Haber Detayı
Tebriz Kapalı Çarşısı: Selçuklu'dan UNESCO'ya İpek Yolu'nun Kalbi
Selçuklular döneminde temelleri atılan Tebriz Kapalı Çarşısı, 2010'da UNESCO'ya girdi; 7 km, 5.500 dükkân ve zengin tarihi dokusuyla İpek Yolu'nun simgesi.
Tebriz Kapalı Çarşısı: Selçuklu'dan UNESCO'ya İpek Yolu'nun Kalbi AHMET DURSUN - Selçuklular döneminde temelleri atılan ve sonraki dönemlerde genişletilerek bugün dünyanın en büyük kapalı çarşılarından biri haline gelen İran'ın Tebriz şehrindeki Kapalı Çarşı, yüzyıllar boyunca ticaret ve kültürün simgesi oldu.
Tarihi gelişim Tebriz, İran’ın Doğu Azerbaycan eyaletinin merkezi olarak sadece tarihi kimliğiyle değil, aynı zamanda dünyanın en büyük kapalı çarşılarından birine ev sahipliği yapmasıyla da öne çıkar.
Çarşının temelleri Selçuklular döneminde atıldı; daha sonra İlhanlılar, Safeviler ve Kaçarlar dönemlerinde genişletilerek bugünkü ihtişamına kavuştu.
Başlangıçta İpek Yolu üzerinde bir pazar olarak ortaya çıkan çarşı, zamanla hem yerel halkın hem de yabancı tüccarların buluşma noktası oldu.
Gerçek anlamda gelişmesini 16. yüzyılda Safevi döneminde yaşayarak ipek, baharat ve çeşitli malların alım-satımında önemli bir merkez haline geldi.
Çarşı, 1780'de meydana gelen 7,4 büyüklüğündeki deprem ile büyük hasar gördü; daha sonra Kaçarlar döneminde onarıldı. 18. yüzyıl sonrasında aslına bağlı kalarak yapılan restorasyonlar, bugünkü görünümün oluşmasında belirleyici oldu.
Ayrıca çarşı, 2010'da UNESCO Dünya Mirası Listesine alındı.
Mimari özellikler ve bölümler Tebriz Kapalı Çarşısı, tuğla örgülü yüksek kemerleri, dev kubbeleri ve ince işçilikli süslemeleriyle İslam mimarisinin dikkat çeken örneklerinden biri sayılır.
İçeride farklı meslek kollarının kümelendiği hanlar ve bedestenler bulunur; her bölüm hem işlevselliği hem de estetik dokusuyla ziyaretçiye geçmişin atmosferini yaşatır.
Selçuklu döneminden kalan bu yapıya yapılan eklemelerle çarşı 7 kilometre uzunluğuna ulaşmıştır.
Bugün çarşıda 5.500 dükkân, 32 mescid, 7 medrese ve 47 farklı meslek erbabına ait 9 alt çarşı yer alır.
Kuyumcuların bulunduğu Emir Çarşısı, ayakkabı çarşısı ve en ünlü bölümlerden biri olan Muzafferiye yani halı çarşısı, özellikle el dokuması Tebriz halılarıyla dikkat çeker.
Günümüzdeki önemi 2010'da UNESCO tarafından Dünya Mirası listesine alınan Tebriz Kapalı Çarşısı, bugün hem yerli hem yabancı turistler ile tarih araştırmacıları için cazibe merkezi konumunda.
Ziyaretçiler, labirent gibi uzanan sokaklarda dolaşırken alışveriş yapıyor ve aynı zamanda tarih içinde bir yolculuğa çıkıyor.
