Haber Detayı
Trump’ın Fidan’a sorusu yeni Ortadoğu’nun şifresidir
ANKARA Temsilcimiz Hande Fırat’ın haber/analizinden öğreniyoruz.
Başkan Trump Oval Ofis’te Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’a özetle şöyle soruyor:“İsrail ile bu işi nasıl çözeceksiniz?”Bu sorunun arkasında çok önemli mesajlar var.Ama önce Fidan’ın cevabını aktarayım:“İsrail’in politikaları hem sizin sorunlarınızı hem bizim sorunlarımızı çözmeyi engelliyor.”Bu diyalog önümüzdeki dönemle ilgili çok önemli ipuçları barındırıyor.Dahası önümüzdeki dönemi analiz edebilmemiz için çok önemlidir.Tabii Fidan’ın verdiği çok zekice cevabı da diplomasi tarihimiz açısından not etmek gerekiyor.Şimdi Trump’ın sorusuna gelelim.KİMİN YANINDABaşkan Trump soruyu Suriye Cumhurbaşkanı Şara’nın yanında soruyor.
Dün yazdığım gibi Trump, Şara’yla yaptığı görüşmede Suriye Hükümeti’nin İsrail’le normalleşmesini istiyor.
Karşılığında özet ve sonuç olarak istikrar ve yeniden inşa yardımı öneriyor.
Şara kabul ediyor.
Bu bilgiyi not ettikten sonra, Trump’ın Türkiye Dışişleri Bakanı’na yönelttiği soruyu, Suriye Cumhurbaşkanı’nın yanında sorduğunu vurgulamak gerekiyor...Öyleyse sorunun nerede sorulduğu kadar;Kimlerin yanında sorulduğu da önemli hale geliyor.Belli ki Trump yönetiminin bir hazırlığı var.Gazze’deki istikrar ve bölgedeki yeni dönem için Türkiye’yi yanına almak istiyor.Bunun için de İsrail’le Türkiye’nin bir şekilde “normalleşmesi” gerekiyor.Çünkü pratik bir adam.Bunu başarmak için Türkiye’ye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözüne ihtiyacı var.FİDAN’IN CEVABIDışişleri Bakanı Fidan öyle bir cevap veriyor ki...Sanki böyle bir sorunun geleceğini önceden tahmin etmiş gibi.Diyor ki;“İsrail’in politikaları hem sizin sorunlarınızı hem bizim sorunlarımızı çözmeyi engelliyor.”Bu cevabın bendeki yorumu şöyle:-Bizim sorunumuz İsrail’in yayılmacı ve şiddete yönelik politikalarıdır.
Yoksa biz sorunun çözülmesini istiyoruz.
O nedenle önce İsrail’in işgalini durdurun.
Biz çözüme hazırız...Belki de Trump’ın istediği cevap da budur.Zaten “Bibi” dediği Netanyahu ile konuşacağını söylemesi de bundandır.Bu diyaloglardan anladığım kadarıyla Trump yakın dönemde Türkiye ile İsrail arasında normalleşmeye yönelik bazı adımlar atacaktır.Dahası...Balki de Fidan’a sorduğu bu soruyu zaten Netanyahu ile konuşmuştur.YPG SORUNU NASIL AŞILACAKOval Ofis’teki görüşmeler sırasında ABD Dışişleri Bakanı, Suriye Dışişleri Bakanı ve Fidan’ın harita başında bir araya geldikleri haberlerini de öğreniyoruz.Hande bunu da aktarıyor.Yalnızca bu bilgi bile;Trump’ın, Suriye’nin kuzeyindeki YPG’nin ya da SDG’nin Şam yönetimine entegre olmasını Türkiye ile birlikte sağlamak istediğini gösteriyor.Nitekim Hakan Fidan A Haber’deki söyleşide aynen şöyle diyor:“Şam’la YPG arasındaki görüşmelerin gidişatı önemli.
Bu görüşmeler bir ara inkıtaya uğradı.
Özellikle İsrail’in güneye müdahalesinden sonra, bölgede olan birtakım gelişmelerden dolayı inkıtaya uğradı.
Şimdi Amerikalıların ve bizlerin de en büyük şu anda birincil meselesi İsrail’in Suriye için bir tehdit olmaktan çıkmasını sağlamak ve Suriye’nin de İsrail için bir tehdit olmaması ve herkesin birbirinin toprak bütünlüğüne ve egemenliğine dikkat ettiği bir yer.
Şu anda Suriye’nin topraklarının bir kısmı işgal altında, bu işgalin son bulması gerekiyor ve Suriye’nin geri kalanını tehdit eden bir yaklaşım içerisinde de olunmaması lazım.”Yeterince açık değil mi?Fidan’ın kurduğu şu cümle Trump’ın istediği sürecin en net ifadesidir:“İsrail’in Suriye için bir tehdit olmaktan çıkmasını sağlamak ve Suriye’nin de İsrail için bir tehdit olmaması ve herkesin birbirinin toprak bütünlüğüne ve egemenliğine dikkat ettiği bir yer.”Fidan’ın şu cümlesinin altını bir kez daha çiziyorum: “Suriye’nin de İsrail için bir tehdit olmaması.”Fidan bu ifadeyi muhtemelen Trump görüşmesinde de kullanmıştır.Öyleyse Şara’nın Beyaz Saray ziyareti ve Oval Ofis’teki bu görüşmelerden şunu anlayacağız;1- Yakın bir dönemde Suriye’de YPG/SDG’nin Şam yönetimiyle entegre olmasına yönelik daha net ve kesin haberler alacağız.2- Trump’ın vereceği güvence ile Türkiye ile İsrail arasında Filistin halkının güvenliği, Suriye’nin istikrarı için düzeyini henüz bilemeyeceğimiz görüşmeler başlayacaktır.3- Belli ki bu coğrafyada artık belirleyici güç olarak bir Türkiye vardır.
Trump bunu ABD Başkanı olarak Oval Ofis’te Fidan’a sorduğu sorular ve aldığı cevaplarla tescil etmiştir.Buradaki en önemli zorluk; Soykırım sorumlusu Netanyahu’nun durumudur.Diplomasi çözüm sanatıdır.İzleyeceğiz...
