Haber Detayı
KAAN’ın motoru ABD Kongresi onayı bekliyor: Süreç nasıl ilerleyecek, alternatif mümkün mü?
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, New York’ta, Türkiye’nin ilk millî muharip uçağı TUSAŞ KAAN’ın ABD Kongresi’nden ‘motor onayı’ beklediğini söyledi. Fidan, “Lisanslarının hayata geçirilmesi ve motorların gelmesi lazım ki KAAN’ların üretimi başlayabilsin. Bizim ABD ile olan ilişkimizde sınırlamaların olması, bizi ister istemez uluslararası sistemde daha farklı arayışların içerisine itecek” dedi. Peki bu onay gelir mi, farklı arayışlar mümkün mü? Savunma ve havacılık analisti Kubilay Yıldırım, Cumhuriyet’e değerlendirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ABD Başkanı Trump ile g örü şmesinin önde gelen ba şlıklarından biri savaş u çaklar ıydı.
T ürkiye, F-35 tedarikinin yollar ını ararken, modernize edilmiş F-16’lar da masadaydı.
İlk mill î muharip uçak TUSA Ş KAAN i çin motor tedarikinin de görü şmede g ündeme gelmesi bekleniyordu. 2028’DE ENVANTER HEDEFİ Fidan, önceki gün, konuyla ilgili, “ Şu anda almayı beklediğimiz F-35 ve KAAN’ın motorları var.
ABD Kongresi’nde bekletiliyor ve lisansları durmuş durumda.
Onların lisanslarının hayata ge çirilmesi ve motorlar ın gelmesi lazım ki KAAN’ların üretimi ba şlayabilsin.
Bizim ABD ile olan ilişkimizde sınırlamaların olması, bizi ister istemez uluslararası sistemde daha farklı arayışların i çerisine itecek” dedi.
KAAN’ ın 20 adedinin 2028 yılında T ürk Silahl ı Kuvvetleri (TSK) envanterine girmesi planlanıyor.
Ancak yerli motor entegrasyonu 2032’yi bulacağından, bu 20 u çakta ABD men şeli General Electric’in F110 motorlarının yer almasına karar verilmişti.
U ça ğın test u çu şları yapan ilk prototipinde de bu motor kullanılmıştı. ‘SÜREÇ TIKANMIŞ OLABİLİR’ Savunma ve havacılık analisti Kubilay Yıldırım, Fidan’ın a ç ıklamalarıyla ilgili, “ABD’de askeri doğrudan satışlarda, belirli bir limitin üzerinde Kongre’den onaya ihtiyaç var.
Bu, do ğrudan CAATSA ile de ilgili değil.
S üreçte şu anda nerede takıldığımızı bilmiyoruz, bunlar teknik meseleler.
Aslında bu onay normalde, vermeyecekleri bir onay değil.
F-16 Block 70’lerde bu onayı verdiler.
Fakat Fidan’ın bunu doğrudan g ündeme getirmesi dikkat çekici.
Derin bir sorun olabilir, bu aç ıklamadan ben ‘s üreç t ıkandı’yı anlarım” dedi.
Fidan’ın a ç ıklamalarının ardından bazı savunma sanayisi sitelerinde, TSK’nin envanterine girecek 20 KAAN i çin F110 motorlar ının çoktan tedarik edildi ği yazıldı.
Yıldırım bu haberlere, “Bunların hepsi yanlış.
Biz prototipler i çin 10 kadar motor istedik.
Envanterdeki 20 uça ğa motor alalım dediğimizde, onların izni ç ıkmış değil.
O 20 u ça ğın sonrasında biz zaten yerli motoru kullanmak istiyoruz” değerlendirmesini yaptı. ‘ALTERNATİFLER ANLAMLI DEĞİL’ Peki Fidan’ın s öyledi ği gibi, ABD’den bu tip sınırlamaların gelmesi, T ürkiye’yi farkl ı arayışlara itebilir mi?
Örne ğin KAAN i çin farkl ı bir ülkeden motor al ınabilir mi?
Yıldırım bu soruyu, “ Çin’de ve Rusya’da buna benzer motorlar var ama bunlar ba şlı başına bizim projeyi, tasarımlarından tutun da motor kontrol ü, de ğişik tedarik sorunları anlamında çok büyük me şakkate sokar.
Ayrıca kimse size kolay kolay motor vermez.
Alternatif buysa, bunun yerine üç-be ş sene daha dişimizi sıkar yerli motorumuzu bekleriz” diye yanıtladı.
G üvenlik Politikalar ı Uzmanı Burak Yıldırım da sosyal medya hesabından, “KAAN’ı F110 tedariğini g üvence alt ına almadan bu motora g öre tasarlad ınız.
H ÜRJET’i F404 tedari ğini g üvence alt ına almadan bu motora g öre tasarlad ınız” eleştirisinde bulundu.
ENDONEZYA DETAYI Fidan’ın s özlerinin ard ından akıllara Endonezya’yla 48 KAAN satışı konusunda anlaşmaya varılması geldi.
Sosyal medyada, “Motoru olmayan u çaklar ı nasıl satacağız” sorusu soruldu.
Ancak Endonezya’ya satışı yapılan KAAN’larda, 2032’de entegre olması beklenen yerli motorlar kullanılacak.
Teslimatlar 2035’e kadar ger çekle şecek.
İhracat bedelinin ise 12-15 milyar dolar arasında olacağını TUSAŞ Genel M üdürü Mehmet Demiro ğlu duyurmuştu.