Küresel adaletsizlik ve otoriterlik

Emperyalizme kar şı duruşun ve m ücadelenin simgesi, Kurtulu ş Savaşı’nın önderi Mustafa Kemal Atatürk ’ü; vefat ının 87. yılında saygıyla andık, anıyoruz.

Bu kitlesel anmalarda, emperyalizmin ve uluslararası kapitalizmin g ünümüzdeki marifetlerini de unutmamak ve unutturmamak gerekti ğini d ü ş ünüyoruz.

Uzun zamand ır, d ünyan ın farklı b ölgelerinde ve ülkelerinde, ço ğunlukla ırk ç ı, dinci, faşist eğilimli liderlerpartiler öne ç ıkıyordu.

Bu gelişmeler barıştan, demokrasiden, eşitlikten ve özgürlükten yana çevreleri ürkütüyor ve gelecek ad ına endişelendiriyordu.

Son olarak New York’ta yaşanan se çimde demokratik sosyalist Mamdani ’nin elde etti ği başarı, bu gidişattan farklı bir kırılmayı yansıtıyor.

NEOLİBERALİZM VE OTOKRASİ Aslında ge çmi şten g ünümüze ya şanan olumsuzluklar, uzun s üredir dünyaya egemen olan küreselle şmenin kitlelerde yarattığı ekonomik adaletsizliklerin, eşitsizliklerin ve dengesizliklerin; kısacası ekonomik ve siyasal hoşnutsuzlukların yol a çt ığı g üçlü bir anafordu.

Ekonomi-politik aç ıdan da neoliberalizm ve otokrasi birbirini besleyip b üyütüyordu.

Bütün bu olumsuzluklardan bunalan kitleler, yeni aray ışlara y öneliyorlar.

Bu aray ış da onları ço ğunlukla aşırı milliyet çi, güvenlikçi, dinci, sözde korumac ı yeni s öylemlerin, politikalar ın etkisi altına savuruyordu.

Kısacası, mağdurlar kendileri i çin s ığınacak yeni bir “sa çak alt ı” arıyorlardı.

OTOKRASİYE YAKALANMAK!

Bu bağlamda, tam anlamıyla “yağmurdan ka çarken doluya yakalanma hali” ya şanıyordu.

K üreselle şmenin neoliberal politikalarından olumsuz etkilenen, o politikaların sağanağından korunmak isteyen kitleler, şemsiyeyi yanlış yerde arıyorlar ya da yanlış yerde şemsiye a ç ıyorlardı.

B öylece otoriter, sa ğcı, tek adamcı, muhafazak âr siyasal anlay ışları g üçlendiriyorlard ı.

Ekonomik sorunlar sosyal problemleri de tetikliyordu.

Buna koşut olarak g öç hareketleri ve göçmen sorunu alabildi ğine b üyüdü.

Bu durum, emekçiler ve eme ğiyle ge çinmek zorunda olanlar aras ında ayrışmalara yol a çt ı.

B ütün bu geli şmeler, pop ülist ve otokratik siyasal e ğilimleri de k örükleyip t ırmandırdı.

Bir anlamda, çöken neoliberal ekonomi politikalar ının yarattığı a çl ık, yoksulluk, işsizlik ve gelir adaletsizliği gibi sorunlar; otoriterliğin de yaslandığı, dayandığı ve zıpladığı “siyasal kaldıra ç” haline geldi. ‘TRUMPGİLLER’ İşte bu çarp ıcı ger çekler, birçok ülkede otokrat ak ımların y ükselmesine ve genel olarak otoriterli ğin tırmanmasına neden oldu.

Otokrasiyi savunan siyasal akımlar, partiler ve liderler giderek g üç kazand ılar.

Avrupa’da da benzer gelişmeler yaşandı.

AB ülkelerinde de bu e ğilimler g üçlendi.

Genel olarak “Trumpgiller” öne ç ıktılar.

Ayrıca k üresel e şitsizlik raporları, ilgin ç ve çarp ıcı veriler ortaya koydu.

K üresel planda e şitsizlik, gelir dağılımı adaletsizliği ve yoksulluk makasının daha da a ç ıldığı g örüldü.

Örne ğin ABD’de en zengin y üzde 1, toplam varl ığın y üzde 30.8’ine sahip.

Euro bölgesinde de en zengin yüzde 5’lik kesim toplam servetin yüzde 44.5’ini elinde bulundururken en yoksul yüzde 50’lik hane halk ı servetin sadece y üzde 5’ine sahip. ‘KRALLARA HAYIR’ A çl ık, yoksulluk, işsizlik, sosyal g üvencesizlik gibi sosyal problemlerin yan ı sıra adaletsizlik, hukuksuzluk ve g öç hareketleri de toplumsal sorunlar ı b üyütüyor.

Birçok ülkede, dü ş ük gelire sahip temel sosyal s ınıflar ve emek çi kesimler, bu sorunlarla ba ş etmekte zorlanıyorlar.

K üresel kapitalizmin merkezi ABD’de bile sorunlar büyüyor.

Trump ’ ın emperyal ve başına buyruk y önetim anlay ışı, geniş toplumsal kesimlerin tepkisini topluyor.

D ünyadaki benzer yönetimlerle ortakla şan bu y önetsel anlay ış, genel anlamda “Trumpgiller” olarak adlandırılıyor.

Bir çok ülkede oldu ğu gibi, Trump’la simgeleşen bu y önetsel anlay ışa karşı ç ıkanlar, ABD’de “Krallara hayır” sloganıyla alanlara ç ıkıyorlar.

MAMDANİ’NİN BAŞARISI İşte tam da b öylesi bir süreçte ABD’de ilginç bir geli şme yaşandı.

Ülkenin en büyük kenti New York’ta belediye ba şkanlığı se çimini Demokrat Parti’nin sosyalist aday ı Zohran Mamdani kazandı.

Trump’ın onca baskısına ve tehdidine karşın elde edilen bu sonucu doğrusu önemsiyor ve oldukça k ıymetli buluyoruz.

Bu se çimin dünya ve ülkemiz ekonomi-politi ğine etkileşimlerini tartışmayı s ürdürece ğiz.

D ünya siyaseti yeniden şekillenirken ve d ünyada yeni bir dönem aç ılırken b ütün bu olup bitenleri dikkatlice izlemek, do ğru politikaları ve yaklaşımları g ündeme getirmek, önemli bir siyasal görev ve sorumluluktur.