Haber Detayı
Besin zehirlenmesine dikkat! Ölüme götürebilir... İşte yapılması gerekenler
Besin zehirlenmesi, erken müdahale edilmezse ölüme kadar götürebiliyor. Prof. Dr. Osman Erk, “Bulantı, kusma ve karın ağrısıyla belirti veriyor. Özellikle et ile süt ürünleri, sosis ve sucuğa dikkat edin” diyor
Gıda zehirlenmesi, bakteri, parazit, virüs veya toksinler ile kontamine olmuş yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi sonucu sindirim sisteminin enfeksiyon kapması veya tahriş olmasıyla ortaya çıkıyor.
Peki ölüme yol açabilen bu sinsi tehlikeye karşı nasıl önlem almalı, nelere dikkat edilmeli?
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi'nden Prof.
Dr.
Osman Erk, Takvim'e gıda zehirlenmesiyle ilgili önemli bilgiler veriyor: BAZILARININ KENDİSİ DE ZEHİRLİ Besin zehirlenmeleri; besinlerle bulaşan, aynı yemeği yiyen iki ya da daha fazla kişiyi etkileyen, mide-bağırsak sistemine ait belirtilerle seyreden ani başlangıçlı bir enfeksiyon hastalığıdır.
Besin zehirlenmeleri besin maddelerinde belirli bazı mikroorganizma ve zehirlerinin bulunması sonucu ortaya çıkar.
Ağır metal ve kimyasal maddelerin besinlere bulaşması sonrası da ortaya çıkabilir.
Bazı besin maddelerinin kendisi de zehirli olabilmektedir, Japonya'daki bazı balık türleri ve mantarlar gibi...
Besin zehirlenmeleri Asya, Afrika ve Latin Amerika gibi gelişmekte olan ve nüfusu yoğun olan bölgelerde çocukluk çağı ölümlerinin en sık nedenidir ve her yıl ortalama 5 milyon çocuk besin zehirlenmesi sonucu kaybedilmektedir.
Tüm dünya ölçeğinde ise besin zehirlenmelerine bağlı ölümler, kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümlerden sonra ikinci sırada yer almaktadır.
NASIL OLUŞUR?
Besin zehirlenmeleri başlıca 3 mekanizma ile oluşmaktadır. 1-Besinler üzerinde mikroorganizmaların yenmeden önce toksin oluşturması ile oluşan besin zehirlenmeleri. 2-Besinlerle alınan mikroorganizmaların bağırsakta oluşturdukları toksinlerle meydana gelen zehirlenmeler. 3-Besinlerle alınan mikroorganizmaların bağırsak duvarını işgal ve harap ettiği zehirlenmeler.
Bulantı, kusma, karın ağrısı, ishal gibi şikayetler sıktır.
İshal genel olarak şekilsiz ve kokusuzdur ve kan içermez.
Vakaların %90'ında ateş yoktur.
Ateşin yüksek olması çok ciddi bir zehirlenme tablosunun varlığına işarettir.
Besin zehirlenmesi genellikle kendi kendini sınırlar ve 2-3 gün içinde iyileşir.
HANGİ YİYECEKLER TEHLİKELİ?
Et ve süt ürünleri, kümes hayvan etleri, sosis, sucuk, dondurma, mayonez ve soslu yiyecekler, kremalı pastalar, bir süre açıkta kalmış deniz ürünleri, yumurta ve limonata gibi yiyeceklerle besin zehirlenmesi sık olarak ortaya çıkabilmektedir.
Gıda zehirlenmesinde kusmak iyidir.
Çünkü kusma, midenin bağırsaklara geçmesine izin vermediği toksin yüklü olan besinin dışarı atılması demektir.
Ama kusma az olursa toksinlerin bir kısmı da bağırsaklara geçecektir.
Bu durum da ishali tetikler...
NASIL ÖNLENEBİLİR?
Kişinin bağışıklık sisteminin durumu, intestinal immunite adı verilen midebağırsak sisteminin bağışıklık durumu ve kişisel hijyen son derece önemlidir.
Bazı yararlı mikroorganizmaların desteklenmesi için probiyotik ve prebiyotik beslenme şekli çok önemlidir.
Bunun için bir uzmana danışılmalıdır.
Açıkta satılan besinlerden ve açık su kaynaklarından uzak durulmalıdır.
Kokusu değişmiş, küflenmiş, rengi değişmiş besinlerden uzak durulmalıdır.
ANTİBİYOTİK NE ZAMAN KULLANILMALI?
Besin zehirlenmesiyle birlikte yüksek ateş, şiddetli karın ağrısı ve kanlı ishal söz konusu ise antibiyotik kullanmak gereklidir.
Antibiyotikler toksinlere değil, bağırsak duvarına yerleşmiş olan mikroorganizmalara karşı etkilidir.
Basit besin zehirlenmelerinde antibiyotiğe kesinlikle gerek yoktur.
Besin zehirlenmeleri dünya ölçeğinde çocuk ve erişkinde en sık ölüm nedenlerinden biridir.
Önlenebilen ve tedavi edilebilen besin zehirlenmelerinin sonrası ortaya çıkan postinfeksiyöz (infeksiyon sonrası) sekel denilen hastalıklar tıpta geniş bir araştırma konusu olmaya devam ediyor.
