“Adana pamukta yeniden öncü olabilir”

Recep ŞENYURTAdana'da pamuk ekim alanları, girdi maliyetle­ri, düşen kârlılık ve çift­çilerin mısır ve narenciye gibi al­ternatif ürünlere yönelmesiyle büyük oranda azaldı.

Adana Ti­caret Borsası Başkanı Şahin Bil­giç, destekleme politikalarının ve altyapının iyileştirilmesi gibi ra­dikal adımlarla pamuk ekiminde dışa bağımlılıktan kurtulmanın mümkün olduğunu ayrıca doğru politikalarla doğru politikalarla Adana’nın yeniden pamukta ön­cü olabileceğini söyledi.Bilgiç, Dünya Gazetesi’ne yap­tığı açıklamada, pamuk üretimi­nin son yıllarda Çukurova’da cid­di biçimde gerilediğini belirterek, mevcut trendin devam etmesi ha­linde pamuk tarımının bölge için “tarih olabileceği” uyarısında bu­lundu.

Bilgiç, “Bir zamanlar pa­muk ağalarıyla anılan Adana, ar­tık mısır ve tropikal meyve üre­timiyle anılan bir şehir haline geliyor” dedi.“Üreticiyi desteklemezsek dışa bağımlılık artar”Adana’da 2018 yılında 362 bin 543 dönüm olan pamuk ekim ala­nı, 2025 yılı itibarıyla 124 bin 500 dönüme geriledi.

Bu, son yedi yıl­da yaklaşık yüzde 66’lık bir dü­şüş anlamına geliyor.

Bilgiç, “Pa­muk artık sadece alternatif ürün­lerin yetişmediği çorak alanlarda ekiliyor.

Üretici yüksek maliyet, düşük fiyat ve yetersiz destek ne­deniyle pamuktan uzaklaşıyor” ifadelerini kullandı.

Reel pamuk fiyatlarının yıllar içinde geriledi­ğini, girdi maliyetlerinin ise dı­şa bağımlılık nedeniyle sürekli arttığını söyleyen Bilgiç, çiftçile­rin pamuk yerine mısır, narenci­ye ve yaş meyve-sebze üretimine yöneldiğini vurguladı.Üreticinin bir dönüm pamuktan 10 bin lira kazanırken, mısırdan 16 bin lira kazandığını aktaran Bilgiç, “Bu durumda üretici hangisini eker?

Elbette mısırı.

Pamuk zahmetli bir tarım" diye konuştu.

Pamukta devlet desteğinin yetersiz oldu­ğunu ifade eden Bilgiç, dünya fi­yatlarıyla rekabet edebilmek için prim sisteminin revize edilmesi gerektiğini dile getirerek, “Dünya pamuğunun ortalaması 80 cent.

Dolar 42 liraysa bu 33-34 liraya denk geliyor.

Bizde 26-27 liraya satılıyor.

Devlet bu farkı, yani 5-6 lirayı destek olarak vermek zo­runda.

Vermezse üretici pamuk­tan kaçar” ifadelerini kullandı.“Yeni sulama teknolojilerine geçiş başladı”İklim değişikliğinin, kuraklığın ve azalan su kaynaklarının pa­muk verimini olumsuz etkiledi­ğine dikkat çeken Bilgiç, “Bu ne­denle su yönetimi ve modern su­lama teknolojilerine geçiş artık zorunluluktur” diye konuştu.

Pa­mukta sulama altyapısının hâlen gelişmekte olduğunu ifade eden Bilgiç, “Yeni sulama teknolojile­rine geçiş başladı ancak tamam­lanmış değil.

Karataş’ta damlama sulama yapılan alanlarda verim yüzde 100 arttı.

Bu model tüm bölgeye yayılmalı” dedi.Hasat­ta ise makineli toplamanın yay­gınlaştığını, ancak küçük üreti­cilerin bu maliyete erişimde zor­landığını aktararak dekar başına toplama maliyetinin 1.000–1.300 TL’ye ulaştığını, işçilik bulmanın zor olduğunu makineli hasadın artık mecburiyet haline geldiği­ni bildirdi.

Adana’da pamuk üre­timi ile tekstil sanayisi arasında potansiyel olarak güçlü bir teda­rik zinciri bulunduğunu söyleyen Bilgiç, “Ne yazık ki bu zincir tam kurulamadı.

Sanayici çoğu za­man ithal pamuk kullanıyor, üre­tici ise pazar güvencesi bulamı­yor.

Oysa Adana, hem üretim hem sanayi açısından doğal avantaja sahip” dedi.Şahin Bilgiç, Türkiye’de pamuk üretiminin son yıllarda düşme­sinde yalnızca fiyat politikaları­nın değil, tohum kalitesi ve iklim uyumsuzluğunun da etkili oldu­ğunu söyledi.

Bilgiç, “Pamukta artık eski tohumlarla yüksek ve­rim almak mümkün değil.

İklim değişti, hastalıklar değişti.

Yeni şartlara uygun, daha az suyla yeti­şebilen, verimi yüksek tohumlara ihtiyacımız var” diyerek, Türki­ye’nin bu alanda yerli tohum ge­liştirme çalışmalarına hız verme­si gerektiğini de belirtti.

Bilgiç, “Yerli tohum ıslahı çok önemli.

Dışa bağımlı olamayız.

Devlet bu konuda üniversiteleri, araştırma enstitülerini ve özel sektörü bir araya getirmeli.

Yeni pamuk çe­şitleri geliştirmeden üreticiyi pa­mukta tutmak zor” dedi.

Pamukta sadece destekleme primine değil, bilimsel Ar-Ge yatırımlarına da ağırlık verilmesi gerektiğini vur­gulayan Bilgiç, “Üreticiye sadece para vermek yetmez; daha az ma­liyetle, daha verimli üretim yapa­bileceği teknolojiyi de sunmak zorundayız” ifadelerini kullandı.Adana’nın pamukta eski parlak günlerinden uzaklaştığını belir­ten Bilgiç, önümüzdeki 5–10 yıl içinde üretim alanının 50–80 bin dekara kadar gerileyebileceğini öngördü.

Bilgiç, “Pamuk Adana tarımında artık merkezi bir ürün olmaktan çıkıyor.

Mısır, narenci­ye ve tropikal meyve üretimi öne geçiyor.

Bu tabloyu değiştirmek için radikal adımlar şart” diye ko­nuştu.

Bilgiç, pamuk üretimini yeniden canlandırmak için kap­samlı bir stratejik plan gerektiği­ni vurguladı.“Pamuk üretiminin yeniden cazip hale gelmesi gerekiyor”Bilgiç, Adana Ticaret Borsası çatısı altında yürütülen “Better Cotton” programı ve Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün geliştirdiği “Sarı Gelin” ve “Gelincik” gibi doğal renkli pamuk çeşitlerinin sürdürülebilir üretime katkı sunduğunu söyledi.

Bilgiç, “Rejeneratif tarım modelleriyle su, enerji ve kimyasal kullanımını azaltan çevre dostu üretim uygulamaları yaygınlaşıyor.

Ancak bu modellerin ölçeklenmesi için pamuk üretiminin yeniden cazip hale getirilmesi gerekiyor.”Pamuk üretiminde genç neslin ilgisini artırmak için özel hibe, eğitim ve teknoloji desteklerinin önemine dikkat çeken Bilgiç, “Genç Çiftçi projeleri, dijital tarım atölyeleri, ortak makine havuzları ve tarım turizmi gibi modeller gençlerin pamuk üretimine yönelmesini sağlayabilir” dedi.

Bilgiç, yerli pamuk üretiminin artırılması için öncelikli politikaları da sıraladı: “Destekler artırılmalı, yerli ve kaliteli pamuk çeşitleri teşvik edilmeli, sanayiyle sözleşmeli üretim modelleri kurulmalı.

Üreticiye pazar güvencesi sağlanmazsa ithal pamuk baskısı devam eder.

Ancak doğru politikalarla Adana yeniden pamukta öncü olabilir.”