Haber Detayı
Silvan Yazıtı nedir, Siloam yazıtında ne yazıyor?
İsrail ordusunun Gazze'deki operasyonları sürerken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile Tel Aviv'de bir araya geldi. İkilinin ziyareti kapsamında, Kudüs'te Mescid-i Aksa'ya yakın bir arkeolojik kazı alanında düzenlenen törende konuşan Netanyahu'nun, 1990'lı yıllara ait bir hatırasını paylaşması Türkiye kamuoyunda geniş yankı buldu.
Netanyahu, törendeki konuşmasında 1998 yılında dönemin Türkiye Başbakanı Mesut Yılmaz ile yaptığı görüşmeye değinerek, Osmanlı döneminde Kudüs'ten İstanbul'a götürülen Silvan Yazıtı'nı geri talep ettiğini söyledi.
Ancak Yılmaz'ın, o dönem İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olan Recep Tayyip Erdoğan'ın önderliğindeki seçmen kitlesinin tepki göstereceği endişesiyle bu isteği kabul etmediğini aktardı.
Peki, Silvan Yazıtı olarak da bilinen Siloam Yazıtı nedir ve üzerinde ne yazmaktadır?
SİLOAM YAZITI'NIN TARİHİ ÖNEMİ Yaklaşık 2 bin 700 yıl öncesine dayanan Silvan Yazıtı, Yahuda Kralı Hezekiel döneminde Kudüs'ün su ihtiyacını karşılamak için açılan tünelin tamamlanmasının anısına yazıldı.
Eski İbrani alfabesiyle yazılmış 6 satırlık bu kitabe, kuzey ve güneyden açılan tünellerin birleştiği anı anlatıyor.
Yazıtta, kazıcıların birbirine seslenerek çalışmalarını tamamladıkları ve tünelin birleşmesiyle büyük bir başarı elde ettikleri kaydediliyor. 1880'de Kudüs'te bulunan yazıt, Osmanlı yönetimi tarafından İstanbul'a getirilerek bugün İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergileniyor.
İSRAİL'İN DEFALARCA TALEBİ REDDEDİLDİ İsrail yönetimi, Silvan Yazıtı'nı Türkiye'den birçok kez talep etti. 2022'de İsrail basınında çıkan haberlerde yazıtın Türkiye tarafından verileceği iddia edilmiş ancak Türk diplomatik kaynaklar bu haberleri yalanlamıştı.
Kaynaklar, yazıtın bulunduğu dönemde Kudüs'ün Osmanlı toprağı, bugün ise Filistin devletinin parçası olduğuna dikkat çekmişti.
Türkiye bugüne kadar tüm taleplere "ret" cevabı verdi.
SİLOAM YAZITINDA NE YAZIYOR?
Silvan Yazıtı olarak da bilinen Siloam Yazıtı, Kudüs'teki Hezekiya (Hizkiya) Tüneli içinde bulunmuş antik İbranice bir yazıttır.
Yazıt, M.Ö. 8. yüzyıla (yaklaşık M.Ö. 701 civarına) tarihlenir ve Eski Ahit döneminde Yahuda Krallığı tarafından yapılmış önemli mühendislik faaliyetlerinden birini belgelendirir.• 1880 yılında Kudüs'te, Davud Şehri bölgesinde keşfedilmiştir.• Yazıt, yaklaşık 6 satır uzunluğundadır ve antik İbranice (Paleo-İbranice) alfabe ile yazılmıştır.• Günümüzde İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde sergilenmektedir.Yazıtın İçeriğiSiloam Yazıtı, Kudüs'ün su ihtiyacını karşılamak için Gihon Kaynağı'ndan Siloam Havuzu'na su getiren Hezekiya Tünelinin kazımı sırasında iki ekibin karşılıklı olarak kazı yapıp ortada buluşmasını anlatır.Metnin özet içeriği şöyledir:• İki ayrı işçi grubu tünelin iki ucundan kazıya başlamışlardır.• Kazı sırasında birbirlerinin seslerini duyarak yönlerini düzeltmişlerdir.• Sonunda iki ekip birbirine kavuşmuş ve tünel tamamlanmıştır.• Yazıt, bu başarının anısına kazınmıştır.Bu yazıt, hem dünyanın bilinen en eski mühendislik yazıtlarından biri olarak önemlidir hem de İbranice dilinin en eski yazılı örneklerinden biri sayılır.
Önemi• Dil ve yazı tarihi açısından: Paleo-İbranice'nin en eski örneklerinden biri.• Tarihsel açıdan: Hezekiya dönemindeki Yahuda Krallığı'nın altyapı faaliyetlerine kanıt oluşturur.• Arkeolojik açıdan: Kudüs'ün M.Ö. 8. yüzyıldaki kentleşme ve su yönetim sistemlerini gösterir.
