerimize kadar getirmişler.

Dünyanın ilk ticaret yapılan ürününü taşıyan da yine bu denizciler.

Nitekim bu ürünler ticaret, savunma ve sağlık alanında pek çok ilki beraberinde hayatımıza kazandırmış.

Bu denizaşırı ticaretler, zamanla diplomasiyi hayatımıza katmış.

Bu konuda da bir makale yazdım: ‘Türk-Venedik İlişkileri ve Piri Reis’.

Toplam üç farklı denizcilik dergisinde birden yayımlandı.

Bu konuda biraz daha fazla bilgi isterseniz; kitabımın son 5-6 sayfasındaki kaynakçada bu konuların anlatıldığı değerli tarih ve araştırma kitaplarını bulabilirsiniz. ‘PİRİ REİS GERÇEK BİR BİLİM ADAMI’ Piri Reis üzerine yıllarca çalıştınız.

Her ne kadar okullarda Piri Reis’in haritası gösterilse de hayatı ve yaşamını tam olarak bilmiyoruz.

Doğu Akdeniz’de tehditlerin arttığı bir dönemden baktığımızda Piri Reis bize nasıl bir miras bıraktı?

Piri Reis’in hayatını denizciliğe katkılarla dolu; dünya haritaları ve bir büyük Akdeniz portolan kitabı / Akdeniz Atlası kitabını okullarda öğretmiyoruz.

O gerçek bir bilim adamı, kartograf.

Onun değerini, eserlerini yeterince bilmiyoruz.

Hint Okyanusu fethi sırasında gerçekleşen hüzünlü sonunu da bilmiyoruz.

En önemlisi Piri Reis’in Kristof Kolomb’un orjinal Antilya haritasını da kullanarak çizdiği dünya haritasını bile tam olarak anlatabilmiş değiliz.

Dünya bunu bilmiyor ama ilkokulda çocuklara Kolomb’un Amerika'yı fethettiği anlatılıyor.

İşte bu meşhur Kolomb’un bugün de kayıp olan orijinal Amerika haritasının, bir Türk haritası içinde Topkapı Sarayı’nda olduğunu dünya bilmiyor!..

Piri Reis’in en büyük mirası onu dünya skalası yapan ve keşifler çağının açık ara önder bilim adamı yapan; 1513 Dünya Haritası ve Akdeniz Atlası’dır.

Zira, Piri Reis bir aydınlanma çağı bilim adamıdır.

Tıpkı Michelengelo, Leonardo Da Vinci gibi aynı zamanda, Marco Polo sonrası; Kristof Kolomb’un da dönemdaşı olarak deniz ve bilim tarihinde önemli bir yere sahiptir.

Piri Reis’in hikayesini daha büyük çapta, daha iyi, global proje olarak dünyaya duyurmak için daha fazla desteğe ihtiyacımız var.

GÜLŞAH ÇELİKER HAKKINDA Gülşah Çeliker İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü lisansının ardından İngiltere’de, South Bristol College’de, sinema belgesel alanında yüksek lisansını tamamladı.

TRT, Bir TV, TV8 gibi kuruluşlarda çalıştıktan sonra ilk belgeseli olan Sabiha Gökçen’in belgeselini çekme hayali ile yola çıkan yazar, Sabiha Gökçen ile yüz yüze görüşme şansı elde ederek yaptığı onlarca tanık röportajıyla uluslararası belgeselini tamamladı ve benzersiz bir esere imza attı.

Belgesel, yurt dışında; Amerika, Rusya, Yunanistan, Avusturya, Hollanda, İtalya’da ve yurt içinde pek çok defa gösterildi.

Yazarın çekimleri devam eden ‘Piri Reis Dünya Haritacısı’ belgeselini yazdığı ‘Haritacı ve Kaşif’ adlı kitabı da bulunmaktadır.