Haber Detayı
Van Gogh tablosuna 'Nazi yağması' davası
Yahudi bir çiftin mirasçıları, İkinci Dünya Savaşı öncesinde Nazilerden kaçarken Almanya’da bırakmak zorunda kaldıkları bir Vincent van Gogh tablosu nedeniyle Metropolitan Sanat Müzesi (Met) ve Yunanistan’daki bir vakfa dava açtı.
Dava dilekçesinde, müzenin 1956 yılında “Zeytin Toplayan Kadınlar” (Olive Picking) adlı tabloyu 125 bin dolara satın alırken, eserin Nazi yağması geçmişini araştırmada ihmalkar davrandığı öne sürülüyor.
Müze, 1972’de tabloyu Yunan armatör Basil Goulandris’e sattı.Tablo günümüzde, Atina’daki Goulandris Vakfı Müzesi’nde sergileniyor.NAZİ DÖNEMİNDE EL KOYULDUTablo, van Gogh tarafından 1889’da, ölümünden bir yıl önce yapılmıştı.
Hedwig ve Frederick Stern çifti tabloyu 1935’te satın aldı.
Ancak 1936’da altı çocuklarıyla birlikte Münih’ten Kaliforniya’ya kaçarken eseri yanlarına alamadılar.Dava belgelerine göre, tablo 1938’de Almanya’da aile adına satıldı ama elde edilen gelir Naziler tarafından el konularak ailenin hiçbir pay almasına izin verilmedi.Savaşın ardından tablo ABD’ye getirildi ve Yahudi bir sanat simsarı aracılığıyla Amerikalı milyarder Vincent Astor tarafından satın alındı.Astor’un eşi, ünlü hayırsever Brooke Astor, tabloyu daha sonra Knoedler Galerisi üzerinden Met’e sattı.
Müze, eseri 1972’de Goulandris ailesine devretti.New York Times'da yer alan habere göre dava, müzede eserin satın alımını yürüten küratör Theodore Rousseau Jr.’ya da dikkat çekiyor.
Rousseau, Nazi yağması sanat eserlerinin izini süren ünlü “Monuments Men” ekibinin eski bir üyesiydi.Mirasçıların avukatları, Rousseau’nun bu konuda uzman biri olarak eserin geçmişini araştırma yükümlülüğü bulunduğunu savunuyor.Metropolitan Müzesi ise eserin Nazi yağması olduğuna dair bilgiye sahip olmadığını belirtti.
Müze, 2022’de yapılan ilk davadaki açıklamasını tekrarlayarak şu ifadeleri kullandı:“Eserin Stern ailesine ait olduğuna dair hiçbir kayıt müze mülkiyetindeyken mevcut değildi.
Bu bilgi, tablo koleksiyondan çıktıktan onlarca yıl sonra ortaya çıktı.
Koleksiyondaki benzer tablolar arasında bu eserin sanatsal kalitesi daha düşük görülmüştür"Mirasçılar 2022’de Kaliforniya’da benzer bir dava açmış, ancak yetki alanı nedeniyle reddedilmişti.
Yeni dava, New York’un “uygun yargı alanı” olduğu gerekçesiyle Manhattan Federal Mahkemesi’nde açıldı.
Avukatlar, “Bu Nazi yağması tablo, savaşın bitiminden bu yana defalarca gizlice alınıp satılmış ve New York üzerinden dolaştırılmıştır” ifadelerini kullandı.ESERİN GÜNCEL DURUMU“Zeytin Toplayan Kadınlar”, van Gogh’un Saint-Rémy akıl hastanesinde kaldığı dönemde yaptığı üç benzer tablodan biri.
Diğer iki versiyondan biri Washington’daki National Gallery of Art’ta, bir diğeri ise Met’in koleksiyonunda bulunuyor.Mirasçılar, Met’ten eserin iadesini ve 1956–1972 yılları arasında müzenin tablodan sağladığı maddi kazancın tazmin edilmesini talep ediyor.ÇeviriOdatv.com
