Haber Detayı
Turizmde kayıtdışılık azaldı sıra kalıcı istihdam formülünde
ON binlerce çalışan... Yazın özellikle sahil bölgelerine akıyor. Binlerce tesiste maksimum 5 ay çalışıyor sonra herkes evine. 7 ay işsizlik dönemi. Tesislerde ‘kalifiye işçiler dönecek mi’; çalışanlarda ‘bu yaz nasıl geçecek, kazanacağım para kışa yetecek mi’ stresi...
Turizmde çalışan on binlerce kişiyi 12 ay boyunca işinde tutacak, kaliteyi koruyacak formüller var mı?
Konaklama sektöründe istihdam ne durumda?
Tüm bunlar, geçtiğimiz akşam Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği’nin (TTYD) düzenlediği sohbet toplantısında gündeme geldi.
TTYD Başkanı Oya Narin, Başkan Yardımcıları Hediye Güral Gür, Naile Göçen Çukurova, Ali Güreli, Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Erdoğan’ın birlikte katıldıkları toplantıda Zay Strateji tarafından hazırlanan ‘Konaklama Sektöründe İstihdam Raporu’nun sonuçları paylaşıldı. 22.2 PUAN AZALMAZay Strateji Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Ali Yavan ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr.
Nurcan Önder’in raporla ilgili açıklamalarından satır başları şöyleydi: - Turizm sektörü, doğrudan refah göstergelerine yaptığı katkının yanı sıra, ülkemizin ekonomik büyümesinin önündeki temel kısıtlardan biri olan dış finansman ihtiyacının dengelenmesinde de önemli bir rol üstleniyor. - Turizm artık yalnızca bir hizmet alanı değil, aynı zamanda ekonomik istikrar ve sürdürülebilir büyüme açısından stratejik bir sektör olarak konumlandı. - Konaklama sektörünün hizmet kalitesi ve işgücü yapısının müşteri memnuniyetine doğrudan etkisiyle turizm sektörünün genel performansını tam belirleyici role sahip. - Konaklama sektöründeki istihdamın mikro analizi, işletmelerin verimlilik, rekabet gücü ve sürdürülebilir büyüme kapasitesi bakımından da stratejik önem taşıyor. - Genel istihdam yapısında kayıtdışılık 2009’da yüzde 48.3 iken 2023’te yüzde 26.1’e indi.
Turizmde, özellikle konaklama sektöründe kayıtdışı istihdam aynı dönemde yüzde 14.2’den yüzde 4.2’ye geriledi.
Kayıtdışının sektörde sistematik bir şekilde azaldığı görülüyor. - 2009-2023 döneminde konaklama sektörünün istihdam endeksi dalgalanmalara rağmen net artış sergileyerek yüzde 57.8’den 2019’da yüzde 114.5’e yükseldi. 2023’te yüzde 131.7’ye çıkarak pandemi öncesini aştı. - Bu performans, turizmin Türkiye’de güçlü bir istihdam kaynağı olduğunu, krizlerden sonra hızla toparlanabilen ve ileriye dönük büyüme potansiyeli yüksek bir yapı sergilediğini gösteriyor.
Bu ivme, ilave politika destekleriyle nitelikli ve kalıcı istihdama dönüşebilir.İŞSİZLİK FONU ÖNERİSİ - Ülkemizde çalışma mevzuatı ve içtihadı sanayi sektörü pratiklerine göre şekillenmiş olup, halen bu kalıplarının katılığını taşıyor.
Halbuki konaklama sektöründe çalışma düzeni büyük farklılıklar gösteriyor. - Çalışma sürelerinin, kısa süreli istihdam çözümlerinin, yüksek sezon dışında kısa çalışma ödeneği kullanımının ve istihdam teşviki mekanizmalarının sektörün ülke ekonomisine genel katkısı dikkate alınarak düzenlenmesi önem taşıyor. - Örneğin, yılın 7 ayı açık olan tesislerde personelin 12 ay maaş almasını sağlayabilmek için işsizlik fonu devreye girebilir.
Yılın 5 ayında personelin sözleşmesi askıya alınır, o dönemde işsizlik maaşı alması sağlanabilir.
Sezon başlayınca aynı tesiste çalışması sağlanabilir. - Bakanlığın başlattığı lojman yeri tahsisi uygulaması, “TTYD Turizmde Dönüşüm Projesi” ile eşgüdüm içinde ele alınması büyük önem taşıyor.
Lojman yatırımlarının öncelikli yatırımlar kategorisinde desteklenmesinde fayda görülüyor.3’NCÜ TURİZM HAMLESİNE İHTİYAÇ VARTOPLANTIDA, TTYD Yönetim Kurulu Başkanı Oya Narin, kurların baskılanmasının turizm sektöründe de sıkıntıya yol açtığını öne sürerek “Maliyetler konusunda birtakım sıkıntılar yaşıyoruz ama turizm sektörü, ekonominin taşıyıcı kolonlarından biri olarak güçlü şekilde devam ediyor.
Turizm tüm krizlere olan dayanıklılığını her defasında olduğu gibi ispat ediyor” diye konuştu.
Narin, İspanya ve İtalya’nın yanı sıra Arap Yarımadası’ndaki rakiplerin de Türk turizm sektörünü etkilediğini de belirterek “Artacak rekabeti değerlendirerek ve pazardaki büyümeden de yararlanmak üzere 3’üncü bir turizm hamlesine ihtiyaç olduğunu her fırsatta dile getiriyoruz.
Bugün iftihar ettiğimiz, dünyada 4’üncü sırada olan bir sektörümüz var.
Ancak, yeni bir plan da gerekiyor.
Konaklama sektörünün önümüzdeki dönemde gelişimi, desteklenmesi, modernizasyonu ve renovasyonunu kapsayan bir dönüşüm senaryosu ile birlikte 3’üncü turizm hamlesinin gerçekleştirilmesi, kamu-özel sektör işbirliği ile muhakkak yapılmalı” diye konuştu.
