Haber Detayı
Vücudun 24 Saatlik Şifresi: Ne Zaman Yiyelim, Spor Yapalım ve Uyuyalım?
Hepimiz sağlıklı olmak için ne yememiz, ne kadar uyumamız veya hareket etmemiz gerektiğini biliyoruz. Ama artık bilim diyor ki: Ne yaptığımız kadar, onu ne zaman yaptığımız da çok önemli!
Vücudunuzun bir "İç Saati" var.
Buna sirkadiyen ritim diyoruz.
Bu saat, 24 saatlik döngülerle çalışır ve bir orkestra şefi gibi, vücudunuzdaki her şeyi yönetir:Ne zaman uyanık olmanız gerektiğini,Ne zaman uykuya dalmanız gerektiğini,Ne zaman hormon üreteceğinizi,Kan basıncınızı ve metabolizmanızı Ritim Bozulursa Ne Olur?Eğer bu iç saat (orkestra) uyumunu kaybederse, sadece uykumuz değil, tüm sistemimiz bozulur.
Sirkadiyen ritimdeki aksaklıklar, modern çağın en büyük sağlık sorunlarının riskini artırıyor:Kalp Hastalıkları: Kalp krizi riskinin sabah saatlerinde neden daha yüksek olduğunu hiç düşündünüz mü?Tip 2 Diyabet: Vücudumuz akşam yemeğinden sonra kan şekerini sabah olduğu kadar kolay düzenleyemez.Obezite ve Yüksek Tansiyon.Günlük Hayatınız İçin 4 Pratik Kuralİç saatinizi sağlıklı tutmak ve riskleri azaltmak için atabileceğiniz en önemli adımlar şunlardır:1.
Uyku Saatleriniz Düzenli OlsunSadece 8 saat uyumak yetmez; her gün aynı saatte uyuyup uyanmaya çalışın.
Sosyal Jet Lag, vücudun biyolojik saati ile kişinin sosyal hayatının gerektirdiği uyku düzeni arasındaki kalıcı uyumsuzluk anlamına gelir.
Hafta sonu çok geç yatıp geç kalkmak (Sosyal Jet Lag), vücudunuzu zorlar ve kalp sağlığınız için risk oluşturur.
Hafta içi ve hafta sonu uyku saatleriniz arasındaki farkı azaltın.2.
Yemeklerinizi Erken BitirinVücudunuz, gün batımından sonra yenen yiyecekleri farklı (ve daha kötü) şekilde işler.Akşam yemeğini mümkün olduğunca erken yemeye çalışın.Gece geç saatte atıştırmaktan kaçının.
Geç saatte yemek yemek, kilo alımını ve insülin direncini (diyabet riski) artırır.Bazı uzmanlar, Zaman Kısıtlamalı Beslenmeyi (örneğin sadece 10:00-18:00 arası yemek yemek) öneriyor.3.
Egzersiz İçin En İyi ZamanHangi saatte hareket ederseniz edin bu çok iyidir!
Ancak sirkadiyen ritim açısından:Sabah ve öğleden sonra yapılan egzersizler, iç saatinizi daha az yorar.Önemli Not: Gece 23:00'te spor yapmak ile uyumak arasında kalırsanız, uyumayı tercih edin.
Uyku, genel sağlık için daha önemlidir.4.
Işığı Akıllıca KullanınIşık, iç saatimizin en büyük ayar düğmesidir.Sabahları: Dışarı çıkın veya perdelerinizi açın.
Güneş ışığı (veya parlak ışık terapisi) iç saatinizi "Gündüz!" diye ayarlar.Geceleri: Telefon, tablet ve TV ekranlarından yayılan mavi ışık, uykuyu getiren melatonin hormonunun salgılanmasını engeller.
Yatma saatinize yakın yapay ışıktan uzak durun.Vücudunuzun Ritim Türünü TanıyınHerkesin iç saati aynı değildir.
Kimimiz "Sabah İnsanı", kimimiz "Gece Kuşu" dediğimiz farklı biyolojik ritimlere (kronotip) sahibiz.Kendi ritminize aykırı yaşamaya çalışmak, vücudunuzda strese ve sağlık sorunlarına yol açar.
Mümkün olduğunca kendi ritminize uygun bir yaşam kurmaya çalışın.Önemli Uyarı: Melatonin Takviyesi Kullanmak Doğru mu?Melatonin, doğal bir uyku hormonudur.
Ancak takviye olarak kullanılması tartışmalıdır.
Yanlış zamanda alındığında iç saatinizi bozabilir.
Yeni araştırmalar, doktor kontrolü olmadan düzenli kullanılmaması gerektiğini gösteriyor.
Son araştırmalar ise kontrolsüz melatonin kullanılmasının kalp yetmezliğine yol açabileceğini gösteriyor.Sağlıklı bir yaşam, sadece iyi alışkanlıklar edinmekle değil, o alışkanlıkları doğru zamanda yapmakla da ilgilidir.Sağlıklı günler dilerim.Sorularınız için: Instagram: dr.bayramyildiz
