Murat Fevzi Tanırlı: Futbolculara takdir, hakemlere infaz

2.

Bundesliga hakemi Robert Hoyzer’in yardımcılığını yaptığı maçta, hakem tarafından kendisine verilen 300 Euro karşılığında “Wuppertal lehine kritik pozisyonları gözardı etme” şikesine adı karışmış ve 6 ay men edilmişti.

Bu uzaklaştırma, Alman Die Zeit gazetesinin, Futbol Federasyonu’ndan sızdırılan gizli bir dosyayı yayınlamasına kadar birkaç yıl gizli tutulmuştu.

Hoyzer 2 yıl 4 ay hapis cezası alıp ömür boyu hakemlikten uzaklaştırılmıştı. “Peki Zwayer FIFA elit seviyelere nasıl gelebildi?” derseniz, Robert Hoyzer davasının soruşturulmasına katkıda bulunmasıydı.

Bir nevi itirafçı diyebiliriz.

Bu dava sonrasında Almanya, hakemlerin bahis ve şike geçmişi incelenerek mesleğe alınması yönünde şartları çok daha ağırlaştırdı.ZORBAY KÜÇÜK AKLANDITFF’nin soruşturma kararı ne denli doğru ve yerindeyse, yöntem de bir o kadar sıkıntılı oldu.

Hakem konusunda zaten paranoyak bir ülkede, hakemlerin sanki kendi maçlarına bahis oynamışcasına hava yaratılması çok tartışma yarattı.

Bahis dosyası ilk kez sadece hakemler üzerinden ortaya çıktığında pek çoğu Z kuşağında yer alan isimlerin yaklaşımlarını “Bunda ne sakınca var ki canım!” manşetiyle 30 Ekim’de paylaşmıştık.

Disiplin Talimatı’nın 57. maddesine (yani kendi maçına bahis oynamamış olanlar) göre 152 hakemden 149’u 8 ile 12 ay arası hak mahrumiyeti cezası aldı.

Üst klasman hakemlerden tek dikkat çeken Zorbay Küçük’ün bahis hesabının kendisine ait olmadığı ortaya çıktı ve aklandı.

Üst klasman hakemi Melih Kurt ve klasman hakemi Mertcan Tubay ile ilgili incelemeye devam kararı verilmişti.CEZALAR DEVAM EDECEKTFF soruşturmanın 2. ayağınını futbolun başrol öğesi futbolcular üzerinden yürüttü.

Trendyol Süper Lig’den 27, Trendyol 1.

Lig’den 77, Nesine 2.

Lig’den 282, Nesine 3.

Lig’den 629 futbolcu ile 9 profesyonel oyuncu olmak üzere 1024 futbolcu PFDK’ya sevk edildi.

Kulüp başkanları ve yöneticiler üzerinden adli soruşturma kapsamı genişledi.

Cezalar geldi ve gelmeye devam edecek gibi.SORUŞTURMA 3 KOLA AYRILDI1- PFDK kapsamında cezalandırılan Hakemler: Kendi maçına oynamayan ve 57.madde kapsamında en azı 8 ay ceza alarak meslekten uzaklaştırılan hakemler.

Büyük çoğunluğunun 2019 ile 2023 arasında amatör hakemken oynadığı veya başkası tarafından oynanan bahisler2- PFDK kapsamında cezalandırılan futbolcular: 45 gün ile 12 ay arasında hak mahrumiyeti ile cezalandırılan oyuncular: 45 gün (56 oyuncu), 3 ay (25 oyuncu), 6 ay (10 oyuncu), 9 ay (5 oyuncu), 12 ay (5 oyuncu)3- Şike veya yasa dışı bahis yoluyla menfaat sağladığı düşünülerek adli makamlara sevk edilen futbol paydaşları.Burada ana problem teşkil eden elbette 3. maddeye girenler...

Şike veya bahis yoluyla menfaat elde edenler; maç sonuçlarını manipüle edenler en tehlikelisi.FUTBOLCULARA TAKDİR İNDİRİMİ, HAKEMLERE İNFAZ BİNDİRİMİ31 Ekim PFDK kararlarında hakemlere verilen cezalardaki metin şöyleydi: “FDT’nin 57. maddesi uyarınca eyleminin yoğunluğu da dikkate alınarak takdiren 8/10/12 ay hak mahrumiyeti cezasıyla cezalandırılmasına;” 13 Kasım PFDK kararlarında oyunculara verilen cezalardaki metinler şöyleydi:İlki: “...bahis eylemi nedeniyle FDT’nin 57/2. maddesi uyarınca takdiren 3/6/12 AY HAK MAHRUMiYETi CEZASI ile cezalandırılmasına;”İkincisi: “...FDT’nin 57/2. maddesi uyarınca ve FDT’nin 13. maddesinin uygulanması suretiyle takdiren ve neticeten 45 GÜN HAK MAHRUMiYETi CEZASI ile cezalandırılmasına.”ŞEFFAFLIK VE ADİL YARGILAMA AÇISINDAN CEVAP BEKLEYEN SORULAR1- Şike ve yasa dışı bahis araştırması sürdüğünden ayrı tutuyorum.

PFDK kapsamındaki cezalandırmada hiçbir hakemin kendi maçına oynamadığı tescillendi. 152 hakemden 149’u FDT’nın 57. maddesi uyarınca 8 ay ile 1 yıl arası sürelerde ceza alarak hakemlikleri bitirildi.

Zorbay Küçük’ün itirazı kabul edildi.

Davası süren 2 hakem kaldı.

Her hafta görev alan Trabzon bölgesi üst klasman hakemi Melih Kurt ile klasman hakemi Mertcan Tubay’ın diğer hakemlerden bahis türü, sayısı ve savunma olarak ne farkı olduğu kamuoyu ile paylaşılacak mı?2- Pek çok hakem, özellikle amatörken veya başkalarının oluşturduğu yanıltıcı hesaplar üzerinden bahis oynamışken şefaflık adına 152 hakemin soruşturmaya neden olan maç listeleri açıklanacak mı?3- PFDK kararlarında ‘hakemlerin eylem yoğunluğu’ tespitinde nasıl bir yol izlendi?

Maç sayılarına mı, yatırılan tutarlara mı, lig önem derecelerine göre mi tespit yapıldı?

Davası devam eden hakemlerle aynı sayıda (varsa) maç oynayanlar hangi kriterle ayrıldılar?4- Bizzat banka hesabından bahis üyeliği hesabına para yatıran hakemler, İddaa sanal bayilerinin bonuslarıyla oynayanlarla aynı kefeye konularak mı değerlendirildi?5- FDT talimatının 13. maddesinde “(1) Kulüpler veya kişiler lehine cezayı hafifletici takdiri nedenlerin bulunması halinde, öngörülen ceza yarısına kadar indirilebilir. (2) Takdiri indirim nedenleri kararda gösterilir” belirtilmektedir. 45 gün hak mahrumiyeti verilen oyunculardaki hafifletici takdir nedenleri nelerdir?

Aynı maddeler hakemler için de uygulanabilir miydi?

Uygulanamaz ise gerekçesi nedir?6- Futbolcular, hak mahrumiyeti cezaları bitince sahalara dönebiliyorlar.

Ancak hakemler 45 gün ve üstü sürelerde hak mahrumiyeti aldıklarında mesleğini kaybediyor.

Bu standartsızlık konusunda bir düzenleme yapılacak mı?

Felix Zwayer örneği çok daha vahim olmasına rağmen hakemin geldiği nokta itibarıyla yeni bir değerlendirme bizde de söz konusu olacak mıdır?