Haber Detayı
Fransız çimento devi Lafargeın terör finansmanı davası Pariste başladı
Fransız çimento devi Lafarge ve dört eski yöneticisi, Suriyedeki iç savaş sırasında terör örgütlerini finanse ettikleri suçlamasıyla bugün Pariste hakim karşısına çıkıyor. Duruşmalar 4 Kasım–16 Aralık 2025 tarihleri arasında sürecek.
Şirket, Suriyedeki iç savaşın başında, 2013–2014 yıllarında Halep yakınlarındaki fabrikasını açık tutabilmek için DEAŞ ve diğer silahlı gruplara yaklaşık 5 milyon euro ödeme yapmakla suçlanıyor.
Lafargeın bu ödemeleri, çalışanlarının güvenliği pahasına yaptığı iddia ediliyor.Paris Asliye Ceza Mahkemesinde, Lafarge ve bazı eski yöneticileri, bugünden itibaren iki hafta boyunca yargılanacak.Dava, insan hakları örgütleri Sherpa ve Avrupa Anayasal ve İnsan Hakları Merkezi (ECCHR) ile 11 eski Suriyeli çalışanın başvurusu üzerine açıldı.
Davacılar, şirketin terör finansmanı yanında insanlığa karşı suçlara iştirak suçlamasıyla da sorumluluk taşıdığını savunuyor.(Fotoğraf/AFP: Bruno Lafont mahkeme salonuna doğru giderken)Bu duruşmalar, çok uluslu şirketlerin çatışma bölgelerindeki sorumluluklarını ele alan ilk büyük dava olma özelliği taşıyor.Şirket eski çalışanları, Lafargeı, savaş zamanında Suriyeli çalışanlarını korumaya yatırım yapmak yerine silahlı grupları finanse etmekle suçluyor ve tazminat talep ediyor.Birçok eski Suriyeli çalışan, yaşadıkları tehlikeleri, tehditleri ve kaçırılmaları anlatmak üzere duruşmalarda hazır bulunacak.Dokuz yıl önce yapılan suç duyurusunun öncüsü olan sivil toplum örgütleri Sherpa ve Avrupa Anayasal ve İnsan Hakları Merkezi (ECCHR) de duruşmada yer alacak.Bu sivil toplum kuruluşları da şirketlerin cezai sorumluluğu ve mağdurların tazminatlara erişimi konularını izleyecek.Hukuki mücadele kronolojisiEylül 2016 yılında, Fransa Ekonomi Bakanlığı, Avrupa Birliğinin Beşar Esad rejimine karşı uyguladığı yaptırımlar çerçevesinde Suriyeden petrol satın almanın yasaklanması ve Suriyedeki terör örgütleriyle herhangi bir ilişkinin kurulmasının yasaklanması konularını içeren bir suç duyurusunda bulundu.
Paris savcılığı soruşturma açtı.
Bunu, Sherpa ve ECCHR gibi çeşitli derneklerin yaptığı ek suç duyuruları izledi.9 Haziran 2017de yargı soruşturması başlatıldı.
Fransız gümrük raporuna göre grubun Suriye şubesi cihatçı gruplara ödemelerde bulundu ve dönemin Fransız yönetimi bu ödemeleri sahte muhasebe belgeleri düzenleyerek onayladı.
Amaç, fabrikanın faaliyetini sürdürmekti.2017 Aralık ayı başında, Suriyedeki yan kuruluşun iki eski yöneticisi ile grubun güvenlik direktörü, terör örgütü finansmanı ve başkalarının hayatını tehlikeye atma suçlamalarıyla yargılandı.Ardından, 2007-2015 yılları arasında Lafargeın CEOsu olan Bruno Lafont ve diğer yöneticiler de aynı şekilde suçlandı.
Toplamda sekiz üst düzey yönetici hakkında dava açıldı.28 Haziran 2018de, Lafarge hakkında insanlığa karşı suçlara iştirak gibi son derece nadir görülen bir suçlama yöneltildi; ayrıca terör örgütü finansmanı, eski Suriyeli çalışanların hayatını tehlikeye atma ve ambargo ihlali suçlamaları da eklendi.
Lafarge ve yöneticileri bu suçlamalara karşı temyize gitti.ABDye 778 milyon dolar ceza ödediAynı zamanda mahkeme, Fransız yasalarının Suriyeli çalışanlara uygulanamayacağı gerekçesiyle başkalarının hayatını tehlikeye atma suçlamasını düşürdü.9 Şubat 2025te, terörizmin finansmanı (yaklaşık 5 milyon Euro) nedeniyle ilk dava açılması için terörle mücadele savcılığı talepte bulundu.
Eski CEO Bruno Lafont, suçlanan dokuz kişi arasında yer aldı.Ayrıca, Ekim 2022de Lafarge, 2013-2014 yılları arasında aralarında IŞİDin de bulunduğu terörist örgütlere yardım suçlamasını kabul ederek ABDde 778 milyon dolar para cezası ödemeyi kabul etti.16 Ekimde üç sorgu hakimi, artık İsviçreli Holcim grubunun iştiraki olan Lafarge ve sekiz kişi hakkında terörizmin finansmanı davası açılmasına karar verdi.
Sadece eski güvenlik direktörü hakkında takipsizlik kararı verildi.
İşte bu çerçevede açılan dava, bugün görülmeye başlanacak.İnsanlığa karşı suçlarDavanın ikinci ayağı olan insanlığa karşı suçlara iştirak iddialarına ilişkin soruşturma ise devam ediyor.
Şirket ve üç yöneticisi, soruşturmanın temellerine itiraz etti. 7 Kasım 2019da istinaf mahkemesi, insanlığa karşı suçlara iştirakten yapılan suçlamayı iptal etti.
Ancak Eylül 2021de Yargıtay bu kararı bozdu.Mayıs 2022de, dosyanın yeniden incelenmesinin ardından Paris istinaf mahkemesi, Lafargeın insanlığa karşı suçlara iştirak ve başkalarının hayatını tehlikeye atma suçlamalarıyla yeniden suçlanmasını onayladı. 16 Ocak 2024te Yargıtay, bu suçlamayı kesinleştirdi.
