Haber Detayı
Ruh halimizi mevsimler mi yönetiyor? Kış depresyonu neden olur, nasıl önlenir?
Kış mevsimi yaklaştıkça günlerin kısalmasıyla birlikte birçok kişide ruh hali değişiklikleri başlıyor. Bilim insanları, mevsimsel depresyonun ardındaki biyolojik mekanizmayı ortaya çıkardı. Peki ruh halimizi mevsimler mi yönetiyor? İşte araştırmanın detayları…
Kış aylarında enerji düşüklüğü, uykusuzluk ve isteksizlik artıyor.
Kış depresyonunun neden olduğu, duygudurum bozukluğunun nasıl önleneceği merak ediliyor.
Bilim insanları, mevsimsel duygudurum bozukluğunun arkasında yatan biyolojik mekanizmaları ortaya çıkardı.
Peki mevsimler ruh halini nasıl etkiliyor?
Kış depresyonu nedir, neden olur, nasıl önlenir?
İşte merak edilen detaylar...
RUH HALİMİZİ MEVSİMLER Mİ YÖNETİYOR?
Sonbaharın gelişiyle birlikte günlerin kısalması sadece havayı değil, ruh halimizi de etkiliyor.
The Guardian makalesine göre; uzmanlar, kış depresyonu olarak bilinen mevsimsel duygudurum bozukluğunun (SAD), insan biyolojisinin mevsimlerle olan derin bağını yansıttığını belirtiyor.
Bu durum ilk kez 1980'lerde psikiyatri literatürüne girmiş olsa da, mevsimlerin duygular üzerindeki etkisi binlerce yıldır gözlemleniyor.
Edinburgh Üniversitesi'nden Dr.
Cathy Wyse, son on yılda yapılan araştırmaların, insan ruh halindeki mevsimsel değişimlerin yalnızca psikolojik değil, biyolojik bir temele sahip olduğunu ortaya koyduğunu söylüyor.
RUH HALİ VE SİRKADİYEN SAAT Uzmanlara göre gün ışığı, vücudun biyolojik ritmini yani sirkadiyen saati düzenleyen en güçlü faktörlerden biri.
Güneş ışığının azalmasıyla birlikte melatonin ve serotonin gibi hormonların dengesi bozuluyor, bu da uyku düzeninden enerji seviyesine kadar birçok sistemi etkiliyor.
Wyse ve ekibi tarafından yürütülen geniş kapsamlı İngiltere Biyobankası (UK Biobank) araştırması, insanların kışın daha uzun uyuduğunu ancak uykularının kalitesinin düştüğünü ortaya koydu.
ABD'de yaşayan Amish toplulukları, geceleri yapay ışığa daha az maruz kalıp günün büyük kısmını dışarıda geçirdikleri için mevsimsel depresyon oranı en düşük gruplardan biri.
Buna karşılık, yoğun yapay ışık ve kapalı alan yaşamının hakim olduğu New York gibi şehirlerde bu oran yüzde 5'e yaklaşıyor.
KIŞ DEPRESYONUNA KARŞI EN ETKİLİ YÖNTEM Uzmanlar, parlak ışık terapisini (Light Therapy) kış depresyonunun altın standardı olarak tanımlıyor.
Parlak ışık yayan cihazlar, sirkadiyen saatin yeniden dengelenmesine yardımcı oluyor.
Güneşli günlerde sabah saatlerinde dışarı çıkmak da benzer etkiyi doğal yolla sağlayabiliyor.
Araştırmalar, sabahın erken saatlerindeki doğal ışığın melatonin üretimini baskılayarak uyanıklığı artırdığını, hatta bir saatlik mavi ışığın iki fincan kahveden daha güçlü bir uyarıcı etki yarattığını gösteriyor.
KIŞ DEPRESYONU NASIL ÖNLENİR?
Sabah ışığını yakalayın.
Gri havalarda bile sabahın erken saatlerinde dışarı çıkmak biyolojik saatinizi yeniler.
Işık kutusu kullanın. 10.000 lüks parlaklıktaki cihazlarla günde 20-30 dakika ışık terapisi uygulayın.
Uyku rutininizi koruyun.
Gece geç saatlerde ekranlardan uzak durun, ışıkları loş tutun.
Gün içinde açık havada vakit geçirin.
Ocak ayında bile dışarıdaki ışık, kapalı ortamlardan çok daha etkilidir.
Kış ritüelleri oluşturun.
Mumlar, sıcak içecekler, kış yürüyüşleri veya sosyal aktivitelerle motivasyonunuzu canlı tutun.
